Bài 17. Quá trình hình thành và phát triển của nhà nước phong kiến

II
NỘI DUNG BÀI HỌC
Bước đầu xây dựng nhà nước độc lập ở thế kỷ X
Phát triển và hoàn chỉnh nhà nước phong kiến ở các thế kỷ XI-XV
Tổ chức bộ máy nhà nước
Luật pháp và quân đội
Hoạt động đối nội và đối ngoại
Bài 17. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KiẾN ( từ thế kỉ x-thế kỉ xv
- Năm 939, Ngô Quyền xưng vương, thành lập chính quyền tự chủ, đóng đô ở Cổ Loa (Đông Anh- Hà Nội)
I- Bước đầu xây dựng nhà nước độc lập ở thế kỉ X)
Việc Ngô Quyền xưng vương, xây dựng
chính quyền mới có ý nghĩa gì đối với
lịch sử dân tộc?
Bài 17. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KiẾN ( từ thế kỉ x-thế kỉ xv
Lược đồ nước ta thời Ngô
Lược đồ 12 sứ quân
- Năm 968 sau khi dẹp "loạn 12 sứ quân" Đinh Bộ Lĩnh lên ngôi Hoàng đế (niên hiệu là Đinh Tiên Hoàng) đặt quốc hiệu là Đại Cồ Việt, đóng đô ở Hoa Lư (Ninh Bình)
Bài 17. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KiẾN ( từ thế kỉ x-thế kỉ xv
- Năm 939, Ngô Quyền xưng vương, thành lập chính quyền tự chủ, đóng đô ở Cổ Loa (Đông Anh- Hà Nội)
I- Bước đầu xây dựng nhà nước độc lập ở thế kỉ X)
- Năm 968, …Đinh Bộ Lĩnh lên ngôi vua, đặt quốc hiệu là Đại Cồ Việt. Chuyển kinh đô về Hoa Lư (Ninh Bình)
Năm 979, Đinh Tiên Hoàng và con trai là Đinh Liễn bị ám hại. Vua mới còn nhỏ. Nhân cơ hội đó, nhà Tống lăm le xâm phạm bờ cõi Đại Cồ Việt. Trước tình hình đó, Lê Hoàn được suy tôn lên làm vua. Nhà tiền Lê thành lập (980-1009)
Bài 17. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KiẾN ( từ thế kỉ x-thế kỉ xv
Lược đồ nước ta thời Đinh
Bài 17. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KiẾN ( từ thế kỉ x-thế kỉ xv
- Năm 939, Ngô Quyền xưng vương, thành lập chính quyền tự chủ, đóng đô ở Cổ Loa (Đông Anh- Hà Nội)
I- Bước đầu xây dựng nhà nước độc lập ở thế kỉ X)
- Năm 968, …Đinh Bộ Lĩnh lên ngôi vua, đặt quốc hiệu là Đại Cồ Việt. Chuyển kinh đô về Hoa Lư (Ninh Bình)
- Bộ máy nhà nước Đinh-Tiền Lê:
bộ máy nhà nước thời Ngô, Đinh, Tiền Lê
Vua
Ban Văn
Ban Võ
Tăng Ban
Trung ương
Địa phương
10 Đạo
Nhận xét sơ đồ bộ máy nhà nước thời Đinh-Tiền Lê.
Nhà nước quân chủ chuyên chế được xây dựng, nhưng còn đơn giản, sơ khai nhưng là nhà nước tự chủ độc lập.
Bài 17. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KiẾN ( từ thế kỉ x-thế kỉ xv
- Năm 939, Ngô Quyền xưng vương, thành lập chính quyền tự chủ, đóng đô ở Cổ Loa (Đông Anh- Hà Nội)
I- Bước đầu xây dựng nhà nước độc lập ở thế kỉ X)
- Năm 968, …Đinh Bộ Lĩnh lên ngôi vua, đặt quốc hiệu là Đại Cồ Việt. Chuyển kinh đô về Hoa Lư (Ninh Bình)
- Bộ máy nhà nước Đinh-Tiền Lê:
Chính quyền Trung ương có 3 ban: văn, võ, tăng ban
- Về hành chính chia nước thành 10 đạo
- Tổ chức quân đội theo hướng chính quy
Bài 17. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KiẾN ( từ TK x-Tk xv)
1. Tổ chức bộ máy nhà nước
I- Bước đầu xây dựng nhà nước độc lập ở thế kỉ X)
II- phát triển và hoàn chỉnh nhà nước phong kiến ở các thế kỉ XI-XV
Ngô
Đinh-Lê
Lý
Lê sơ
Hồ
Trần
a. Thời Lý-Trần-Hồ:
Thế kỉ X
Thế kỉ XI-XV


THỜI
ĐINH, TIỀN LÊ
THỜI LÝ
THỜI TRẦN
THỜI HỒ
THỜI LÊ
LÃNH THỔ ĐẠI VIỆT
ĐẾN THỜI LÝ














". Thăng Long được cái thế rồng cuộn hổ ngồi. Đã đúng ngôi Nam, Bắc, Đông, Tây lại tiện hướng nhìn sông, tựa núi. Địa thế rộng mà bằng, đất đai cao mà thoáng. Xem khắp đất Việt ta, chỉ nơi này là thắng địa. Thật là chốn hội tụ trọng yếu của bốn phương đất nước; cũng là kinh đô bậc nhất của đế vương muôn đời."
chiếu dời đô
Bài 17. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KiẾN ( từ TK x-Tk xv)
1. Tổ chức bộ máy nhà nước
I- Bước đầu xây dựng nhà nước độc lập ở thế kỉ X)
II- phát triển và hoàn chỉnh nhà nước phong kiến ở các thế kỉ XI-XV
a. Thời Lý-Trần-Hồ:
- Năm 1009, nhà Lý thành lập
- Năm 1010, Lý Công Uẩn dời đô từ Hoa Lư về Đại La .
- Năm 1045, Lý Thánh Tông đặt quốc hiệu là Đại Việt
Sơ đồ bộ máy nhà nước thời Lý, Trần, Hồ
Vua
Tể tướng
Đại thần
Trung ương
Sảnh
Viện
Đài
Địa phương
An phủ sứ
Tri phủ, Tri huyện
Xã quan
(Lộ, trấn)
(phủ, châu huyện)
( Xã)
bộ máy nhà nước thời Ngô, Đinh, Tiền Lê
Vua
Ban Văn
Ban Võ
Tăng Ban
Sơ đồ bộ máy nhà nước thời Lý, Trần, Hồ
Vua
Tể Tướng
Đại Thần
Trung Ương
Sảnh
Viện
Đài
Địa phương
An phủ sứ
Tri phủ, Tri huyện
Xã quan
(Lộ, Trấn)
(Phủ, huyện, châu)
(Xã)
Trung ương
Địa phương
(10 Đạo)
Bài 17. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KiẾN ( từ TK x-Tk xv)
1. Tổ chức bộ máy nhà nước
II- phát triển và hoàn chỉnh nhà nước phong kiến ở các thế kỉ XI-XV
a. Thời Lý-Trần-Hồ:
- Năm 1009, nhà Lý thành lập
- Năm 1010, Lý Công Uẩn dời đô từ Hoa Lư về Đại La .
- Năm 1045, Lý Thánh Tông đặt quốc hiệu là Đại Việt
- Vua đứng đầu nhà nước, quyết định công việc quan trọng, dưới vua là Tể tướng, quan đại thần.
- Cả nước chia thành các lộ, trấn. Dưới lộ, trấn là phủ huyện, châu, xã
b. Thời Lê sơ:


THỜI
ĐINH, TIỀN LÊ
THỜI LÝ
THỜI TRẦN
THỜI HỒ
THỜI LÊ
LÃNH THỔ ĐẠI VIỆT
ĐẾN THỜI LÊ
Sơ đồ tổ chức bộ máy nhà nước thời Lê sơ
VUA
Trung ương
Địa phương
Lại Lễ Binh Hình Công Hộ
Hàn Lâm
Viện
Quốc
Sử Viện
Ngự
Sử Đài
13 Đạo
Mỗi Đạo có 3 ti
Đô ti
Binh quyền
Thừa ti
Dân sự
Hiến ti
Thanh tra QL
Phủ
Xã
Huyện,(châu)
Giáo dục thi cử là nguồn đào tạo và tuyển chọn quan lại là chủ yếu
Tổ chức bộ máy nhà nước thời Lê Thánh Tông như thế nào?
Em có nhận xét gì bộ máy nhà nước thời Lê ?
- Tăng cường quyền lực của chính quyền trung ương, nhất là quyền lực của nhà vua→bộ máy nhà nước quân chủ chuyên chế nhà Lê đạt đến mức độ cao và hoàn thiện.
Bài 17. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KiẾN ( từ TK x-Tk xv
1. Tổ chức bộ máy nhà nước
II- phát triển và hoàn chỉnh nhà nước phong kiến ở các thế kỉ XI-XV
- Năm 1428, Lê Lợi lên ngôi hoàng đế lập nhà Lê (Lê sơ)
- Những năm 60 TK XV, Lê Thánh Tông tiến hành cải cách hành chính lớn
+ Vua trực tiếp quyết định mọi việc, dưới vua là 6 bộ
+ Chính quyền địa phương: cả nước chia thành 13 đạo thừa tuyên, mỗi đạo có 3 ti; dưới đạo là phủ, huyện, châu, xã.
→ Nhà nước quân chủ đạt mức độ hoàn thiện cao.
b. Thời Lê sơ:
Bài 17. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KiẾN ( từ TK x-Tk xv)
1. Tổ chức bộ máy nhà nước
II- phát triển và hoàn chỉnh nhà nước phong kiến ở các thế kỉ XI-XV
2. Luật pháp và quân đội
*. Luật pháp
Bộ luật thành văn đầu
tiên ở nước ta ra đời vào
thời gian nào?
- Thời Lý: năm 1042 vua Lý Thánh Tông ban hành bộ luật Hình Thư
- Thời Trần: bộ Hình luật
- Thời Lê: Quốc triều hình luật (Luật Hồng Đức)
- Khi xa giỏ vua di qua m� xụng v�o h�ng ngu?i di theo thỡ x? t?i dũ, n?u xụng v�o d?i c?n v? thỡ x? t?i chộm. L?m l? thỡ gi?m m?t b?c.

-Bỏn ru?ng d?t ? biờn cuong cho ngu?i ngo?i qu?c thỡ x? t?i chộm.
- D�o tr?m dờ d?p l�m thi?t h?i nh� c?a, lỳa mỏ thỡ x? d?, luu, b?t d?n, t?n h?i.
Quốc triều Hình Luật
 Luật pháp nhằm bảo vệ quyền hành của giai cấp thống trị, an ninh đất nước và một số quyền lợi chân chính của nhân dân, riêng ở thời Lê thì luật pháp mang tính toàn diện và tính dân tộc sâu sắc hơn.

- Gồm hơn 700 điều ,quy định khá đầy đủ về các tội danh và hình phạt liên quan đến hầu hết các hoạt động xã hội
Luật pháp ra đời nhằm
mục đích gì ?
Bài 17. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KiẾN ( từ TK x-Tk xv)
1. Tổ chức bộ máy nhà nước
II- phát triển và hoàn chỉnh nhà nước phong kiến ở các thế kỉ XI-XV
2. Luật pháp và quân đội
*. Luật pháp
- Thời Lý: năm 1042 vua Lý Thánh Tông ban hành bộ luật Hình Thư
- Thời Trần: bộ Hình luật
- Thời Lê: Quốc triều hình luật (Luật Hồng Đức)
→bảo vệ quyền hành của vua, giai cấp thống trị và 1 số quyền lợi chân chính của nhân dân và an ninh đất nước.
Bài 17. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KiẾN ( từ TK x-Tk xv)
1. Tổ chức bộ máy nhà nước
II- phát triển và hoàn chỉnh nhà nước phong kiến ở các thế kỉ XI-XV
2. Luật pháp và quân đội
*. Luật pháp
*. Quân đội
Cấm quân
Lộ quân
Dân quân dự bị
Quân đội tuyển theo chế độ “ ngụ binh ư nông”
Thế nào là
" ngụ binh ư nông" ?
Ưu điểm của chế độ
“ ngụ binh ư nông” là gì?
Bài 17. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KiẾN ( từ TK x-Tk xv)
1. Tổ chức bộ máy nhà nước
II- phát triển và hoàn chỉnh nhà nước phong kiến ở các thế kỉ XI-XV
2. Luật pháp và quân đội
*. Luật pháp
*. Quân đội
Quân đội được tổ chức quy củ: cấm quân, quân chính quy. Quân đội được tuyển theo chế độ “ ngụ binh ư nông”
Bài 17. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KiẾN ( từ TK x-Tk xv)
1. Tổ chức bộ máy nhà nước
II- phát triển và hoàn chỉnh nhà nước phong kiến ở các thế kỉ XI-XV
2. Luật pháp và quân đội
3. Hoạt động đối nội và đối ngoại
Đối nội :
Quan tâm đến đời sống nhân dân, chú ý đoàn kết các dân tộc ít người
- Đối ngoại
+ Với nước lớn phương Bắc: quan hệ hòa hiếu, đồng thời sẵn sàng chiến đấu bảo vệ Tổ quốc
+ Với Champa, Lào, Chân Lạp có lúc thân thiện, có lúc xảy ra chiến tranh.
C?NG CỐ
Câu 1 : Lý Công Uẩn lên ngôi vua vào năm nào ?
Năm 1009 b.Năm 1010
c. Năm 1011 d.Năm 1025
Câu 2 :
Tổ chức bộ máy nhà nước thời Đinh, Tiền Lê có :
a. 2 ban b.3 ban
c. 4 ban d. 5 ban
Câu 3 : Hãy nối các dữ kiện ở cột I với cột II sao cho phù hợp với luật pháp được ban hành ở mỗi triều đại
Nhà Lý
Bộ luật Gia Long
Nhà Lê
Hình luật
Hình Thư
Nhà Trần
Quốc triều hình luật
939-967
968-980
1428-1527
1400-1407
1225-1400
1009-1225
TiỀN LÊ (ĐẠI CỒ ViỆT)
HOA LƯ
HOA LƯ
THĂNG LONG
TÂY ĐÔ
980-1009
NGÔ
ĐINH (ĐẠI CỒ ViỆT)
LÝ (ĐẠI ViỆT)
TRẦN(ĐẠI ViỆT)
HỒ ( ĐẠI NGU)
CỔ LOA
THĂNG LONG
LÊ SƠ (ĐẠI ViỆT)
THĂNG LONG
BẢNG THỐNG KÊ CÁC TRIỀU ĐẠI PHONG KiẾN ViỆT NAM TỪ THẾ KỈ X- THẾ KỈ XV
Bia tiến sĩ trong Văn Miếu
Bản đồ Hoàng thành Thăng Long thời Hồng Đức (1490)
Tượng thờ Lê Thánh Tông đặt tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám, Hà Nội.
1009 Lý Công Uẩn lên ngôi , 1010 dời đô về thành Đại La(Thăng Long )
II- phát triển và hoàn chỉnh nhà nước phong kiến ở các thế kỉ XI-XV
1. Tổ chức bộ máy nhà nước
a. Thời Lý-Trần-Hồ:
Cố đô HOA LƯ
Cố đô Hoa Lư
Đền Vua Đinh
II. Phát triển và hoàn chỉnh nhà nước phong kiến ở các thế kỷ XI-XV
1. Tổ chức bộ máy nhà nước
Bộ máy nhà nước thời Lý, Trần, Hồ được tổ chức như thế nào?
a. Bộ máy nhà nước thời Lý-Trần-Hồ
Nhận xét sơ
đồ bộ máy nhà nước thời Lý-Trần-Hồ so với thời Đinh-Tiền lê.