Bài 17. Quá trình hình thành và phát triển của nhà nước phong kiến

Bài 17: Quá trình hình thành và phát triển của nhà nước phong kiến
Lớp 10A2 – Tổ 1:
Nhà Ngô – Đinh – Tiền Lê
- Năm 939, sau khi đánh bại quân Nam Hán, Ngô Quyền xưng vương, đóng đô ở Cổ Loa (Đông Anh – Hà Nội).
Ngô Quyền quyết định bỏ chức Tiết độ sứ của phong kiến phương Bắc, thiết lập 1 triều đình mới ở trung ương
- Ở địa phương, châu huyện được giữ nguyên, các làng vẫn là những đơn vị hành chính cơ sở. Các tướng có công được cử coi giữ các châu quan trọng (thứ sử).
- Năm 944, Ngô Quyền mất, nhà Ngô suy vong, dẫn đến "loạn 12 sứ quân"
Năm 968, Đinh Bộ Lĩnh đem quân dẹp loạn và thống nhất đất nước.
-Ông lên ngôi Hoàng đế, lấy niên hiệu là Thái Bình đặt quốc hiệu là Đại Cồ Việt và chuyển kinh đô về Hoa Lư (Ninh Bình).
- Kế tục nhà Ngô, nhà Đinh tiếp tục xây dựng bộ máy cai trị trên lãnh thổ, dù chưa được hoàn thiện nhưng bước đầu đã đi vào nề nếp:
- Ở trung ương gồm 3 ban: Văn ban, võ ban, tăng ban.
- Cả nước được chia thành 10 đạo, quân đội được tổ chức theo hướng chính quy
Tượng đài Đinh Tiên Hoàng Đế ở thành phố Ninh Bình
Tổ chức bộ máy nhà nước Tiền Lê về cơ bản giống với nhà Đinh nhưng có thêm nhiều chức quan mới và mô phỏng rõ nét hơn quan chế nhà Tống. Vào năm 1002, nhà Tiền Lê đã đổi 10 đạo thành lộ, phủ, châu.
Đại Việt sử kí toàn thư có ghi năm 1006, vua Lê Long Đĩnh “đổi lại quan chế và triều phục của các quan văn võ và tăng đạo theo đúng như nhà Tống”

- So với nhà Đinh tập trung hết quyền hành vào tay hoàng đế, vua Lê đã chia trách nhiệm cho các đại thần. Chỉ riêng việc dẹp loạn thì nhà vua thường thân chinh cầm quân.


Năm 981, vua Lê Đại Hành chỉ huy đánh bại bộ quân Tống khiến thủy quân hoảng sợ rút về nước. Vua Lê sau đó đánh tan giặc chiêm thành và sửa sang việc nước
Tượng vua Lê Đại Hành ở Hoa Lư
Nhận xét chung: Trong thế kỉ X, nhà nước độc lập tự chủ theo thiết chế quân chủ chuyên chế đã được xây dựng còn sơ khai song đã là Nhà nước độc lập tự chủ của nhân dân ta đồng thời đặt cơ sở cho việc xây dựng và hoàn thiện nhà nước quân chủ ở các thời đại sau