Bài 17. Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà từ sau ngày 2-9-1945 đến trước ngày 19-12-1946

Trường THPT Gia Nghĩa
Tổ: Sử - Địa – GDCD
Người dạy: Phan Trường Quân


Năm học: 2008 - 2009
Bài 17
NƯỚC VIỆT NAM DÂN CHỦ CỘNG HÒA
TỪ SAU NGÀY 2/9/1945 ĐẾN TRƯỚC NGÀY 19/12/1946
Chương III VIỆT NAM TỪ NĂM 1945 ĐẾN NĂM 1954
TIẾT PPCT: 27
Kiến thức cơ bản của tiết học

I. Tình hình nu?c ta sau c�ch m?ng th�ng t�m 1945
II. Bu?c d?u x�y d?ng chính quy?n c�ch m?ng, gi?i quy?t n?n dĩi, n?n d?t v� khĩ khan v? t�i chính.
1. X�y d?ng chính quy?n c�ch m?ng
2. Gi?i quy?t n?n dĩi
3. Gi?i quy?t n?n d?t
4. Gi?i quy?t khĩ khan v? t�i chính


Ti?t 27 B�i 17:
NU?C VI?T NAM D�N CH? C?NG HỊA
T? SAU 2-9-1945 D?N TRU?C 19-12-1946 (t1)
I/ Tình hình nước ta sau cách mạng tháng Tám:
1. Khó khăn:
a. Chính trị:
Quân đội các nước Đồng minh kéo vào nước ta gây khó khăn cho ta về nhiều mặt
- Từ vĩ tuyến 16 trở ra Bắc: gần 20 vạn quân Trung Hoa Dân Quốc
- Từ vĩ tuyến 16 trở vào Nam: hơn 1 vạn quân Anh, tạo điều kiện cho quân Pháp trở lại xâm lược.
- Cả nước: còn 6 vạn quân Nhật.
- Bọn nội phản tay sai ra sức chống phá cách mạng.
Chính quyền cách mạng vừa mới thành lập
Lực lượng vũ trang còn non yếu
 Kẻ thù đông và mạnh.
1. Khó khăn:
a. Chính trị:
b. Kinh tế:
Nông nghiệp:
Nghèo nàn, lạc hậu bị chiến tranh tàn phá, hậu quả nạn đói chưa khắc phục được.
Công nghiệp:
Sản xuất công nghiệp đình đốn, nhiều xí nghiệp còn nằm trong tay TB Pháp.
Thương nghiệp:
Hàng hóa khan hiếm, giá cả đắt đỏ
Tài chính:
Ngân sách trống rỗng chỉ còn 1.230.000 đồng, Ta chưa quản lý được NHĐD; quân Trung Hoa dân Quốc tung tiền mất giá “Quan kim”, “Quốc tệ”
 Tài chính rối loạn.

Khó khăn:
a. Chính trị:
b. Kinh tế:
c. Văn hóa – giáo dục:
- 90% dân số không biết chữ
- Tệ nạn xã hội…
Đất nước đứng trước tình thế:
“Ngàn cân treo sợi tóc”
1. Khó khăn
2. Thuận lợi:
- Nhân dân ta giành quyền làm chủ, rất phấn khởi, gắn bó với chế độ.
- Sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng, của chủ tịch Hồ Chí Minh
- Trên thế giới, hệ thống XHCN đang hình thành
- Phong trào giải phóng dân tộc… phát triển.
 Thuận lợi là cơ bản.
II/ BƯỚC ĐẦU XÂY DỰNG CHÍNH QUYỀN CÁCH MẠNG, GIẢI QUYẾT NẠN ĐÓI, NẠN DỐT VÀ KHÓ KHĂN VỀ TÀI CHÍNH

Nhĩm 1: D?ng ta d� l�m gì d? x�y d?ng chính quy?n c�ch m?ng v? m?t chính tr? v� qu�n s?.
Nhĩm 2: Nh?ng bi?n ph�p gi?i quy?t n?n dĩi, t�c d?ng?
Nhĩm 3: Nh?ng bi?n ph�p gi?i quy?t n?n d?t, k?t qu?, t�c d?ng?
Nhĩm 4: Bi?n ph�p gi?i quy?t nh?ng khĩ khan v? t�i chính:, k?t qu?, t�c d?ng?
THẢO LUẬN NHÓM
1. Xây dựng chính quyền cách mạng:
a. Chính trị:
- 6/1/1946: Tổng tuyển cử bầu Quốc hội
- 2/3/1946: Kỳ họp đầu tiên của Quốc hội khóa I
- 9/11/1946: Bản Hiến pháp đầu tiên được QH thông qua.
 bộ máy chính quyền được kiện toàn.
II. BƯỚC ĐẦU XÂY DỰNG CHÍNH QUYỀN CM, GIẢI QUYẾT NẠN ĐÓI, NẠN DỐT VÀ KHÓ KHĂN VỀ TÀI CHÍNH
Kỳ họp đầu tiên của Quốc Hội khóa I ( ngày 2/3/1946 )
Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng Hòa của Quốc hội khóa I
?

b. Qu�n s?:
- X�y d?ng l?c lu?ng vu trang.
- Ph�t tri?n l?c lu?ng d�n qu�n t? v?.

Quân đội Quốc gia Việt Nam (1946)
2. Giải quyết nạn đói:
Biện pháp trước mắt:
- Quyên góp, điều hòa thóc gạo, nghiêm trị đầu cơ tích trữ gạo…
- CT Hồ Chí Minh kêu gọi “Nhường cơm sẻ áo”
- Lập “Hũ gạo cứu đói”, tổ chức “Ngày đồng tâm”
Biện pháp lâu dài:
- Tăng gia sản xuất “Tấc đất tấc vàng”
- Bỏ thuế thân, giảm tô 25%,giảm thuế ruộng 20%
- Tạm cấp ruộng đất hoang cho ndân thiếu ruộng.
 Tác dụng:
Nạn đói dần dần bị đẩy lùi ...
Sản xuất nông nghiệp được phục hồi
3. Giải quyết nạn dốt:
- 8/9/1945: CT Hồ Chí Minh ký sắc lệnh thành lập Nha Bình dân học vụ
- Kêu gọi nhân dân cả nước tham gia phong trào xóa nạn mù chữ
Kết quả:
- Sau 1 năm đã tổ chức gần 76.000 lớp học, xóa mù cho 2,5 triệu người.
- Các trường phổ thông, đại học sớm khai giảng.
- Đổi mới nội dung, phương pháp giáo dục
Tác dụng:
Xóa nạn mù chữ, nâng cao trình độ văn hóa …
Bài vè “Bình dân học vụ”
"Hôm qua anh đến chơi nhà.
Thấy mẹ dệt vải thấy cha đi bừa.
Thấy nàng mải miết xe tơ.
Thấy cháu "i - tờ" ngồi học bi bô.
Thì ra vâng lệnh Cụ Hồ.
Cả nhà yêu nước "thi đua" học hành".
"i, t (tờ), có móc cả hai.
i ngắn có chấm, t (tờ) dài có ngang;
e,ê , l (lờ) cũng một loài.
ê ðội nón chóp, l (lờ) dài thân hơn;
o tròn như quả trứng gà.
ô thời ðội mũ, ơ thời thêm râu".
Chữ a thêm cái móc câu bên mình
4. Giải quyết khó khăn về tài chính:
- Chính phủ kêu gọi tinh thần tự nguyện đóng góp của nhân dân.
- Xây dựng “Quỹ độc lập”, “Tuần lễ vàng”…
Kết qủa:
- Nhân dân tự nguyện đóng góp 370 kg vàng, 20 triệu đồng vào “quỹ độc lập”, 40 triệu đồng vào “quỹ đảm phụ quốc phòng”
- Phát hành tiền Việt Nam ( 31/01/1946 )
- Lưu hành tiền Việt Nam (23/11/1946)
Tác dụng:
- Khắc phục ngân sách trống rỗng ….
- Ổn định nền tài chính ..
Củng cố nội dung chính của bài

I. Tình hình nu?c ta sau c�ch m?ng th�ng t�m 1945
II. Bu?c d?u x�y d?ng chính quy?n c�ch m?ng, gi?i quy?t n?n dĩi, n?n d?t v� khĩ khan v? t�i chính.
1. X�y d?ng chính quy?n c�ch m?ng
2. Gi?i quy?t n?n dĩi
3. Gi?i quy?t n?n d?t
4. Gi?i quy?t khĩ khan v? t�i chính

Củng cố bài học: Hãy chọn ở cột B những câu trả lời thích hợp cho cột A

Đáp án:
1- B, C, F, G
2- A, D