Bài 17. Vận chuyển các chất trong thân

Kiểm tra bài cũ





- Thân cây gỗ to ra do đâu?

- Làm thế nào để xác định được tuổi của cây?

Trả lời:

Thân cây gỗ to ra do sự phân chia các tế bào mô phân sinh ở tầng sinh vỏ và tầng sinh trụ.

Đếm số vòng gỗ hàng năm có thể xác định được tuổi của cây.

Dự đoán xem thân sẽ vận chuyển nước, muối khoáng từ bộ phận nào và đến bộ phận nào của cây?
Vận chuyển chất hữu cơ sẽ đi từ bộ phận nào đến bộ phận nào của cây?
Tiết 17: BÀI 17 – VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT TRONG THÂN
I/V?n chuy?n nu?c v� mu?i khống hịa tan
Đặng Hữu Hoàng
1. Thí nghi?m 1:
1. Thí nghi?m 1:
. N�u d?ng c? thí nghi?m ?
. C�ch ti?n h�nh thí nghi?m



Thí nghiệm 1:

Cắm hai cành hoa trắng vào hai cốc nước, một cốc đựng nước pha màu (cốc A) và một cốc nước không màu (cốc B).
Đặt hai cốc thí nghiệm ở nơi thoáng gió. Sau một thời gian, quan sát hiện tượng.
Kết quả thí nghiệm
? Nhận xét sự thay đổi màu sắc cánh hoa ở hai cốc thí nghiệm?
Cốc A: Cánh hoa chuyển sang màu hồng.

Cốc B: Cánh hoa không đổi màu.
Kết quả thí nghiệm
? Vì sao cánh hoa trong cốc nước màu lại chuyển từ màu trắng sang màu hồng?
Vì thân đã vận chuyển nước màu trong cốc lên các cánh hoa.
Trả lời câu hỏi
Nếu trong đất có nước và muối khoáng hòa tan thì thân cây có hút lên được không?


Quan sát lát cắt ngang phần thân bằng kính lúp cầm tay?
Lát cắt ngang phần thân
L�t c?t ? c?c A
L�t c?t ? c?c B
M?ch r�y
M?ch g?
Quan sát sơ đồ và hình ảnh lát cắt ngang thân cây, hãy cho biết:
1/ Bộ phận nào của thân bị nhuộm màu? Vì sao?

2/ Bộ phận nào của thân vận chuyển nước và muối khoáng hòa tan từ rễ lên thân và lá?

Tiết 17: BÀI 17 – VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT TRONG THÂN
I/V?n chuy?n nu?c v� mu?i khống hịa tan
1. Thí nghi?m 1: (SGK)
2. K?t lu?n:
Nu?c v� mu?i khống du?c v?n chuy?n t? r? l�n th�n, l� nh? m?ch g? .
Trả lời câu hỏi
1/ - N?u m?t cõy tr?ng trong d?t ho?c nu?c cú ch?a cỏc ch?t d?c h?i, thỡ m?ch g? c?a cõy cú hỳt cỏc ch?t n�y lờn cựng nu?c v� mu?i khoỏng hũa tan khụng?
- Di?u dú cú ?nh hu?ng gỡ d?n d?i s?ng c?a cõy ?
2/ Khi chúng ta ăn phải các loại rau, củ, quả bị nhiễm các chất độc hại thì sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của chúng ta như thế nào?
Rau xanh được tưới bằng
nước sông bị ô nhiễm
Các nhà máy xả nước thải chứa các chất độc hại chưa được xử lý ra môi trường
Rau xanh bị nhiễm các chất độc hại
do trồng ở nơi có nước thải của
các nhà máy chưa được xử lý
Rau được trồng ở nơi có nước thải sinh hoạt chưa được xử lý
Vỏ chai thuốc đựng hóa chất vứt
lăn lóc trên bờ ruộng rau
Trả lời câu hỏi
2/ Học sinh cần làm gì để góp phần bảo vệ môi trường đất và nước?
1/ Nguyên nhân làm cho cây trồng bị nhiễm các chất độc hại?
Tiết 17: BÀI 17 – VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT TRONG THÂN
I/V?n chuy?n nu?c v� mu?i khống hịa tan
II/ V?n chuy?n ch?t h?u co
1. Thí nghi?m 2:
D�ng dao s?c c?t m?t khoanh v?
Hi?n tu?ng gì s? x?y ra sau m?t th�ng
1 th�ng sau
Thảo luận

Giải thích vì sao:

- Mép vỏ ở phía trên chỗ cắt phình to ra ?
Mép vỏ ở phía dưới chỗ cắt không phình to ?
Mạch rây có chức năng gì ?


Khi bóc vỏ cây là bóc luôn cả mạch rây. Vì vậy dòng các chất hữu cơ được mạch rây vận chuyển từ lá xuống thân bị đứt đoạn, ứ lại và tích tụ ở mép vỏ trên, lâu ngày làm cho mép vỏ trên phình to, còn mép vỏ dưới không có chất hữu cơ bị tích tụ nên không bị phình.

- Mạch rây có chức năng vận chuyển các chất hữu cơ từ lá xuống thân và rễ.

Chiết cành
? Nếu đắp đất ẩm vào chỗ cắt lâu ngày thì sẽ có hiện tượng gì?


? Nhân dân ta thường làm như thế nào để nhân giống nhanh cây ăn quả như: Cam, bưởi, nhãn, vải, hồng xiêm, ...?
Câu hỏi
Khi bóc vỏ cây hoặc buộc dây thép vào thân cây thì cây có phát triển tốt không? Vì sao?
Trả lời
Cây sẽ không phát triển tốt. Khi chúng ta bóc vỏ cây là đã bóc luôn mạch rây. Khi chúng ta buộc dây thép vào thân cây, để lâu ngày sẽ làm đứt vỏ cây, dẫn đến làm đứt luôn mạch rây. Vì vậy dòng vận chuyển các chất hữu cơ bị đứt đoạn, không được chuyển xuống các bộ phận khác ở phần thân phía dưới đoạn vỏ cây bị bóc hoặc bị buộc.
? Một số học sinh trong trường thường dùng vật nhọn để khắc tên lên vỏ cây, tước vỏ cây để chơi đùa, chằng buộc dây thép vào thân cây. Theo các em hành động của bạn đó có đúng không ?Tại sao.
? Vậy em phải làm gì để bảo vệ các cây xung quanh trường và các cây cối nói chung.
Thảo luận
Tiết 17: BÀI 17 – VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT TRONG THÂN
II/ V?n chuy?n ch?t h?u co
1. Thí nghi?m 2: (SGK)
2. K?t lu?n:
Ch?t h?u co trong c�y du?c v?n chuy?n t? l� d?n c�c co quan nh? m?ch r�y.
Bài tập
Hãy chọn những từ thích hợp trong các từ: tế bào có vách hóa gỗ dày, tế bào sống, vách mỏng, chuyển chất hữu cơ đi nuôi cây, vận chuyển nước và muối khoáng. Điền vào chỗ trống trong các câu sau:
Mạch gỗ gồm những tế bào có vách hóa gỗ dày không có chất tế bào, có chức năng vận chuyển nước và muối khoáng.
Mạch rây gồm những tế bào sống, vách mỏng, có chức năng chuyển chất hữu cơ đi nuôi cây.
Mạch gỗ gồm những…………………, không có chất tế bào, có chức năng………………………………………
Mạch rây gồm những…………………, có chức năng…
Hướng dẫn về nhà
- Học bài, trả lời câu hỏi 1, 2 SGK trang 56 vào vở bài tập.
- Mỗi nhóm chuẩn bị mẫu vật cho bài sau:











- Kẻ bảng SGK trang 59.
Khoai tây
Su h�o
Gi?ng
Dong ta