Bài 17. Silic và hợp chất của silic

SILIC VÀ HỢP CHẤT CỦA SILIC
BÀI 22
TỔ 4
LỚP 11 HÓA
BÀI 22
SILIC VÀ HỢP CHẤT CỦA SILIC
A. SILIC (Si)
Vị trí:
Cấu hình electron:
Nguyên tử khối:
Ô thứ 14, nhóm IVA, chu kì 3
1s2 2s22p6 3s23p2
28
BÀI 22
SILIC VÀ HỢP CHẤT CỦA SILIC
I – Tính chất vật lí
Si có 2 dạng thù hình
Silic tinh thể
Silic vô định hình
BÀI 22
SILIC VÀ HỢP CHẤT CỦA SILIC
I – Tính chất vật lí
Cấu trúc giống kim cương, màu xám, có ánh kim
Nhiệt độ nóng chảy: 1420 0C
Nhiệt độ thường, độ dẫn điện thấp
Nhiệt độ tăng thì độ dẫn điện tăng lên
Silic tinh thể:
Silic vô định hình
- Chất bột màu nâu
BÀI 22
SILIC VÀ HỢP CHẤT CỦA SILIC
II– Tính chất hóa học
Xác định số oxi hóa của các hợp chất sau:

Mg2Si
Si
SiF4
-2
0
+4
Số oxi hóa: -4, 0 +2, +4 (số oxi hóa +2 ít đặc trưng)
-4 0 +2 +4
Si Si Si Si
Tính oxi hóa
Tính khử
Si có cả tính khử và tính oxi hóa
II– Tính chất hóa học
BÀI 22
SILIC VÀ HỢP CHẤT CỦA SILIC
BÀI 22
SILIC VÀ HỢP CHẤT CỦA SILIC
I – Tính chất hóa học
Tính khử:
Tác dụng với phi kim:
Ở nhiệt độ thường, Si tác dụng với flo
Ở nhiệt độ cao, Si có thể tác dụng với các phi kim khác
Si + 2F2 SiF4 (Silic tetraflorua)
Si+ O2  SiO2 (Silic đioxit)

0 +4
t0
0
+4
BÀI 22
SILIC VÀ HỢP CHẤT CỦA SILIC
II – Tính chất hóa học
Tính khử:
b) Tác dụng với hợp chất: Tác dụng với dung dịch kiềm
Si + NaOH +H2O Na2SiO3 +H2
2. Tính oxi hóa: Tác dụng với kim loại (Ca,Mg,Fe,..) ở nhiệt độ cao tạo thành silixua kim loại
Mg +Si  Mg2Si (magie silixua)


0
+4
0
-4
to
III-Trạng thái tự nhiên
BÀI 22
SILIC VÀ HỢP CHẤT CỦA SILIC
* Si là nguyên tố phổ biến thứ hai sau nguyên tố oxi, chiếm 29,5% khối lượng vỏ Trái Đất.
* Trong tự nhiên, Si chỉ có ở dạng hợp chất, chủ yếu là SiO2
III-Trạng thái tự nhiên
BÀI 22
SILIC VÀ HỢP CHẤT CỦA SILIC
Cát (SiO2)
Cao lanh(Al2O3.2SiO2.2H2O)
III-Trạng thái tự nhiên
BÀI 22
SILIC VÀ HỢP CHẤT CỦA SILIC
Fenspat (Na2O.Al2O3.6SiO2)
Xecpentin(3MgO. 2SiO2.2H2O)
IV-Ứng dụng và điều chế
BÀI 22
SILIC VÀ HỢP CHẤT CỦA SILIC
Ứng dụng:

- Si siêu tinh khiết là chất bán dẫn dùng trong kĩ thuật vô tuyến điện tử, bộ khuếch đại, pin mặt trời…
Dùng làm chất tách oxi khỏi kim loại nóng chảy.
Các khoáng chứa silic dùng làm đồ trang sức…
IV-Ứng dụng và điều chế
BÀI 22
SILIC VÀ HỢP CHẤT CỦA SILIC
Bộ chỉnh lưu
Pin mặt trời
Chất bán dẫn
Tế bào quang điện
Bộ khuếch đại
Thạch anh tóc
Thạch anh tím
Thạch anh hồng
Quả cầu thạch anh
Thạch anh xanh
IV-Ứng dụng và điều chế
BÀI 22
SILIC VÀ HỢP CHẤT CỦA SILIC
Điều chế:
Nguyên tắc:


Dùng chất khử mạnh (Mg, Al, C…) khử SiO2 ở to cao
SiO2 + 2Mg → Si + 2MgO
to
SiO2 + 2C → Si + 2CO
to
Phòng thí nghiệm
Trong công nghiệp
BÀI 22
SILIC VÀ HỢP CHẤT CỦA SILIC
I – Silic đioxit (SiO2)
+ Là tinh thể, ton/c = 1713OC
+ Không tan trong nước
+ SiO2 chủ yếu ở dạng khoáng thạch anh
B. HỢP CHẤT CỦA SILIC
Thạch anh
BÀI 22
SILIC VÀ HỢP CHẤT CỦA SILIC
I – Silic đioxit (SiO2)
SiO2 tan chậm trong kiềm đặc và tan mạnh trong kiềm nóng chảy hoặc cacbonat kim loại kiềm nóng chảy tạo thành silicat
SiO2 + 2NaOH → Na2SiO3 + H2O.
* SiO2 tan trong axit HF
SiO2 + 4HF → SiF4 + 2H2O
Khắc chữ lên thủy tinh
* Là nguyên liệu sản xuất thủy tinh, đồ gốm…
to
SiO2 +Na2CO3 Na2SiO3 + CO2
to
BÀI 22
SILIC VÀ HỢP CHẤT CỦA SILIC
II – Axit silixic và muối silicat
* Khi sấy khô, axit silixic mất một phần nước, tạo thành một vật liệu xốp là silicagen.-> Dùng để hút ẩm và hấp phụ nhiều chất
Na2SiO3 + CO2 + H2O → Na2CO3 + H2SiO3↓
* Là axit yếu, yếu hơn cả axit cacbonic:
* CTPT: H2SiO3
* Là chất ở dạng keo, không tan trong nước, khi đun nóng dễ mất nước : H2SiO3 → SiO2 + H2O
1. Axit silixic
BÀI 22
SILIC VÀ HỢP CHẤT CỦA SILIC
2. Muối silicat
H2SiO3 + dd kiềm  Muối Silicat
Muối silicat kim loại kiềm tan được trong nước
PT: Na2SiO3 + 2H2O 2NaOH +H2SiO3
* Dung dịch Na2SiO3 và K2SiO3: thuỷ tinh lỏng, dùng chế tạo keo dán thuỷ tinh và sứ.
CỦNG CỐ
SILIC
Si + 2F2 → SiF4
Si + O2 → SiO2
Với phi kim:
Với hợp chất: Si + 2NaOH + H2O → Na2SiO3 + 2H2↑
Tính khử
2Mg + Si → Mg2Si
Tính oxi hóa
SiO2
H2SiO3
SiO2 + 2 NaOH → Na2SiO3 + H2O
SiO2 + 4HF → SiF4 + 2H2O
Na2SiO3 + CO2 + H2O → Na2CO3 + H2SiO3↓
to
to
to
to
CẢM ƠN CÁC BẠN VÀ THẦY CÔ ĐÃ LẮNG NGHE
TỔ 4 – LỚP 11 HÓA
LÊ THỊ BÍCH LIÊN
LÊ XUÂN HUY
LÊ PHẠM HUYỀN TRANG
LÊ THỊ SƯƠNG
NGUYỄN DUY GƠ
TÔN THẤT TIẾN
HÀ THỊ THANH TUYỀN
MAI THỊ PHƯỚC