Bài 18. Bài học đường đời đầu tiên

VĂN BẢN
BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN
GV: Đặng Nguyên Phương Thảo
Bộ môn Ngữ Văn 6
BÀI 18 – TIẾT 73,74

1. Tác giả: Tô Hoài tên thật là Nguyễn Sen,
sinh năm 1920, tại Hà Nội.

2. Tác phẩm: Trích từ chương I truyện “Dế
Mèn phiêu lưu kí”.

3. Tóm tắt truyện:
I. ĐỌC - HIỂU CHÚ THÍCH
Đoạn trích miêu tả vẻ đẹp cường tráng của Dế Mèn. Nhưng do tính tình hung hăng, xốc nổi và trò đùa vô ý của mình, Dế Mèn đã gây nên cái chết thảm thương cho Dế Choắt. Từ đó, Dế Mèn đã rút ra bài học đường đời đầu tiên cho mình là: " Ở đời mà có thói hung hăng, bậy bạ, có óc mà không biết nghĩ, sớm muộn rồi cũng mang vạ vào mình đấy."
1. Nhân vật Dế Mèn:
a. Hình dáng:
- Đôi càng mẫm bóng.
- Những cái vuốt ở chân, ở khoeo cứ
cứng dần và nhọn hoắt.
- Đôi cánh dài….
- Đầu to và nổi từng tảng….
- Hai cái răng đen nhánh…nhai ngòam
ngọap như hai lưỡi liềm máy….
- Sợi râu dài và uốn cong….

II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN
b. Hành động:
- Co cẳng lên, đạp phanh phách vào các
ngọn cỏ….
- Lúc đi bách bộ thì cả người rung rinh
một màu nâu bóng mỡ….
- …trịnh trọng và khoan thai đưa cả hai
chân lên vuốt râu.

(Tính từ miêu tả, so sánh)
Vẻ đẹp cường tráng của Dế Mèn.
2. Bài học đường đời của Dế Mèn:
a. Trước khi trêu chị Cốc:
- Xem thường Dế Choắt:
+ Người gầy gò và dài lêu nghêu như
một gã thuốc phiện.
+ Cánh ngắn củn…hở cả mạng sườn….
+ Đôi càng bè bè.
+ Râu ria cụt có một mẩu…
- Lớn tiếng mắng mỏ khi Dế Choắt nhờ giúp
đỡ….
Dế Mèn luôn huênh hoang, tự đắc.


b. Sau khi trêu chị Cốc:
- Chui tọt ngay vào hang.
- Lên giường nằm khểnh bắt chân chữ ngũ.
- Nghe tiếng chị Cốc mổ vào Dế Choắt, Dế
Mèn nằm im thin thít,….
- Cuối cùng Dế Choắt chết.

Dế Mèn hối hận và rút ra bài học đường
đời đầu tiên cho mình.
CÂU HỎI THẢO LUẬN:

Qua văn bản “Bài học đường đời đầu tiên”,

em học tập được gì từ nghệ thuật miêu tả và

kể chuyện của nhà văn Tô Hoài? Em rút ra

được bài học gì cho bản thân?
* Ghi nhớ(sgk/11)
- Bài văn miêu tả Dế Mèn có vẻ đẹp cường
tráng của tuổi trẻ nhưng tính nết còn kiêu
căng, xốc nổi. Do bày trò trêu chọc Cốc nên
đã gây ra cái chết thảm thương Dế Choắt,
Dế Mèn hối hận và rút ra được bài học
đường đời cho mình.
- Nghệ thuật miêu tả loài vật của Tô Hoài
rất sinh động, cách kể chuyện theo ngôi thứ
nhất tự nhiên, hấp dẫn, ngôn ngữ chính
xác, giàu tính tạo hình.

III. TỔNG KẾT


1. Văn bản “Bài học đường đời đầu tiên” trích
từ tác phẩm nào?

A. Tuyển tập Tô Hoài.
B. Những cuộc phiêu lưu của Dế Mèn.
C. Dế Mèn phiêu lưu kí.
D. Tập kí về cuộc phiêu lưu của Dế Mèn.

Chọn C.
CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
2. Bài học đường đời mà Dế Choắt nói với Dế Mèn là gì?
A. Ở đời không được ngông cuồng, dại dột sẽ chuốt vạ vào thân.
B. Ở đời phải cẩn thận khi nói năng, nếu
không sớm muộn rồi cũng mang vạ vào mình.
C. Ở đời phải trung thực, tự tin, nếu không
sớm muộn rồi cũng mang vạ vào mình.
D. Ở đời mà có thói hung hăng bậy bạ, có óc mà không biết nghĩ, sớm muộn rồi cũng mang vạ vào mình.
Chọn D.

DẶN DÒ:

- Học thuộc chú thích dấu sao về
tác giả (SGK/8).
- Tóm tắt truyện.
- Học thuộc ghi nhớ (SGK/11).
- Sọan bài Phó từ.