Bài 17. Vận chuyển các chất trong thân

CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO
CÙNG CÁC EM HỌC SINH
MÔN SINH HỌC 6
GV:LƯƠNG HÒA TRƯỜNG THCS AN ĐẠO
1. Thân cây gỗ to ra do đâu?
Thân cây gỗ to ra do sự phân chia các tế bào mô phân sinh ở tầng sinh vỏ và tầng sinh trụ.
2. Làm thế nào để xác định tuổi của cây?
Đếm số vòng gỗ hàng năm có thể xác định được tuổi của cây.
3. Người ta thường chọn phần nào của gỗ để làm nhà, làm trụ cầu, tà vẹt? Tại sao?
Người ta thường chọn phần ròng trong cây gỗ để làm nhà, làm trụ cầu, làm tà vẹt. Vì ròng là lớp gỗ rắn chắc hơn dác, gồm những tế bào chết, vách dày có chức năng nâng đỡ.

Kiểm tra bài cũ:
Dự đoán xem thân sẽ vận chuyển nước, muối khoáng từ bộ phận nào và đến bộ phận nào của cây?
Vận chuyển chất hữu cơ sẽ đi từ bộ phận nào đến bộ phận nào của cây?
I. Vận chuyển nước và muối khoáng hoà tan.
1. Thí nghiệm:
Em hãy trình bày cách tiến hành thí nghiệm?
Tiết 17: VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT
TRONG THÂN
I. Vận chuyển nước và muối khoáng hoà tan.
1. Thí nghiệm:
Cắm 2 cành hoa màu trắng vào 2 cốc nước, một cốc nước có pha màu (cốc A) và một cốc nước thường (cốc B) rồi để ra chỗ sáng.
Tiết 17: VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT
TRONG THÂN
I. Vận chuyển nước và muối khoáng hoà tan.
1. Thí nghiệm:
Tiết 17: VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT
TRONG THÂN
? Nhận xét sự thay đổi màu sắc
cánh hoa ở hai cốc thí nghiệm.
-Cốc A: Cánh hoa chuyển sang màu đỏ.
-Cốc B: Cánh hoa không đổi màu.
? Em có nhận xét gì về màu sắc của cánh hoa so với màu của dung dịch trong cốc nước thí nghiệm.
-Màu sắc của cánh hoa giống với màu dung dịch trong cốc thí nghiệm.
Lát cắt ngang phần thân
Lát cắt ở cốc A
Lát cắt ở cốc B
? 1
? 2
Tiết 17: VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT
TRONG THÂN
I. Vận chuyển nước và muối khoáng hoà tan.
Lát cắt ngang phần thân
Lát cắt ở cốc A
Lát cắt ở cốc B
Mạch rây
? 2
Tiết 17: VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT
TRONG THÂN
I. Vận chuyển nước và muối khoáng hoà tan.
Lát cắt ngang phần thân
Lát cắt ở cốc A
Lát cắt ở cốc B
Mạch rây
Mạch gỗ
Cho biết phần nào của thân giúp vận chuyển nước và muối khoáng ? Vì sao em biết?
Mạch nào của lát cắt ở cốc A đã bị nhuộm màu ?
Tiết 17: VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT
TRONG THÂN
I. Vận chuyển nước và muối khoáng hoà tan.

(?) Bóc vỏ cành, quan sát bằng mắt thường chỗ bị nhuộm màu trên thân và quan sát màu của gân lá. Có nhận xét gì về màu sắc của chỗ bị nhuộm màu trên thân và màu của gân lá so với màu của dung dịch trong cốc thí nghiệm?
Bài 17: VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT TRONG THÂN
I/ Vận chuyển nước và muối khóang hòa tan
1. Thí nghiệm 1: (SGK)
2. Kết luận:
Nước và muối khoáng được vận chuyển từ rễ lên thân, lá nhờ mạch gỗ.
Nước được hút từ đất vào rễ, qua thân, cành lên lá rồi thoát ra khí quyển qua quá trình gọi là thoát hơi nước, tạo thành dòng liên tục từ dưới lên và được gọi là dòng liên tục đất – cây – không khí.
Vận tốc vận chuyển nước thường là 1 – 5m/h. Tuy nhiên, ở những cây khác nhau và dưới ảnh hưởng các nhân tố khác nhau vận tốc vận chuyển của nước có thể vượt ra ngoài giới hạn đó. Ở những cây họ lúa, vận tốc vận chuyển nước là 2,7 – 3,3m/h, ở cây gỗ: 0,02 – 0,15m/h. Có những cây vận tốc vận chuyển nước rất lớn tới 45m/h.
Động lực cơ bản cho sự vận chuyển nước trong mạch gỗ được gây ra bởi quá trình thoát hơi nước ở lá.
HIỆN TƯỢNG Ứ GIỌT Ở LÁ
Tiết 17: VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT
TRONG THÂN
Bài 17: VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT TRONG THÂN
I. Vận chuyển nước và muối khoáng hòa tan
II. Vận chuyển chất hữu cơ
1. Thí nghiệm 2:
Dùng dao sắc bóc một khoanh vỏ trên cành cây.
? Hiện tượng gì sẽ xảy ra sau 1 tháng.
1 tháng sau
Bài 17: VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT TRONG THÂN
I. Vận chuyển nước và muối khoáng hòa tan
II. Vận chuyển chất hữu cơ
1 tháng sau
1 tháng sau
Bài 17: VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT TRONG THÂN
I. Vận chuyển nước và muối khoáng hòa tan
II. Vận chuyển chất hữu cơ
1. Thí nghiệm 2:
? Giải thích vì sao mép vỏ ở phía trên chỗ cắt phình to ra ?Vì sao mép vỏ ở phía dưới không phình to ra.
? Mạch rây có chức năng gì.
Thảo luận
Bài 17: VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT TRONG THÂN
I. Vận chuyển nước và muối khoáng hòa tan
II. Vận chuyển chất hữu cơ
1. Thí nghiệm 2:

- Khi bóc vỏ là bóc luôn cả mạch rây. Vì vậy các chất hữu cơ vận chuyển qua mạch rây bị ứ lại ở mép trên, lâu ngày làm cho mép trên phình to.
- Mạch rây có chức năng vận chuyển chất hữu cơ.
? Nếu đắp đất ẩm vào chỗ cắt thì hiện tượng gì sẽ xảy ra trong những ngày tiếp theo.

? Nhân dân ta thường làm như thế nào để nhân giống nhanh cây ăn quả như: Cam, bưởi, nhãn, vải, hồng xiêm, ...

Bài 17: VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT TRONG THÂN
I. Vận chuyển nước và muối khoáng hòa tan
II. Vận chuyển chất hữu cơ
1. Thí nghiệm: (SGK)
Bài 17: VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT TRONG THÂN
I. Vận chuyển nước và muối khoáng hòa tan
II. Vận chuyển chất hữu cơ
1. Thí nghiệm: (SGK)
2. Kết luận:
- Chất hữu cơ được vận chuyển từ lá xuống thân, rễ nhờ mạch rây.
- Người ta lợi dụng việc này để nhân giống nhanh một số loài cây ăn quả.
? Khi bị cắt vỏ, làm đứt mạch rây ở thân thì cây có phát triển tốt không? Tại sao.
? Một số học sinh trong trường thường dùng vật nhọn để khắc tên lên vỏ cây, tước vỏ cây để chơi đùa, chằng buộc dây thép vào thân cây. Theo các em hành động của bạn đó có đúng không ?Tại sao.
? Vậy em phải làm gì để bảo vệ các cây xung quanh trường và các cây cối nói chung.
Bài 17: VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT TRONG THÂN
Thảo luận
Trình bày sự vận chuyển các chất trong thân?
Bài 17: VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT TRONG THÂN
M?ch g? vận chuyển nước, muối khoáng t? r? l�n th�n l�n l�.
M?ch r�y vận chuyển chất hữu cơ t? l� xu?ng th�n,r?.
Bài 17: VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT TRONG THÂN
BÀI TẬP
Hãy chọn những từ thích hợp trong các từ: tế bào có vách hóa gỗ dày, tế bào sống vách mỏng, vận chuyển chất hữu cơ đi nuôi cây, vận chuyển nước và muối khoáng. Điền vào chỗ trống trong các câu sau:
Mạch gỗ gồm những…………………............. ,không có chất tế bào, có chức năng………………………………
-Mạch rây gồm những………………….................,có chức năng…
tế bào có vách hóa gỗ dày
tế bào sống vách mỏng
vận chuyển nước và muối khoáng
vận chuyển chất hữu cơ đi nuôi cây
- Học bài, trả lời câu hỏi 1, 2 SGK trang 56 vào vở bài tập.
- Mỗi nhóm chuẩn bị mẫu vật cho bài sau:











- Kẻ bảng SGK trang 59.
Khoai tây
Su hào
Gừng
Dong ta
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ


Giờ học của chúng ta đến đây kết thúc
Xin cảm ơn
Các thầy cô giáo cùng các em học sinh