Bài 17. Silic và hợp chất của silic

trường thpt văn chấn
phân hiệu nghĩa tâm
Trường
Học
Thân
Thiện
Học
Sinh
Tích
Cực
Giáo viên bộ môn : Nguyễn Hoàng Trọng Tuân
Tổ : Khoa Học Tự Nhiên
Hãy quan sát các hình ảnh sau đây :
- đây là nguyên tố hết sức quan trọng đối với đời sống con người hiện đại, nó góp phần nâng cao chất lượng sống của chúng ta.
= > Tuy nhiên việc ô nhiễm khói bụi do nguyên tố này gây ra đang là vấn đề nóng đối với môi trường hiện nay, việc tàn phá tài nguyên thiên nhiên đang là mối quan tâm lớn cho hôm nay và mai sau !!!
Tiết 25 Bài 17 silic và hợp chất của silic
A-silic
i-tính chất vật lí
Silic có các dạng thù hình: silic tinh thể và silic vô định hình.
Silic có mấy dạng thù hình ?
- Si tinh thể:
• Có cấu trúc tương tự kim cương, nhiệt độ nóng chảy(14200C) và nhiệt độ sôi cao, màu xám, có ánh kim.
• Có tính bán dẫn: ở nhiệt độ thường độ dẫn điện thấp, nhưng khi tăng nhiệt độ thì độ dẫn điện tăng.
- Si vô định hình: là chất bột màu nâu.
Tiết 25 Bài 17 silic và hợp chất của silic
A-silic
i-tính chất vật lí
ii-tính chất hoá học
Silic có mấy số oxi hoá ?
-4
0
+2
+4
Dự đoàn TCHH của silic ?
Tính Oxi hoá
Tính Khử
Tiết 25 Bài 17 silic và hợp chất của silic
A-silic
i-tính chất vật lí
ii-tính chất hoá học
1. Tính Khử
a) Tính dụng với phi kim
Si + F2 
Si + O2 
SiF4
SiO2
Silic tetraflorua
Silic đioxit
2
0
+4
0
+4
to
- ở điều kiện thường:
- Khi đun nóng:
- ở nhiệt độ rất cao:
Ví dụ :
F2
Cl2 ; Br2 ; I2 ; O2
C ; N2 ; S
Si tác dụng với phi kim
Trong nh?ng đk nào ?
Si + Fe2O3
Fe + SiO2
Si + NaOH + H2O
Na2SiO3 + H2
2
2
2
3
3
Tiết 25 Bài 17 silic và hợp chất của silic
A-silic
i-tính chất vật lí
ii-tính chất hoá học
1. Tính Khử
a) Tác dụng với phi kim
b) Tác dụng với hợp chất:
0
+4
0
+4
2. Tính chất oxi hóa:
Si + Mg
Mg2Si
2
Xác định số oxi hoá của Si trong các hợp chất sau:

SiO2, H2SiO3, Si, Al4Si3 , Mg2Si
+4
-4
0
-4
+4
Hãy nêu nhận xét về tính chất hóa học của Si, số oxi hóa ?
- Silic vừa thể hiện tính khử vừa thể hiện tính oxi hóa, các số oxi hóa của Si là: -4, 0, +4 (số oxi hóa +2 ít đặc trưng)
- Dạng vô định hình hoạt động hơn dạng tinh thể
Tiết 25 Bài 17 silic và hợp chất của silic
A-silic
i-tính chất vật lí
ii-tính chất hoá học
1. Tính Khử:
- ở nhiệt độ cao Si tác dụng với các kim loại tạo thành silixua kim loai
0
-4
Tiết 25 Bài 17 silic và hợp chất của silic
i-tính chất vật lí
ii-tính chất hoá học
A-silic
iii- Trạng thái tự nhiên

Trong tù nhiªn Silic th­êng cã ë ®©u ? D¹ng ®¬n hay hîp chÊt ?
Oxi 46,6%
Al và
Các nguyên
tố khác
Là nguyên tố phổ biến thứ hai có trong vỏ Trái đất
Silic: 29,5 %
Tinh thể thạch anh
Tiết 25 Bài 17 silic và hợp chất của silic
i-tính chất vật lí
ii-tính chất hoá học
A-silic
iii- Trạng thái tự nhiên
iv- ứng dụng

Nªu c¸c øng dông cña silic ?
Tế bào quang điện
Pin mặt trời
Linh kiện điện tử
Chất chống ẩm
iv- ứng dụng
VD: SiO2 + 2Mg
Dùng chất khử mạnh (Mg, Al, C…) khử SiO2 ở t0 cao
Nguyên tắc:
Si + 2MgO
Tiết 25 Bài 17 silic và hợp chất của silic
i-tính chất vật lí
ii-tính chất hoá học
A-silic
iii- Trạng thái tự nhiên
iv- ứng dụng
v- điều chế
- Là oxit axit: tác dụng với kiềm, …
I. Silic đioxit (SiO2)
1.Tính chất vật lí
- Silic đioxit là chất ở dạng tinh thể, nóng chảy ở 1713oC, không tan trong nước.
2. Tính chất hoá học :
SiO2 + 2KOH
(Kali silicat)
- SiO2 không tác dụng với nước.
Đặc biệt: Silic đioxit tan trong axit flohiđric
Dung dịch HF dùng để khắc chữ và hình trên thuỷ tinh.
K2SiO3 + H2O
SiF4 + 2H2O
SiO2 + 4HF
Tiết 25 Bài 17 silic và hợp chất của silic
B - hợp chất của silic
SiO2 sản xuất đồ gốm
Silicđioxit trong tự nhiên
II. Axit silixic ( H2SiO3 )
Thí nghiệm :
NaCl + H2SiO3 ↓
- Axit silixic là chất ở dạng kết tủa keo, không tan trong nước, khi đun nóng dễ mất nước :
Na2SiO3 + CO2 + H2O
Na2CO3 + H2SiO3 ↓
H2SiO3 là axit yếu, yếu hơn cả axit cacbonic
- Khi sấy khô, axit silixic mất một phần nước, tạo thành một vật liệu xốp là silicagen : SiO2.nH2O (n < 2)
H2SiO3
SiO2 + H2O
Na2SiO3 + HCl
Tiết 25 Bài 17 silic và hợp chất của silic
I. Silic đioxit (SiO2)
B - hợp chất của silic
III. Muối silicat
Tính tan: Chỉ có muối silicat kim loại kiềm tan được trong nước.
Dung dịch đậm đặc của Na2SiO3 và K2SiO3 được gọi là thuỷ tinh lỏng.
+ Sản xuất vải hoặc gỗ khó cháy.
+ Dùng để chế tạo keo dán thuỷ tinh, sứ và vật liệu xây dựng chịu nhiệt.
II. Axit silixic ( H2SiO3 )
Tiết 25 Bài 17 silic và hợp chất của silic
I. Silic đioxit (SiO2)
B - hợp chất của silic
1- Silic thể hiện số oxi hoá thấp nhất trong hợp chất nào sau đây:
B. SiO2
D. Mg2Si
C. SiF4
2-Trong các phản ứng hoá học sau, phản ứng nào không xảy ra ?
D. SiO2 + 2Mg  2MgO + Si
C. SiO2 + 2C  Si + 2CO
B. SiO2 + 4 HCl(loãng)  SiCl4 + 2 H2O
A. SiO2 + 4HF  SiF4 + 2 H2O
Bài tập củng cố
3- Natri silicat có thể được tạo thành bằng cách nào sau đây :
4- Silic phản ứng với dãy chất nào sau đây ?
D. Na2SiO3, Na3PO4, NaCl
C. HCl, Fe(NO3)2, CH3COOH
B. F2, Mg, NaOH
A. CuSO4, SiO2, H2SO4 (l)
D. Cho Si tác dụng với dung dịch NaCl
C. Cho K2SiO3 tác dụng với NaHCO3
B. Cho SiO2 tác dụng với dung dịch NaOH loãng
A. Đun SiO2 với NaOH nóng chảy
Hết