Bài 17. Thổ nhưỡng quyển. Các nhân tố hình thành thổ nhưỡng

TRƯỜNG THPT MỘC HÓA
BỘ MÔN ĐỊA LÝ
VĂN THỊ MỸ






THỔ NHƯỠNG QUYỂN
CÁC NHÂN TỐ HÌNH THÀNH
THỔ NHƯỠNG
Bài 17
THỔ NHƯỠNG
CÁC NHÂN TỐ
HÌNH THÀNH
ĐẤT
SƠ ĐỒ CẤU TRÚC BÀI
Thổ nhưỡng (đất)
Độ phì
Thổ nhưỡng quyển
1. Đá mẹ
2. Khí hậu
4. Địa hình
3. Sinh vật
5. Thời gian
6. Con người
Bài 17
I. THỔ NHƯỠNG
THỔ NHƯỠNG QUYỂN (Lớp phủ thổ nhưỡng )
VỊ TRÍ CỦA LỚP THỔ NHƯỠNG
VỊ TRÍ CỦA LỚP VỎ PHONG HÓA
GIỚI HẠN DƯỚI CỦA TNQ Ở
LỤC ĐỊA
Hãy nêu các khái niệm :
- Thổ nhưỡng (đất)?
- Độ Phì ?
- Thổ nhưỡng quyển(lớp phủ thổ nhưỡng) ?
- Thổ nhưỡng: là lớp vật chất tơi xốp trên bề mặt lục địa được đặc trưng bởi độ phì.
- Độ phì: là khả năng cung cấp nước, khí, nhiệt và các chất dinh dưỡng cần thiết cho thực vật sinh trưởng và phát triển.
- Thổ nhưỡng quyển (lớp phủ thổ nhưỡng): lớp vỏ chứa vật chất tơi xốp nằm trên bề mặt lục địa - nơi tiếp xúc với khí quyển, thạch quyển, sinh quyển.
I. Thổ nhưỡng :
II. CÁC NHÂN TỐ HÌNH THÀNH ĐẤT
ĐÁ MẸ
KHÍ HẬU
SINH VẬT
ĐỊA HÌNH
II. CÁC NHÂN TỐ HÌNH THÀNH ĐẤT
THỜI GIAN
CON NGƯỜI



THẢO LUẬN NHÓM
CHIA LỚP LÀM 4 NHÓM.
NHÓM 1: Đá mẹ có vai trò như thế nào trong quá trình hình thành đất? Hãy lấy một vài ví dụ về ảnh hưởng của đá mẹ đến đặc điểm của đất mà em biết.
NHÓM 2: Trong quá trình hình thành đất khí hậu có vai trò như thế nào?
Các kiểu khí hậu khác nhau trên Trái Đất có tham gia vào sự hình thành các loại đất khác nhau không? Lấy VD chứng minh.
NHÓM 3:Sinh vật có vai trò gì trong quá trình hình thành đất? Cho ví dụ.
Trong quá trình hình thành đất, tác động của sinh vật có khác biệt gì nhất so với tác động của đá mẹ và khí hậu.
NHÓM 4:Trong quá trình hình thành đất địa hình có vai trò như thế nào? Hoặc sự khác nhau về hình thái, độ cao của địa hình có ảnh hưởng như thế nào tới sự hình thành đất. cho VD.






ĐÁ MẸ:
* Là những sản phẩm phong hóa từ đá gốc.
Vai trò: Là nguồn cung cấp vật chất vô cơ cho đất, quyết định thành phần khoáng vật, thành phần cơ giới và ảnh hưởng trực tiếp tới các tính chất lí, hóa của đất.
2. Khí hậu
- Các yếu tố nhiệt, ẩm ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình hình thành đất.
- Ảnh hưởng gián tiếp thông qua lớp phủ thực vật.
VD:chuỗi tác động - Khí hậu => sinh vật => đất.



3.Sinh vật
Đóng vai trò chủ đạo trong việc hình thành đất.
-Thực vật: Cung cấp vật chất hữu cơ cho đất, rễ bám vào các khe nứt, phá hủy đá.
- Vi sinh vật: phân hủy xác sinh vật và tổng hợp thành mùn.
- Động vật: góp phần làm biến đổi một số tính chất vật lí của đất.




4.Địa hình
- Ảnh hưởng gián tiếp đến quá trình hình thành đất thông qua sự thay đổi lượng nhiệt, độ ẩm, tạo khả năng giữ đất khác nhau.
- Vùng núi: Lớp đất mỏng và bạc màu
- Vùng đồng bằng: lớp đất dày, đất màu mỡ.







5.Thời gian
-Thời gian hình thành đất là tuổi đất.
-Tuổi của đất là nhân tố biểu thị thời gian tác động của các yếu tố hình thành đất dài hay ngắn, mặt khác còn thể hiện cường độ của các quá trình tác động đó.



6.Con người
Hoạt động sản xuất của con người làm gián đoạn hoặc thay đổi hướng phát triển của đất.
Tiêu cực:
- Đất bị xói mòn do đốt rừng, làm nương rẫy.
- Đất mất cấu tượng do quá trình canh tác lúa nước.
Tích cực:
Việc bón phân hữu cơ, thau chua, rửa mặn sẽ làm cho đất tốt hơn.



Hãy điền vào các dấu… trong sơ đồ dưới đây để làm rõ sự ảnh hưởng của các nhân tố đến sự hình thành đất ?
II/- CÁC NHÂN TỐ HÌNH THÀNH ĐẤT
Thành phần khoáng vật , cơ giới, lí, hoá học.
Quá trình, tốc độ
Thành phần, chất hữu cơ, chất mùn trong đất
Phân phối lại vật chất và năng lượng trong đất
Tích cực, tiêu cực
Tuổi đất, tính chất, đặc điểm
BÀI TẬP VỀ NHÀ :
1/. Trả lời câu hỏi 3 SGK ( trang : 64 ).
2/. Chuẩn bị bài học kế tiếp .



Trở lại