Bài 17. Vận chuyển các chất trong thân

KIỂM TRA BÀI CŨ:
Thân cây to ra do đâu? Vị trí của tầng sinh trụ và tầng sinh vỏ?
Thân cây to ra do sự phân chia tế bào ở mô phân sinh: tầng sinh trụ và tầng sinh vỏ.
Tầng sinh vỏ nằm trong lớp thịt vỏ. Tầng sinh trụ nằm giữa mạch rây và mạch gỗ.
2. Làm thế nào để xác định được tuổi cây? Thế nào là dác? Thế nào là ròng?
- Đếm số vòng gỗ trên lát cắt ngang của cây ta có thể xác định được tuổi của cây.
- Cưa ngang 1 thân cây già, thấy rõ 2 miền:
+ Dác là phần gỗ sáng màu, nằm ở phía ngoài.
+ Ròng là phần gỗ sẫm màu, nằm ở phía trong.
Thịt vỏ
Tầng sinh vỏ
Mạch rây
Tầng sinh trụ
Mạch gỗ
SƠ ĐỒ CẮT NGANG CỦA THÂN CÂY TRƯỞNG THÀNH
Bài 17: VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT
TRONG THÂN
1. Vận chuyển nước và muối khoáng hoà tan.
* Thí nghiệm:
Nhận xét sự thay đổi màu sắc cánh hoa ở hai cốc thí nghiệm.
Em có nhận xét gì về màu sắc của cánh hoa so với màu của dung dịch trong cốc nước thí nghiệm.
Bài 17: VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT
TRONG THÂN
1. Vận chuyển nước và muối khoáng hoà tan.
* Thí nghiệm:
Cắt ngang cành hoa, dùng kính lúp quan sát phần bị nhuộm màu.
Chỗ bị nhuộm đó là bộ phận nào của thân? Nước và muối khoáng được vận chuyển qua phần nào của thân?
Lát cắt ở cốc A
Lát cắt ở cốc B
Mạch rây
Mạch gỗ
Cắt 1 lát mỏng ngang cành hoa
Chức năng của mạch gỗ?
Bài 17: VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT
TRONG THÂN
1. Vận chuyển nước và muối khoáng hoà tan.
Thí nghiệm (SGK)
Nước và muối khoáng hoà tan được vận chuyển từ rễ lên thân, lá nhờ mạch gỗ.
Cắm cành hoa hồng trắng vào bình nước pha màu đỏ, để ra chõ thoáng. Sau 1 thời gian quan sát ta thấy cành hoa có màu đỏ.
Cành hoa hồng trắng cắm vào cốc nước không màu  hoa không thay đổi màu.
Kết luận
Bài 17: VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT
TRONG THÂN
1. Vận chuyển nước và muối khoáng hoà tan.
* Thí nghiệm
Kết luận
Nước và muối khoáng hoà tan được vận chuyển từ rễ lên thân, lá nhờ mạch gỗ.
2. Vận chuyển chất hữu cơ.
1 tháng sau
1 tháng sau
Thí nghiệm của bạn tuấn
Tìm hiểu tác dụng của mạch rây đối với cây.
Bạn Tuấn làm thí nghiệm trên nhằm mục đích gì?
Thảo luận
Giải thích vì sao mép vỏ ở trên chỗ cắt phình to ra? Vì sao mép vỏ ở phía dưới không phình to ra?
Mạch rây có chức năng gì?
Nhân dân ta thường làm như thế nào để nhân giống nhanh cây ăn quả như: Cam, bưởi, nhãn, vải, hồng xiêm, ...

Khi bóc vỏ là bóc luôn cả mạch rây. Vì vậy các chất hữu cơ vận chuyển qua mạch rây bị ứ lại ở mép trên, lâu ngày làm cho mép trên phình to.
Nhân dân ta thường làm như thế nào để nhân giống nhanh cây ăn quả như: Cam, bưởi, nhãn, vải, hồng xiêm, ...
Nếu đắp đất ẩm vào chỗ cắt thì hiện tượng gì sẽ xảy ra trong những ngày tiếp theo.
Mạch rây có chức năng gì?
Tiết 17: VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT
TRONG THÂN
1. Vận chuyển nước và muối khoáng hoà tan.
* Thí nghiệm (SGK).
Kết luận.


2. Vận chuyển chất hữu cơ.
* Thí nghiệm (SGK).
Kết luận:

Các chất hữu cơ được vận chuyển từ lá về thân, rễ nhờ mạch rây.
Nước và muối khoáng hoà tan được vận chuyển từ rễ lên thân, lá nhờ mạch gỗ.
Khi bị cắt vỏ, làm đứt mạch rây ở thân thì cây có sống được không? Tại sao?
Một số học sinh trong trường thường dùng vật nhọn để khắc tên lên vỏ cây, tước vỏ cây để chơi đùa, chằng buộc dây thép vào thân cây. Theo các em hành động của bạn đó có đúng không ?Tại sao?
Vậy em phải làm gì để bảo vệ các cây xung quanh trường và các cây cối nói chung?
Sự vận chuyễn các chất trong cây
Nước
Muối khoáng
Chất hữu cơ
KiỂM TRA – ĐÁNH GIÁ
Chọn câu trả lời đúng nhất:
2. Quan sát bằng kính lúp cắt ngang cành hoa đã bị nhuộm màu, ta thấy:
Một HS làm thí nghiệm để tìm hiểu chức năng của mạch rây, bạn chọn 1 cành cây và bóc 1 khoanh vỏ, 1 tháng sau bạn đó nhận thấy
Mép vỏ phía trên phình to C. Mép vỏ phía trên và phía dưới không thay đổi
Mạch rây bị nhuộm màu C. Mạch rây và mạch gỗ bị nhuộm màu
C. Mép vỏ phía dưới phình to ra D. Mép vỏ phía trên và phía dưới đều phình to
C. Phần vỏ bị nhuộm màu D. Mạch gỗ bị nhuộm màu
3. Nước, muối khoáng và các chất hữu cơ trong cây được vận chuyển nhờ bộ phận nào của thân?
Mạch rây, mạch gỗ C. Ruột
Thịt vỏ D. Biểu bì
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
Chuẩn bị bài 18. Thực hành. “Biến dạng của thân”
Có mấy loại thân biến dạng?
Mỗi loại thân biến dạng có chức năng gì?
Chuẩn bị mẫu: củ khoai tây có mầm, củ gừng, 1 đoạn xương rồng, 1 que nhọn.
Xin chân thành cám ơn
thầy cô và các em!
Chào tạm biệt!