Bài 17. Silic và hợp chất của silic

Nhiệt liệt chào mừng các thầy cô giáo
đến dự giờ lớp
TRƯỜNG THPT NAM PHÙ CỪ
Tiết 24.
SILIC VÀ HỢP CHẤT CỦA SILIC
Kí hiệu hoá học: Si
Nguyên tử khối: 28
Số hiệu nguyên tử: 14
• Có cấu trúc tương tự kim cương, to nóng chảy(14200C) và to sôi cao, màu xám, có ánh kim.
• Có tính bán dẫn: ở to thường độ dẫn điện thấp, nhưng khi tăng t0 thì độ dẫn điện tăng.
A. Silic
I. Tính chất vật lí
Silic có các dạng thù hình: silic tinh thể
và silic vô định hình.
- Si tinh thể:
- Si vô định hình: là chất bột màu nâu.
Tiết 24. SILIC VÀ HỢP CHẤT CỦA SILIC
A. Silic
I. Tính chất vật lý
Silic tồn tại dưới mấy dạng thù hình ? Cấu trúc mạng tinh thể các dạng thù hình ?
1. Si + F2 →
2. Si + O2 →
3. Si + NaOH + H2O 
4. Si + Mg 
5. Si + Ca 

Xác định số oxi hoá của Si trong các hợp chất sau:

SiO2, H2SiO3, Si, SiH4, Ca2Si , Mg2Si , SiO
→ Si có các số oxi hoá: -4, 0, +2, +4
+4
-4
0
-4
+4
+4
+2
to
to
to
Hoàn thành phản ứng hóa học ?
Xác định số oxi hóa của silic ?
Nhận xét tính chất hóa học silic ?
Nhận xét:
Trong các phản ứng, số oxi hoá của Si tăng từ 0 → +4
Si thể hiện tính khử
Trong các phản ứng, số oxi hoá của Si giảm từ 0 → -4
tính oxi hoá.( silic vô định hình hoạt động hơn silic tinh thể)
Tính phi kim của silic yếu hơn cacbon
III. Trạng thái tự nhiên
Tiết 24. SILIC VÀ HỢP CHẤT CỦA SILIC
A. Silic
I Tính chất vật lý
II.Tính chất hóa học
1.Tính khử
2.Tính oxi hóa
III.Trạng thái tự nhiên
- Si là nguyên tố phổ biến thứ hai sau oxi, chiếm gần 29,5% khối lượng vỏ Trái Đất.
- Trong tự nhiên không có silic ở trạng thái tự do, mà chỉ gặp ở dạng hợp chất, như :
• Thạch anh: SiO2
• Cát: SiO2 là chủ yếu (lẫn tạp chất)
• Cao lanh, fenspat …..
Tế bào quang điện
Bộ khuếch đại
chất bán dẫn
Bộ chỉnh lưu
Pin mặt trời
Ứng dụng
IV. Ứng dụng và điều chế
1. Ứng dụng :
IV. Ứng dụng và điều chế
Tiết 24. SILIC VÀ HỢP CHẤT CỦA SILIC
A. Silic
I. Tính chất vật lý
II.Tính chất hóa học
1.Tính khử
2.Tính oxi hóa
III.Trạng thái tự nhiên
IV.Ứng dụng
V. Điều chế
V. Điều chế
VD: SiO2 + 2Mg → Si + 2MgO
Nguyên tắc:
Dùng chất khử mạnh (Mg, Al, C…) khử SiO2 ở t0 cao
t0
B. Hợp chất của Silic
Tiết 24. SILIC VÀ HỢP CHẤT CỦA SILIC
A. Silic
I. Tính chất vật lý
II.Tính chất hóa học
1.Tính khử
2.Tính oxi hóa
III.Trạng thái tự nhiên
IV.Ứng dụng
V. điều chế
B.Hợp chất của Silic
- Là oxit axit: tác dụng với kiềm, …
I.Silic đioxit (SiO2)
tinh thể thạch anh
1.Tính chất vật lí
Silic đioxit là chất ở dạng tinh thể, nóng chảy ở 1713oC,

không tan trong nước.
2. Tính chất hoá học
SiO2 + 2KOH →
t0
(Kali silicat)
- SiO2 không tác dụng với nước.
Đặc biệt: Silic đioxit tan trong axit flohiđric

SiO2 + 4HF →
I.Silic đioxit (SiO2)
K2SiO3 + H2O
→ Dung dịch HF dùng để khắc chữ và hình trên thuỷ tinh.
SiF4 + 2H2O
Tiết 24. SILIC VÀ HỢP CHẤT CỦA SILIC
A. Silic
I. Tính chất vật lý
II.Tính chất hóa học
1.Tính khử
2.Tính oxi hóa
III.Trạng thái tự nhiên
IV.Ứng dụng
V .Điều chế
B.Hợp chất của Silic
II. Axit silixic
I.Silic đioxit (SiO2)
II.Axit silixic
III muối silicat
Axit silixic (H2SiO3)
Thí nghiệm : Na2SiO3 + HCl →
2 2 NaCl + H2SiO3 ↓
Axit silixic là chất ở dạng kết tủa keo, không tan trong
nước, khi đun nóng dễ mất nước :
H2SiO3 → SiO2 + H2O
- Khi sấy khô, axit silixic mất một phần nước, tạo thành
một vật liệu xốp là silicagen
t0
VD: Na2SiO3 + CO2 + H2O →
Na2CO3 + H2SiO3 ↓
H2SiO3 là axit yếu, yếu hơn cả axit cacbonic
Tiết 24. SILIC VÀ HỢP CHẤT CỦA SILIC
A. Silic
I. Tính chất vật lý
II.Tính chất hóa học
1.Tính khử
2.Tính oxi hóa
III.Trạng thái tự nhiên
IV.Ứng dụng và điều chế
1.Ứng dụng
2.Điều chế
B.Hợp chất của Silic
I.Silic đioxit (SiO2)
II.Axit silixic
III. Muối silicat
* Tính tan: Chỉ có muối silicat kim loại kiềm tan được trong nước.
• Dùng để chế tạo keo dán thuỷ tinh, sứ và vật liệu xây

dựng chịu nhiệt.
Dung dịch đậm đặc của Na2SiO3 và K2SiO3 được gọi là thuỷ tinh lỏng.
• Sản xuất vải hoặc gỗ khó cháy.
III. Muối silicat


Bài 1. Silic thể hiện số oxi hoá thấp nhất trong hợp chất nào sau đây :

A. SiO32- B. SiO2 C. SiF4 D. Mg2Si
Bài 2. Trong các phản ứng hoá học sau, phản ứng nào không xảy ra ?

A. SiO2 + 4HF  SiF4 + 2H2O
B. SiO2 + 4HCl(loãng)  SiCl4 + 2H2O
C. SiO2 + 2C → Si + 2CO
D. SiO2 + 2Mg → 2MgO + Si
D
B
BÀI TẬP CỦNG CỐ
Bài tập 3 : Cho hỗn hợp 20 gam silic và than phản ứng với dung dịch NaOH đặc , dư , đun nóng . Phản ứng giải phóng ra 13,44 lít khí hidro (đktc) . Tính % silic trong hỗn hợp ban đầu . ( biết rằng phản ứng xảy ra với hiệu xuất 100% )
Đáp án : 42%
Silic đioxit
CAO LANH
CHÚC CÁC THẦY CÔ GIÁO VÀ CÁC EM MẠNH KHỎE!