Bài 18. Bài học đường đời đầu tiên

CHÀO MỪNG
CÁC THẦY CÔ GIÁO VỀ DỰ GIỜ
NGỮ VĂN 6
NĂM HỌC: 2010-2011
GV: Lấ TH? KIM THU
TR�CH: D? MẩN PHIấU LUU K�
BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI
ĐẦU TIÊN
Trích "Dế Mèn phiêu lưu ký" - Tô Hoài
I. Giới thiệu tác giả, tác phẩm:

1.Tác giả




Tiết 73 : Văn bản
- Sinh năm 1920, tên khai sinh là Nguyễn Sen, quê ở Hà Nội.
- Viết văn từ trước cách mạng tháng Tám -1945.
Là nhà văn hiện đại Việt Nam có khối lượng tác phẩm phong phú đa dạng gồm nhiều thể loại như:
+ Truyện : Dế Mèn phiêu lưu ký, Trê và Cóc, Vừ A Dính, Kim Đồng …
+ Kịch: Con Mèo lười, Thạch sanh …
+ Kịch rối: Ông Gióng, Sự tích Thăng Long …
Những tác phẩm viết cho thiếu nhi
Em h·y nªu những nét cơ bản về tác phẩm?
2. Tác phẩm
Trích "Dế Mèn phiêu lưu ký" - Tô Hoài
I. Giới thiệu tác giả,tác phẩm:

1.Tác giả
Tiết 73 : Văn bản
2. Tác phẩm
Trích "Dế Mèn phiêu lưu ký" - Tô Hoài
I.Tìm hiểu tác giả,tác phẩm:

1.Tác giả
Tiết 73 : Văn bản
- Sáng tác trước cách mạng tháng 8.
- In lần đầu năm 1941.
- Gồm 10 chương
- Là tác phẩm đặc sắc và nổi tiếng nhất viết cho thiếu nhi và được thiếu nhi VN và thiếu nhi thế giới rất yêu thích.
- Truyện được in ra nhiều thứ tiếng trên TG.
- Văn bản “ Bài học đường đời đầu tiên” trích trong chương I của tác phẩm.
Chương I :
Kể về lai lịch và bài học đường đời đầu tiên của Dế Mèn.
Chương II, III:
Kể chuyện Dế Mèn bị bọn trẻ con bắt đi chọi nhau với các con dế khác. Mèn trốn thoát. Trên đường về gặp chị Nhà Trò bị sa vào lưới của bọn Nhện độc ác.Mèn đánh tan bọn nhện cứu chị Nhà Trò yếu ớt.

Bảy chương còn lại :
Kể về cuộc phiêu lưu của Mèn cùng Trũi - người anh em kết nghĩa – không ít nguy hiểm, vất vả nhưng đầy ý nghĩa.
2. Tác phẩm
Trích "Dế Mèn phiêu lưu ký" - Tô Hoài
I.Tìm hiểu tác giả,tác phẩm:

1.Tác giả
Tiết 73 : Văn bản
II. Đọc - tóm tắt văn bản:
1. Đọc:
4. Bố cục: 2 đoạn


Đoạn 1: Bức chân dung tự hoạ của Dế Mèn
Đoạn 2: Câu chuyện về bài học đường đời
đầu tiên của Dế Mèn.
Em h·y nªu bè côc ®o¹n trÝch?
3. Chú thích:
2. Tóm tắt văn bản
2. Tác phẩm

Trích "Dế Mèn phiêu lưu ký" - Tô Hoài
I.Tìm hiểu tác giả,tác phẩm:

1.Tác giả
II. Đọc và tóm tắt văn bản
Tiết 73 : Văn bản
III.Phân tích văn bản
1. Bức chân dung tự họa của Dế Mèn.
Em h·y t×m nh÷ng chi tiÕt miªu t¶ ngo¹i h×nh vµ hµnh ®éng cña DÕ MÌn qua ®o¹n v¨n 1.
1. Đọc.
4. Bố cục.
3. Chú thích.
2. Tóm tắt VB
- Một chàng Dế thanh niên cường tráng
+ Càng: mẫm bóng.
+ Vuốt: cứng, nhọn hoắt.
+ Cánh: dài tận chấm đuôi.
một màu nâu bóng mỡ.
+ Đầu: to, nổi từng tảng rất bướng…
+ Răng: đen nhánh.
+ Râu: dài, cong.
Ngoại hình
Đạp phanh phách
Vũ lên phành phạch
Nhai ngoàm ngoạp
Trịnh trọng vuốt râu
- Cà khịa (với hàng xóm)
- Quát nạt (Cào Cào)
- Đá ghẹo (Gọng Vó)
Hành động
Em có nhận xét gì về trình tự miêu tả trong đoạn văn?
Trình tự miêu tả:
Em có nhận xét gì về nghệ thuật dùng từ trong đoạn văn?







Bảng đối chiếu 2 cách dùng từ
Chàng Dế … Cường tráng
Đôi càng tôi mẫm bóng
Đôi cánh … ngắn hủn hoẳn
Người tôi … mầu nâu bóng mỡ
Cái răng đen nhánh.
khỏe mạnh
rất to
ngắn ngủn
đậm
đen thui
Em hãy đối chiếu 2 cách dùng từ trên rút ra nhận xét về cách dùng từ của tác giả?
- Miêu tả từ khái quát đến cụ thể.
- Miêu tả ngoại hình kết hợp với hành động.
- Lựa chọn các chi tiết tiêu biểu.
Nghệ thuật dùng từ
Dùng nhiều động từ, tính từ chính
xác, sát hợp, độc đáo.
Từ ngữ đặc sắc, gợi tả.
Thủ pháp so sánh, nhân hóa
sinh động.
- Chàng Dế … cường tráng.
+ Càng: mẫm bóng.
+ Vuốt: cứng, nhọn hoắt.
+ Cánh: dài tận chấm đuôi.
+ Người…một màu nâu bóng mỡ.
+ Đầu: to, nổi từng tảng rất bướng…
+ Răng: đen nhánh.
+ Râu: dài, cong.
Ngoại hình
Đạp phanh phách
Vũ lên phành phạch
Nhai ngoàm ngoạp
Trịnh trọng vuốt râu
- Cà khịa (với hàng xóm)
- Quát nạt (Cào Cào)
- Đá ghẹo ( Gọng Vó)
Hành động
Suy nghĩ:
+ Hình dáng cường tráng ,hùng dũng, khỏe đẹp, căng tràn sức sống tuổi trẻ.
Những từ ngữ này góp phần khắc họa hình ảnh Dế Mèn như thế nào về hình dáng, tính nết?
* Hình ảnh Dế Mèn:
Tôi tợn lắm.
Tôi cho là tôi giỏi
Tôi tưởng: + Là tay ghê gớm.
+ Sắp đứng đầu thiên hạ rồi
+ Tính nết: Nét chưa đẹp chưa hoàn thiện trong tính nết hành động của một chàng Dế thanh niên tuổi mới lớn: Kiêu căng tự phụ, xem thường mọi người, hung hăng hống hách,xốc nổi.
Vẻ ưa nhìn, cường tráng.
Vẻ dữ tợn, hùng dũng.
Hung hăng, hống hách..
kiêu căng xốc nổi.
Tìm những từ ngữ thể hiện suy nghĩ của Dế Mèn?
2. Tác phẩm

Trích "Dế Mèn phiêu lưu ký" - Tô Hoài
I.Tìm hiểu tác giả,tác phẩm:

1.Tác giả
II. Đọc và tóm tắt văn bản
Tiết 73 : Văn bản
III.Phân tích văn bản
1. Bức chân dung tự họa của Dế Mèn.
1. Đọc.
3. Bố cục.
2. Chú thích.
+ Hình dáng cường tráng ,hùng dũng, khỏe đẹp, căng tràn sức sống tuổi trẻ.
* Hình ảnh Dế Mèn:
+ Tính nết: Nét chưa đẹp chưa hoàn thiện trong tính nết hành động của một chàng Dế thanh niên tuổi mới lớn. Kiêu căng tự phụ, xem thường mọi người, hung hăng hống hách,xốc nổi.
Bài tập 1:
Theo em hình ảnh Dế Mèn đẹp ở chỗ nào và chưa đẹp ở điểm nào?
Phương thức biểu đạt chính của đoạn văn trên là :

Bài 2: Chọn đáp án đúng