Bài 18. Bài học đường đời đầu tiên

- Là nhà văn hiện đại Việt Nam có nhiều tác phẩm viết cho thiếu nhi.


- Sinh năm 1920, (Nguyễn Sen) quê ở Hà Nội.
- Viết văn từ trước cách mạng tháng Tám -1945 với nhiều thể loại
Giải Nhất Hội Văn nghệ Việt Nam
(1956)
Giải A Hội Văn nghệ Hà Nội (1967)
Giải thưởng Thăng Long (UBND Hà Nội) tập hồi ký
Chuyện cũ Hà Nội(1980)
*Một số tác phẩm viết cho thiếu nhi
Dế Mèn Phiêu Lưu Kí
In lần đầu năm 1941 gồm mười chương, là tác phẩm đặc sắc và nổi tiếng nhất của Tô Hoài viết về loài vật dành cho lứa tuổi thiếu nhi.
Chương I
Kể về lai lịch và bài học đường đời đầu tiên của Dế Mèn.
Chương II, III
Kể chuyện Dế Mèn bị bọn trẻ con bắt đi chọi nhau với các con dế khác. Mèn trốn thoát. Trên đường về gặp chị Nhà Trò bị sa vào lưới của bọn Nhện độc ác. Mèn đánh tan bọn nhện cứu chị Nhà Trò yếu ớt.
Bảy chương còn lại
Kể về cuộc phiêu lưu của Mèn cùng Trũi - người anh em kết nghĩa – không ít nguy hiểm, vất vả nhưng đầy ý nghĩa.
Đoạn trích kể về Dế Mèn, một chú dế thanh niên cường tráng. Dế Mèn rất tự hào với kiểu cách con nhà võ của mình. Anh ta cà khịa với tất cả người hàng xóm. Dế Mèn rất khinh miệt một người bạn ở gần hang, Gọi anh ta là Dế Choắt bởi anh ta quá ốm yếu. Dế Mèn đã trêu chọc chị Cốc rồi lủi vào hang sâu. Chị Cốc tưởng Dế Choắt nên đã mổ anh ta trọng thương. Trước lúc chết, Choắt khuyên Dế Mèn nên chừa thói hung hăng và làm gì cũng phải biết suy nghĩ. Đó là bài học đường đời đầu tiên của Dế Mèn.
+ Đoạn 1: Từ đầu -> “Sắp đứng đầu thiên hạ rồi”: Bức chân dung tự họa của Dế Mèn..
+ Đoạn 2: Còn lại: bài học đường đời đầu tiên của Dế Mèn.
- Một chàng dế thanh niên cường tráng
+ Càng: Mẫm bóng
+ Vuốt: Cứng và nhọn.
+ Cánh: Dài xuống tận chấm đuôi
+ Đầu to: nổi từng tảng
+ Răng: Đen nhánh.
+ Râu: Dài, cong
+ Cả thân hình: một mầu nâu bóng mỡ soi gương được
Đạp phanh phách
Vũ lên phành phạch
Nhai ngoàm ngoạp
Trịnh trọng vuốt râu
Đứng oai vệ…
Cà khịa với hàng xóm
Quát chị Cào Cào
Đá nghẹo anh Gọng Vó
Tưởng mình ghê gớm sắp đứng đầu thên hạ
THẢO LUẬN NHÓM
Nét đẹp và chưa đẹp
trong tính cách của Dế Mèn ?
THẢO LUẬN NHÓM
Nét đẹp
Nét chưa đẹp
Kiêu căng, xốc nổi, hợm hĩnh, hung hăng, tự phụ xem thường người khác…
Vẻ đẹp cường tráng, mạnh mẽ, yêu đời, tự tin..
Anh đã nghĩ thương em như thế thì hay là anh đào giúp cho em một cái ngách sang bên nhà anh, phòng khi tắt lửa tối đèn có đứa nào đến bắt nạt thì em chạy sang…
Chưa nghe hết câu, tôi đã hếch răng lên, xì một hơi rõ dài. Rồi, với bộ điệu khinh khỉnh, tôi mắng:
- Hức! Thông ngách sang nhà ta? Dễ nghe nhỉ! Chú mày hôi như cú mèo thế này, ta nào chịu được. Thôi, im cái điệu hát mưa dầm sụt sùi ấy đi. Đào tổ nông thì cho chết! Tôi về, không một chút bận tâm.
Nhân vật Dế Choắt.
Trạc tuổi với Dế Mèn.
Người gầy gò, dài lêu ngêu như gã nghiện thuốc phiện.
Cánh ngắn ngủn, râu một mẩu, mặt mũi ngẩn ngơ.
Hôi như cú mèo.
Có lớn mà không có khôn.
=> Dưới mắt Dế Mèn, Dế Choắt rất yếu ớt, xấu xí, lười nhác, đáng khinh.
b) Bài học của Dế Mèn.
Nguyên nhân:
Mèn trêu chị Cốc.
-> Để ra oai với Choắt.
Hậu quả.
Choắt bị Cốc mổ trọng thương -> Chết.
-> Mèn hối hận và xót thương.
Ý nghĩa:
Bài học về thói kiêu căng: Kẻ kiêu căng có thể làm hại người khác, khiến mình phải ân hận suốt đời.
Bài học về tình thân ái: Nên biết sống đoàn kết với mọi người.
1
2
3
4
5
6
Tô Hoài
Trò chơi: tìm ô chữ