Bài 18. Bài học đường đời đầu tiên

KIỂM TRA BÀI CŨ:
?: Em hãy tóm tắt nội dung đoạn trích “Bài học đường đời đầu tiên” (Trích Dế Mèn phiêu lưu ký – Tô Hoài)?
Đáp án:
Đoạn trích kể về Dế Mèn, một chú dế thanh niên cường tráng. Dế Mèn rất tự hào với kiểu cách con nhà võ của mình. Anh ta cà khịa với tất cả người hàng xóm. Dế Mèn rất khinh miệt một người bạn ở gần hang. Gọi anh ta là Dế Choắt bởi anh ta quá ốm yếu. Dế Mèn đã trêu chọc chị Cốc rồi lủi vào hang sâu. Chị Cốc tưởng Dế Choắt nên đã mổ anh ta trọng thương. Trước lúc chết, Choắt khuyên Dế Mèn nên chừa thói hung hăng và làm gì cũng phải biết suy nghĩ. Đó là bài học đường đời đầu tiên của Dế Mèn.
TIẾT 74: VĂN BẢN: BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN
(Trích: Dế Mèn phiêu lưu ký – Tô Hoài)
TIẾT 74: VĂN BẢN: BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN
(Trích: Dế Mèn phiêu lưu ký – Tô Hoài)
I. GIỚI THIỆU TÁC GIẢ, TÁC PHẨM:
II. ĐỌC - CHÚ THÍCH:
III. TÌM HIỂU VĂN BẢN:
Hình dáng, hành động, tính cách nhân vật Dế Mèn:
Bài học đường đời đầu tiên của Dế Mèn:


(Quan sát bức tranh, hãy cho biết, Dế Choắt là một chàng dế như thế nào?)
TIẾT 74: VĂN BẢN: BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN
(Trích: Dế Mèn phiêu lưu ký – Tô Hoài)
TIẾT 74: VĂN BẢN: BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN
(Trích: Dế Mèn phiêu lưu ký – Tô Hoài)
?: Choắt đã nhờ Mèn làm việc gì giúp mình?
?: Mèn đã tỏ thái độ như thế nào trước lời thỉnh cầu của Choắt?
Anh đã nghĩ thương em như thế thì hay là anh đào giúp cho em một cái ngách sang bên nhà anh, phòng khi tắt lửa tối đèn có đứa nào đến bắt nạt thì em chạy sang…
Chưa nghe hết câu, tôi đã hếch răng lên, xì một hơi rõ dài. Rồi, với bộ điệu khinh khỉnh, tôi mắng:
- Hức! Thông ngách sang nhà ta? Dễ nghe nhỉ! Chú mày hôi như cú mèo thế này, ta nào chịu được. Thôi, im cái điệu hát mưa dầm sụt sùi ấy đi. Đào tổ nông thì cho chết! Tôi về, không một chút bận tâm.
?: Theo em, thái độ đó đã tô đậm thêm tính cách gì của Dế Mèn?
TIẾT 74: VĂN BẢN: BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN
(Trích: Dế Mèn phiêu lưu ký – Tô Hoài)
Câu chuyện trêu chị Cốc:
?: Mèn đã trêu chị Cốc bằng những câu hát như thế nào?
?: Những câu hát ấy thể hiện thái độ gì của Dế Mèn?
Việc Dế Mèn dám gây sự với chị Cốc lớn khoẻ hơn mình gấp bội có phải là hành động đúng hay không? Vì sao?
?: Vậy, Dế Choắt đã phải gánh chịu hậu quả gì do Dế Mèn gây ra?


?: Theo em, Dế Mèn có phải chịu hậu quả nào không? Nếu có thì đó là hậu quả gì?
?: Lời khuyên của Choắt cũng chính là bài học đường đời của Mèn. Vậy lời khuyên đó như thế nào?
?: Thái độ của Dế Mèn thay đổi như thế nào khi nghe lời khuyên của Dế Choắt?
?: Sau tất cả các sự việc đã gây ra, nhất là sau cái chết của Dế Choắt, Dế Mèn đã tự rút ra bài học đường đời đầu tiên cho mình. Theo em, bài học ấy là gì?
Cái Tết của Mèo Con
(Nguyễn Đình Thi)
O Chuột
(Tô Hoài)
?: Em có biết tác phẩm nào có cách viết tương tự không?
TIẾT 74: VĂN BẢN: BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN
(Trích: Dế Mèn phiêu lưu ký – Tô Hoài)
TIẾT 74: VĂN BẢN: BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN
(Trích: Dế Mèn phiêu lưu ký – Tô Hoài)
TIẾT 74: VĂN BẢN: BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN
(Trích: Dế Mèn phiêu lưu ký – Tô Hoài)
III. TỔNG KẾT:
Nghệ thuật:
- Kể chuyện bằng ngôi thứ nhất, tự nhiên, hấp dẫn.
- Cách miêu tả loài vật sinh động, trí tưởng tượng độc đáo.
- So sánh.
- Nhân hóa. Lối viết đồng thoại..
- Ngôn ngữ miêu tả chính xác, giàu tính tạo hình...
2. Nội dung:

?: Đoạn trích “Bài học đường đời đầu tiên” có sử dụng những biện pháp nghệ thuật nào trong những biện pháp nghệ thuật được nêu dưới đây?
Nghệ thuật kể chuyện.
Nghệ thuật miêu tả.

C. Nghệ thuật nhân hóa.
D. Cả A, B, C đều đúng.
?: Vì sao nói: Những con vật trong đoạn trích “Bài học đường đời đầu tiên” được miêu tả bằng nghệ thuật nhân hoá?
Vì chúng vốn là những con người đội lốt vật.
Chúng được miêu tả thực như chúng vốn thế.
Chúng được gán cho những nét tâm lý, tính cách, tư duy và quan hệ như con người.
* Bài văn miêu tả Dế Mèn có vẻ đẹp cường tráng của tuổi
trẻ nhưng tính nết còn kiêu căng, xốc nổi. Do bày trò trêu chọc
Cốc nên đã gây ra cái chết thảm thương cho Dế Choắt, Dế
Mèn hối hận và rút ra được bài học đường đời cho mình.
* Nghệ thuật miêu tả loài vật của Tô Hoài rất sinh động,
cách kể chuyện theo ngôi thứ nhất, hấp dẫn, ngôn ngữ chính
xác, giàu tính tạo hình.
GHI NH?:
TIẾT 74: VĂN BẢN: BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN
(Trích: Dế Mèn phiêu lưu ký – Tô Hoài)
1. Bài tập 2: (SGK)
D?c phân vai đoạn D? M�n tr�u C?c g�y ra c�i
ch?t th?m thuong c?a D? Cho?t.
LUY?N T?P
TIẾT 74: VĂN BẢN: BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN
(Trích: Dế Mèn phiêu lưu ký – Tô Hoài)
TIẾT 74: VĂN BẢN: BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN
(Trích: Dế Mèn phiêu lưu ký – Tô Hoài)
C?NG C?:
 Ân hận vì thói ngông cuồng, dại dột của mình đã dẫn đến cái chết thảm thương của Dế Choắt.
 Tự hứa thay đổi tính nết, từ bỏ thói hung hăng, ngỗ nghịch, kiêu ngạo.
 Xin Dế Choắt tha thứ và khắc ghi câu chuyện đau lòng do mình gây ra là một bài học đường đời.
BT1/11: Tâm trạng của Dế Mèn khi đứng trước nấm mồ của Dế Choắt.
TIẾT 74: VĂN BẢN: BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN
(Trích: Dế Mèn phiêu lưu ký – Tô Hoài)
C?NG C?:
Trịch thượng, hống hách, kiêu ngạo -> khinh thường, chê trách -> chọc ghẹo chị Cốc -> lo sợ -> xót thương, ân hận -> Rút ra bài học đường đời đầu tiên...
* Diễn biến tâm lý và thái độ của Dế Mèn qua đoạn trích:
HƯỚNG DẪN HỌC TẬP:
1.Học bài:
Tóm tắt văn bản, nắm nội dung.
 Nghệ thuật miêu tả, kể chuyện.
 Bài học sâu sắc. Làm bài tập 1.

2.Bài mới: PHÓ TỪ/ 12, SGK:
 Xem ví dụ, trả lời câu hỏi, chuẩn bị phần luyện tập...
SÔNG NƯỚC CÀ MAU/ 18, SGK:
 Đọc văn bản.
 Trả lời các câu hỏi phần đọc – hiểu văn bản / 22, SGK.

TIẾT 74: VĂN BẢN: BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN
(Trích: Dế Mèn phiêu lưu ký – Tô Hoài)
Chúc các em học sinh chăm ngoan, học giỏi !
Cảm ơn Ban giám khảo!