Bài 17. Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà từ sau ngày 2-9-1945 đến trước ngày 19-12-1946

BÀI 17
NƯỚC VIỆT NAM DÂN CHỦ CỘNG HÒA TỪ SAU NGÀY 2-9-1945 ĐẾN TRƯỚC NGÀY 19-12-1946
I.TÌNH HÌNH NƯỚC TA SAU CÁCH MẠNG THÁNG TÁM 1945
1.Thuận lợi
-Cách mạng tháng Tám thành công, nhân dân ta đã giành quyền làm chủ đất nước, làm chủ số phận nên rất phấn khởi và tin tưởng vào chế độ.
-Có sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng, chủ tịch Hồ Chí Minh.
-Phong trào cách mạng thế giới ngày càng phát triển.
2.Khó khăn
a.Chính trị
-Quân đội các nước Đồng minh dưới danh nghĩa giải giáp vũ khí quân đội Nhật đã lũ lượt kéo vào nước ta. Chưa bao giờ trên đất nước ta cùng một lúc lại có nhiều kẻ thù như vậy.
-Chính quyền cách mạng vừa được thành lập còn quá non trẻ.
b.Kinh tế-tài chính
-Lạc hậu, bị chiến tranh tàn phá nặng nề. Nạn đói cuối năm 1944 đầu 1945 đã làm cho hơn 2 triệu đồng bào ta bị chết đói. Lũ lụt, hạn hán xảy ra liên tiếp. Công nghiệp chưa được phục hồi.
-Ngân sách quốc gia hoàn toàn trống rỗng.
c.Văn hóa-xã hội
Chế độ thực dân phong kiến đã để lại hậu quả hết sức nặng nề:
-Hơn 90% dân số mù chữ
- Nhiều tệ nạn xã hội, hủ tục mê tín dị đoan…
Tóm lại, sau CM tháng Tám nước ta phải đứng trước những khó khăn to lớn, nghiêm trọng, toàn diện.

II.BƯỚC ĐẦU XÂY DỰNG CHÍNH QUYỀN CÁCH MẠNG, GiẢI QUYẾT NẠN ĐÓI, NẠN DỐT VÀ NHỮNG KHÓ KHĂN VỀ TÀI CHÍNH
1.Xây dựng chính quyền cách mạng
-Ngày 6/1/1946 cuộc tổng tuyển cử diễn ra trong cả nước, hơn 90% cử tri cả nước đi bầu cử, bầu ra được 333 đại biểu. Trong kỳ họp đầu tiên của quốc hội nước VNDCCH 2/3/1946 QH đã thông qua danh sách chính phủ chính thức và 9/11/1946 thông qua bản hiến pháp mới.
-Các địa phương tiến hành bầu cử hội đồng nhân dân các cấp.
-Xây dựng lực lượng vũ trang: 22/5/1946 thành lập quân đội quốc gia Việt Nam.

2.Giải quyết nạn đói
-Biện pháp:
+Trước mắt: kêu gọi tiết kiệm, nhường cơm sẻ áo, phát động phong trào “ngày đồng tâm”, lập “hũ gạo cứu đói”.
+Lâu dài:kêu gọi nhân dân tăng gia sản xuất, giảm tô thuế, chia lại ruộng công cho nông dân.
-Kết quả:sx nông nghiệp được phục hồi, nạn đói bị đẩy lùi.
3.Giải quyết nạn dốt
-Biện pháp: 8/9/1945 thành lập Nha bình dân học vụ, phát động phong trào xóa mù chữ.
-Kết quả: tổ chức hơn 7 vạn lớp học, xóa mù chữ cho hơn 2,5 triệu người.

4.Giải quyết khó khăn về tài chính
-Biện pháp:
+ Kêu gọi nhân dân quyên góp, lập “quỹ độc lập” và phát động “tuần lễ vàng”
+Ngày 23/11/1946 lưu hành tiền Việt Nam trong cả nước.
-Kết quả: Nhân dân quyên góp được 370 kg vàng và 20 triệu đồng. Bước đầu khắc phục khó khăn về tài chính.

*Ý nghĩa:
-Cách mạng nước ta vượt qua những khó khăn to lớn, củng cố và tăng cường sức mạnh của chính quyền nhà nước.
-Thể hiện tính chất cách mạng và tính ưu việt của chế độ mới, cổ vũ nhân dân ta quyết tâm đấu tranh để bảo vệ thành quả CM.
-Chuẩn bị đối phó với tình hình lâu dài, chống nguy cơ ngoại xâm.
Củng cố
1.Những thuận lợi và khó khăn của nước ta sau cách mạng tháng Tám1945?
Nhận xét về những khó khăn của ta?
2.Những biện pháp của đảng và chủ tịch Hồ Chí Minh để khắc phục khó khăn?
3. Nguyên nhân nào giúp ta nhanh chóng khắc phục được những khó khăn đó?