Bài 17. Thổ nhưỡng quyển. Các nhân tố hình thành thổ nhưỡng

TRƯỜNG THPT LÊ CHÂN
GIÁO VIÊN: BÙI VĂN THỌ
TỔ: TỰ NHIÊN
CHÀO MỪNG
THẦY CÔ VÀ CÁC EM
TỚI DỰ GIỜ THAO GIẢNG CHÀO MỪNG NGÀY NHÀ GIÁO VIỆT NAM 20/11
Bài 17. Thổ nhưỡng quyển
Các nhân tố hình thành thổ nhưỡng
I. THỔ NHƯỠNG
NỘI
DUNG
II. CÁC NHÂN TỐ
HÌNH THÀNH ĐẤT
I. Thổ nhưỡng (Đất)
Quan sát hình 17, em hãy cho biết vị trí của lớp phủ thổ nhưỡng?
I. Thổ nhưỡng (Đất)
1. Khái niệm
Dựa vào kiến thức đã học và nội dung SGK, nêu khái niệm thổ nhưỡng?
Là lớp vật chất tơi xốp ở bề mặt lục địa, được đặc trưng bởi độ phì
2. Độ phì
Là khả năng cung cấp các chất cần thiết cho thực vật sinh trưởng và phát triển
3. Thổ nhưỡng quyển
Là lớp vỏ chứa vật chất tơi xốp nằm ở bề mặt các lục địa – nơi tiếp xúc với khí quyển, thạch quyển, sinh quyển
I. Thổ nhưỡng (Đất)
VỊ TRÍ LỚP PHỦ THỔ NHƯỠNG
Ở LỤC ĐỊA
Em hãy cho biết vai trò của lớp phủ thổ nhưỡng đối với hoạt động sản xuất và đời sống của con người?
II. Các nhân tố hình thành đất
CON
NGƯỜI
ĐỊA
HÌNH
SINH
VẬT
KHÍ
HẬU
ĐÁ
MẸ
CÁC NHÂN TỐ HÌNH THÀNH ĐẤT
THỜI
GIAN
Nhóm 1:
Nghiên cứu mục II.1
Vai trò của đá mẹ trong quá trình hình thành đất
Trả lời câu hỏi mục II.1

Nhóm 2:
Nghiên cứu mục II.2
Vai trò của khí hậu trong quá trình hình thành đất
Trả lời câu hỏi mục II.2 SGK trang 64
Nhóm 3:
Nghiên cứu mục II.3
Vai trò của sinh vật trong quá trình hình thành đất Trả lời câu hỏi mục II.3 SGK trang 64

Nhóm 4:
Nghiên cứu mục II.4
Vai trò của địa hình trong quá trình hình thành đất
Nhóm 5:
Nghiên cứu mục II.5
Vai trò của thời gian trong quá trình hình thành đất



Nhóm 6:
Nghiên cứu mục II.6
Vai trò con người trong quá trình hình thành đất
Trả lời câu hỏi mục II.6 SGK trang 65
Nhiệm vụ của các nhóm:

Quyết định thành phần khoáng vật,
thành phần cơ giới của đất và tính lí hóa chất của đất
ĐÁ MẸ

- Ảnh hưởng trực tiếp thông qua
các yếu tố nhiệt, ẩm
- Ảnh hưởng gián tiếp: khí hậu –> thực vật -> đất
KHÍ HẬU
- ĐV, TV: Cung cấp vật chất hữu cơ cho đất, góp phần phá hủy đá, làm biến đổi tính chất đất
- Vi sinh vật: phân giải xác sinh vật tổng hợp thành mùn
SINH VẬT
-Tác động gián tiếp: thông qua Độ dốc, độ cao hướng sườn làm thay đổi các yếu tố nhiệt, ẩm -> đất
Thời gian hình thành đất là tuổi đất
- Cường độ tác động nhiều ->đất già
- Cường độ tác động nhiều ->đất non
Tác động mạnh mẽ đến đất, làm biến đổi tính chất của đất:
Tốt lên hoặc xấu đi
ĐỊA HÌNH
THỜI GIAN
CON NGƯỜI
VÍ D?
VÍ D?
VÍ D?
VÍ D?
VÍ D?
VÍ D?
Loại đất hình thành từ đá mac ma axit .

Đất nâu đỏ được hình thành trên đá ba dan
Đất mùn vàng đỏ trên đá vôi
Trực tiếp
Gián tiếp
Quan sát đối chiếu hình 14.1 và 19.2, sgk các kiểu khí hậu khác nhau hình thành nên những loại đất khác nhau
Nhiệt, ẩm nhiều
Nhiệt, ẩm ít
Đất, dày màu mỡ
Đất, mỏng ít màu mỡ
Sinh vật sống trong đất góp phần làm biến đổi tính chất của đất
Ruộng bậc thang ở miền núi
Độ dốc lớn->đất dễ bị xói mòn->tầng đất mỏng
Vùng núi: lớp đất mỏng và bạc màu
- Vùng bằng phẳng: đất màu mỡ

Tác động tích cực
Bón phân hữu cơ góp phần làm cho đất tươi tốt
Tác động tiêu cực
Chặt phá rừng
Đất bị xói mòn, rửa trôi
Đất rừng
Đất bị xói mòn, rửa trôi -> đất bạc màu
Đất bị hoang hóa do khai thác không hợp lí

Quyết định thành phần khoáng vật,
thành phần cơ giới của đất và tính lí hóa chất của đất
ĐÁ MẸ

- Ảnh hưởng trực tiếp thông qua
các yếu tố nhiệt, ẩm
- Ảnh hưởng gián tiếp: khí hậu –> thực vật -> đất
KHÍ HẬU
- ĐV, TV: Cung cấp vật chất hữu cơ cho đất, góp phần phá hủy đá, làm biến đổi tính chất đất
- Vi sinh vật: phân giải xác sinh vật tổng hợp thành mùn
SINH VẬT
-Tác động gián tiếp: thông qua Độ dốc, độ cao hướng sườn làm thay đổi các yếu tố nhiệt, ẩm -> đất
Thời gian hình thành đất là tuổi đất
- Cường độ tác động nhiều ->đất già
- Cường độ tác động nhiều ->đất non
Tác động mạnh mẽ đến đất, làm biến đổi tính chất của đất:
Tốt lên hoặc xấu đi
ĐỊA HÌNH
THỜI GIAN
CON NGƯỜI
VÍ D?
VÍ D?
VÍ D?
VÍ D?
VÍ D?
VÍ D?
CỦNG CỐ
Câu 1: Cung cấp vật chất hữu cơ cho đất là nhân tố nào?
A. Khí hậu
C. Đá mẹ
D. Tất cả đều đúng
B. Thực vật
CÂU 2: Đất được hình thành do tác động của?
A. Đá mẹ và khí hậu
C. Địa hình và con người
D. Tất cả các nhân tố trên
B. Thời gian và sinh vât
CÂU 3: Đốt nương làm rẫy sẽ làm cho đất thế nào?
A. Dễ thấm nước
C. Tơi xốp
D. Tất cả đều đúng
B. Bị xói mòn nhiều hơn
CÂU 4: Lượng mùn trong đất ở đất trống đồi trọc giảm vì?
A. Bị xói mòn rửa trôi
C. Do đá mẹ nghèo chất khoáng
D. A và B đúng
B. Nguồn cung cấp mùn không có