Bài 17. Thổ nhưỡng quyển. Các nhân tố hình thành thổ nhưỡng

CHÚC CÁC EM CÓ GIỜ HỌC TỐT
TRƯỜNG THPT THANH HÀ
GIÁO VIÊN: BÙI THỊ LÝ
TỔ KHXH 2
Bài 17. Thổ nhưỡng quyển
Các nhân tố hình thành thổ nhưỡng
I. THỔ NHƯỠNG
NỘI
DUNG
II. CÁC NHÂN TỐ
HÌNH THÀNH ĐẤT
I. Thổ nhưỡng (Đất)
1. Khái niệm

Dựa vào kiến thức đã học và nội dung SGK, em hãy nêu khái niệm thổ nhưỡng?
Là lớp vật chất tơi xốp ở bề mặt lục địa, được đặc trưng bởi độ phì
2. Độ phì đất
Là khả năng cung cấp nước, nhiệt, khí và các chất dinh dưỡng cần thiết cho thực vật sinh trưởng và phát triển
3. Thổ nhưỡng quyển (lớp phủ thổ nhưỡng)
I. Thổ nhưỡng (Đất)
Quan sát hình 17, em hãy cho biết vị trí của lớp phủ thổ nhưỡng?
3. Thổ nhưỡng quyển (Lớp phủ thổ nhưỡng)
I. Thổ nhưỡng (Đất)
Là lớp vỏ chứa vật chất tơi xốp nằm ở bề mặt các lục địa – nơi tiếp xúc với khí quyển, thạch quyển, sinh quyển
VỊ TRÍ LỚP PHỦ THỔ NHƯỠNG
Ở LỤC ĐỊA
Em hãy cho biết vai trò của lớp phủ thổ nhưỡng đối với hoạt động sản xuất và đời sống của con người?
II. Các nhân tố hình thành đất
CON
NGƯỜI
ĐỊA
HÌNH
SINH
VẬT
KHÍ
HẬU
ĐÁ
MẸ
CÁC NHÂN TỐ HÌNH THÀNH ĐẤT
THỜI
GIAN
Nhiệm vụ của các nhóm:
Nhóm 1:
Nghiên cứu mục II.1, II.2
Vai trò của đá mẹ và khí hậu trong quá trình hình thành đất
Trả lời câu hỏi mục II.1 và II.2 SGK trang 64
Nhóm 2:
Nghiên cứu mục II.3, II.4
Vai trò của sinh vật và địa hình trong quá trình hình thành đất
Trả lời câu hỏi mục II.3 SGK trang 64
Nhóm 3:
Nghiên cứu mục II.5, II.6
Vai trò của thời gian và con người trong quá trình hình thành đất
Trả lời câu hỏi mục II.6 SGK trang 65
II. CÁC NHÂN TỐ HÌNH THÀNH ĐẤT
1. ĐÁ MẸ
CÁC
NHÂN
TỐ
HÌNH
THÀNH
ĐẤT
Nguồn cung cấp vật chât vô cơ cho đất
Quyết định thành phần khoáng vật,
thành phần cơ giới của đất
Ảnh hưởng tới tính chất của đất
ĐÁ MẸ
2) Khí hậu:


CÁC
NHÂN
TỐ
HÌNH
THÀNH
ĐẤT
Nguồn cung cấp vật chât vô cơ cho đất
Quyết định thành phần khoáng vật,
thành phần cơ giới của đất
Ảnh hưởng tới tính chất của đất
Ảnh hưởng trực tiếp thông qua
các yếu tố nhiệt, ẩm
Ảnh hưởng gián tiếp thông qua chuỗi tác động:
khí hậu –> thực vật -> đất
ĐÁ MẸ
KHÍ HẬU
Quan sát đối chiếu hình 14.1 và 19.2, hãy chứng minh các kiểu khí hậu khác nhau hình thành nên những loại đất khác nhau
Thực vật cung cấp chất hữu cơ cho đất
3) Sinh vật
Vi sinh vật phân hủy xác sinh vật và tổng hợp thành mùn

Sinh vật sống trong đất góp phần làm biến đổi tính chất của đất
CÁC
NHÂN
TỐ
HÌNH
THÀNH
ĐẤT
Nguồn cung cấp vật chât vô cơ cho đất
Quyết định thành phần khoáng vật,
thành phần cơ giới của đất
Ảnh hưởng tới tính chất của đất
Ảnh hưởng trực tiếp thông qua các yếu tố nhiệt, ẩm
Ảnh hưởng gián tiếp thông qua chuỗi tác động:
khí hậu - sinh vật - đất
-Cung c?p v?t ch?t h?u co cho d?t, gĩp ph?n ph� h?y d�
-Vi sinh v?t ph�n gi?i x�c sinh v?t t?ng h?p th�nh m�n
-Sinh v?t s?ng trong d?t gĩp ph?n l�m bi?n d?i
tính ch?t d?t
ĐÁ MẸ
KHÍ HẬU
SINHVẬT
Ruộng bậc thang ở miền núi
Độ dốc lớn->đất dễ bị xói mòn->tầng đất mỏng
Vùng núi: lớp đất mỏng và bạc màu
4. ĐỊA HÌNH
- Vùng bằng phẳng: đất màu mỡ

CÁC
NHÂN
TỐ
HÌNH
THÀNH
ĐẤT
Nguồn cung cấp vật chât vô cơ cho đất
Quyết định thành phần khoáng vật, thành phần cơ giới của đất
Ảnh hưởng tới tính chất của đất
Ảnh hưởng trực tiếp thông qua các yếu tố nhiệt, ẩm
Ảnh hưởng gián tiếp thông qua chuỗi tác động:
khí hậu - sinh vật - đất
-Cung c?p v?t ch?t h?u co cho d?t, gĩp ph?n ph� h?y d�
-Vi sinh v?t ph�n gi?i x�c sinh v?t t?ng h?p th�nh m�n
-Sinh v?t s?ng trong d?t gĩp ph?n l�m bi?n d?i tính ch?t d?t
-Tác động gián tiếp thông qua sự thay đổi các yếu tố nhiệt, ẩm
-Độ dốc ảnh hưởng đến khả năng giữ đất khác nhau
-Ảnh hưởng tới khí hậu -> tạo ra các vành đai đất theo độ cao
ĐÁ MẸ
KHÍ HẬU
SINHVẬT
ĐỊA HÌNH
5) Thời gian:
CÁC
NHÂN
TỐ
HÌNH
THÀNH
ĐẤT
Nguồn cung cấp vật chât vô cơ cho đất
Quyết định thành phần khoáng vật, thành phần cơ giới của đất
Ảnh hưởng tới tính chất của đất
Ảnh hưởng trực tiếp thông qua các yếu tố nhiệt, ẩm
Ảnh hưởng gián tiếp thông qua chuỗi tác động:
khí hậu - sinh vật - đất
-Cung c?p v?t ch?t h?u co cho d?t, gĩp ph?n ph� h?y d�
-Vi sinh v?t ph�n gi?i x�c sinh v?t t?ng h?p th�nh m�n
-Sinh v?t s?ng trong d?t gĩp ph?n l�m bi?n d?i tính ch?t d?t
-Tác động gián tiếp thông qua sự thay đổi các yếu tố nhiệt, ẩm
-Độ dốc ảnh hưởng đến khả năng giữ đất khác nhau
-Thời gian hình thành đất là tuổi đất
-Tuổi của đất là các nhân tố biểu thị thời gian tác động của các
yếu tố hình thành đất, thể hiện cường độ của quá trình tác động
ĐÁ MẸ
KHÍ HẬU
SINHVẬT
ĐỊA HÌNH
THỜI GIAN
CON NGƯỜI
TÁC ĐỘNG
TÍCH CỰC
TÁC ĐỘNG
TIÊU CỰC
Tác động tích cực
Bón phân hữu cơ góp phần làm cho đất tươi tốt
Tác động tiêu cực
Chặt phá rừng
Đất bị xói mòn, rửa trôi
Đất rừng
Đất bị xói mòn, rửa trôi -> đất bạc màu
Đất bị hoang hóa do khai thác không hợp lí
CÁC
NHÂN
TỐ
HÌNH
THÀNH
ĐẤT
Nguồn cung cấp vật chât vô cơ cho đất
Quyết định thành phần khoáng vật, thành phần cơ giới của đất
Ảnh hưởng tới tính chất của đất
Ảnh hưởng trực tiếp thông qua các yếu tố nhiệt, ẩm
Ảnh hưởng gián tiếp thông qua chuỗi tác động:
khí hậu - sinh vật - đất
-Cung c?p v?t ch?t h?u co cho d?t, gĩp ph?n ph� h?y d�
-Vi sinh v?t ph�n gi?i x�c sinh v?t t?ng h?p th�nh m�n
-Sinh v?t s?ng trong d?t gĩp ph?n l�m bi?n d?i tính ch?t d?t
-Tác động gián tiếp thông qua sự thay đổi các yếu tố nhiệt, ẩm
-Độ dốc ảnh hưởng đến khả năng giữ đất khác nhau
-Thời gian hình thành đất là tuổi đất
-Tuổi của đất là các nhân tố biểu thị thời gian tác động của các
yếu tố hình thành đất, thể hiện cường độ của quá trình tác động
Tác động mạnh mẽ đến đất, làm biến đổi tính chất của đất:
Tốt lên hoặc xấu đi
ĐÁ MẸ
KHÍ HẬU
SINHVẬT
ĐỊA HÌNH
THỜI GIAN
CON NGƯỜI
CỦNG CỐ
Câu 1: Cung cấp vật chất hữu cơ cho đất là nhân tố nào?
A. Con người
C. Đá mẹ
D. Tất cả đều đúng
B. Thực vật
CÂU 2: Đất được hình thành do tác động của?
A. Đá mẹ và khí hậu
C. Địa hình và con người
D. Tất cả các nhân tố trên
B. Thời gian và sinh vât
CÂU 3: Đốt nương làm rẫy sẽ làm cho đất thế nào?
A. Dễ thấm nước
C. Bị phá vỡ cấu tượng
D. Tất cả đều đúng
B. Bị xói mòn nhiều hơn
CÂU 4: Lượng mùn trong đất ở đất trống đồi trọc giảm vì?
A. Bị xói mòn rửa trôi
C. Do đá mẹ nghèo chất khoáng
D. A và B đúng
B. Nguồn cung cấp mùn không có