Bài 17. Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà từ sau ngày 2-9-1945 đến trước ngày 19-12-1946

`
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO VĨNH PHÚC
***
TRƯỜNG THPT TRẦN PHÚ
GIÁO VIÊN: BÙI THỊ HUYỀN
MÔN LỊCH SỬ
CHƯƠNG III:
VIỆT NAM TỪ NĂM 1945 ĐẾN NĂM 1954
TIẾT 26 - BÀI 17
NƯỚC VIỆT NAM DÂN CHỦ CỘNG HÒA TỪ SAU NGÀY 2 - 9 - 1945 ĐẾN TRƯỚC NGÀY 19 -12 - 1946
NỘI DUNG KIẾN THỨC CẦN TÌM HIỂU
Tình hình nước ta sau Cách mạng
tháng Tám năm 1945
Bước đầu xây dựng chính quyền
Cách mạng, giải quyết nạn đói, nạn
dốt và khó khăn về tài chính
Đấu tranh chống ngoại xâm và nội
phản, bảo vệ chính quyền cách mạng
Những thuận lợi cơ bản của nuước ta sau cách mạng tháng Tám năm 1945?
TÌNH HÌNH NƯỚC TA SAU CÁCH MẠNG THÁNG TÁM
NĂM 1945
1. Thuận lợi:
- Nhân dân ta đã giành được quyền làm chủ  Gắn bó với chế độ.
- Cách mạng nước ta có Đảng, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh lãnh đạo
- Hệ thống xã hội chủ nghĩa hình thành, phong trào giải phóng dân tộc phát triển.
20 VẠN QUÂN TRUNG HOA DÂN QUỐC
HƠN 1 VẠN QUÂN ANH
6 VẠN QUÂN NHẬT
QUÂN PHÁP
2. Khó khăn:
* Giặc ngoại xâm và nội phản:
Vĩ tuyến 16 trở ra Bắc: 20 vạn quân Trung Hoa dân quốc cùng bọn tay sai kéo vào đóng ở Hà Nội và hầu khắp các tỉnh
Vĩ tuyến 16 trở vào Nam: Quân Anh tạo điều kiện cho Pháp quay trở lại xâm lược.
Cả nước còn 6 vạn quân Nhật chờ giải giáp.
TÌNH HÌNH NƯỚC TA SAU CÁCH MẠNG THÁNG TÁM
NĂM 1945
1. Khó khăn:
* Giặc ngoại xâm và nội phản:
* Chính trị:
Chính quyền cách mạng vừa mới thành lập, lực lượng vũ trang còn yếu.
* Kinh tế:
Nông nghiệp bị chiến tranh tàn phá, nạn đói năm 1945 chưa được khắc phục.
Công nghiệp chưa được phục hồi
TÌNH HÌNH NƯỚC TA SAU CÁCH MẠNG THÁNG TÁM
NĂM 1945
Mục sư Lê Văn Thái, nguyên Hội trưởng Hội thánh Tin lành Việt Nam thời kỳ 1942-1960 viết lại: "Tôi thường nghe tiếng rên xiết của những người sắp chết, thấy những đống thịt quằn quại gần những xác chết, nơi này 5-3 xác chết, chỗ khác từng đống người sống nằm lẫn với người chết. Trên những đoàn xe bò đầy những xác chết, mỗi xe chỉ phủ một chiếc chiếu, trong những cái hầm mấy trăm xác chết mới lấp một lần. Một vài lá cải thối trong đống rác, một vài hột cơm đổ bên cạnh vò nước gạo thì họ kéo nhau từng lũ đến tranh cướp".
TÌNH HÌNH NƯỚC TA SAU CÁCH MẠNG THÁNG TÁM
NĂM 1945
* Kinh tế:
* Tài chính:
Ngân sách nhà nước trống rỗng, chính quyền cách mạng chưa quản lý được ngân hàng Đông Dương.
* Văn hóa – Giáo dục:
Tàn dư văn hóa lạc hậu của chế độ thực dân phong kiến nặng nề.
Hơn 90 % dân số không biết chữ
NHỮNG KHÓ KHĂN CỦA NƯỚC VNDCCH
SAU CÁCH MẠNG THÁNG TÁM
NẠN ĐÓI
NẠN DỐT
TÀI CHÍNH
CHÍNH QUYỀN
NGOẠI XÂM…
Vận mệnh tổ quốc như ngàn cân treo sợi tóc
Nhiệm vụ cấp bách cần phải giải quyết của cách mạng nước ta lúc này là gì?
II. BƯỚC ĐẦU XÂY DỰNG CHÍNH QUYỀN CÁCH MẠNG,GIẢI
QUYẾT NẠN ĐÓI, NẠN DỐT VÀ KHÓ KHĂN VỀ TÀI CHÍNH
II. BƯỚC ĐẦU XÂY DỰNG CHÍNH QUYỀN CÁCH MẠNG,GIẢI
QUYẾT NẠN ĐÓI, NẠN DỐT VÀ KHÓ KHĂN VỀ TÀI CHÍNH
1. Xây dựng chính quyền cách mạng
II. BƯỚC ĐẦU XÂY DỰNG CHÍNH QUYỀN CÁCH MẠNG,GIẢI
QUYẾT NẠN ĐÓI, NẠN DỐT VÀ KHÓ KHĂN VỀ TÀI CHÍNH
1. Xây dựng chính quyền cách mạng
* Chính trị:
6/1/1946: Tổng tuyển cử bầu quốc hội  Bầu được 333 đại biểu
Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ tiến hành bầu cử hội đồng nhân dân các cấp (tỉnh, xã)
2/3/1946: Quốc hội khóa I họp phiên đầu tiên, bầu ra chính phủ cách mạng do Hồ chí Minh đứng đầu.
- 9/11/1946: Thông qua bản Hiến pháp đầu tiên của nước Việt Nam dân chủ cộng hòa.
Hồ Chủ tịch bỏ phiếu trong cuộc tổng tuyển cử đầu tiên của nước ta năm 1946
Cử tri tham gia bầu cử tại Hà Nội
Kì họp đầu tiên của Quốc hội khóa I(2/3/1946)
II. BƯỚC ĐẦU XÂY DỰNG CHÍNH QUYỀN CÁCH MẠNG,GIẢI
QUYẾT NẠN ĐÓI, NẠN DỐT VÀ KHÓ KHĂN VỀ TÀI CHÍNH
1. Xây dựng chính quyền cách mạng
* Chính trị:
* Quân sự:
- 9/1945: Việt Nam giải phóng quân đổi thành Vệ quốc đoàn
- 22/5/1946: Vệ quốc đoàn đổi thành Quân đội Quốc gia Việt Nam
Ý nghĩa:
Giáng một đòn mạnh vào âm mưu chia rẽ của đế quốc và tay sai
Giúp chúng ta củng cố xây dựng chính trị quân sự, là yếu tố quan trọng giải quyết khó khăn về sau
II. BƯỚC ĐẦU XÂY DỰNG CHÍNH QUYỀN CÁCH MẠNG,GIẢI
QUYẾT NẠN ĐÓI, NẠN DỐT VÀ KHÓ KHĂN VỀ TÀI CHÍNH
2. Giải quyết nạn đói, nạn dốt và khó khăn về tài chính
Hoạt động nhóm
Những biện pháp giải quyết nạn dốt?
Kết quả?
Những biện pháp giải quyết khó khăn
về tài chính? Kết quả?
Nhóm1
Nhóm 2
Nhóm 3
Các nhóm thảo luận trong thời gian 4 phút, thống nhất nội dung, hoàn thành phiếu học tập sau đó cử đại diện nhóm lên trình bày.
II. BƯỚC ĐẦU XÂY DỰNG CHÍNH QUYỀN CÁCH MẠNG,GIẢI
QUYẾT NẠN ĐÓI, NẠN DỐT VÀ KHÓ KHĂN VỀ TÀI CHÍNH
Những biện pháp giải quyết nạn đói? Kết quả?
- Trước mắt: Quyên góp thóc gạo, kêu gọi nhường cơm sẻ áo, lập hũ gạo cứu đói, tổ chức ngày đồng tâm…
- Lâu dài:Tăng gia sản xuất, bãi bỏ các thứ thuế vô lí, giảm tô giảm thuế…

Sản xuất nông nghiệp được phục hồi  nạn đói bị đẩy lùi
Trước mắt: 8/9/1945: Chủ tịch Hồ Chí Minh kí sắc lệnh thành lập Nha Bình dân học vụ. Kêu gọi nhân dân cả nước tham gia phong trào xóa nạn mù chữ
Lâu dài: Trường học các cấp sớm được khai giảng, phương pháp giáo dục được đổi mới
Từ 9/1945 – 9/1946: 76.000 lớp học được tổ chức. Xóa mù chữ cho hơn 2,5 triệu người.
 Nạn dốt được giải quyết.
- Trước mắt: Kêu gọi tinh thần đóng góp tự nguyện của nhân dân với phong trào tuần lễ vàng, xây dựng quỹ độc lập.
- Lâu dài: 23/11/1946: Lưu hành tiền Việt Nam trong cả nước
- Nhân dân đóng góp 370 kg vàng, 20 triệu vào quỹ độc lập, 40 triệu vào quỹ đảm phụ quốc phòng…
Giải quyết được khó khăn tài chính
- Củng cố và tăng cường sức mạnh của chính quyền, làm cơ sở cho cuộc đấu tranh chống thù trong, giặc ngoài
- Đã thể hiện tính ưu việt của chế độ mới
- Cổ vũ, động viên nhân dân bảo vệ chính quyền, bảo vệ nền độc lập tự do vừa giành được
Ý NGHĨA
CỦNG CỐ
Trung Hoa dân quốc
Ngày 8/9/1945
Ngàn cân treo sợi tóc
Tuần lễ vàng
333 đại biểu
Ngày 2/3/1946
Tăng gia sản xuất
2,5 triệu người
370 kg vàng
Nhường cơm sẻ áo
60


50


40


30


20


10
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
TRÒ CHƠI ĐÔI BẠN HIỂU NHAU
BÀI TẬP VỀ NHÀ
Ôn tập, củng cố lại kiến thức đã học.
Đọc trước mục III: Đấu tranh chống ngoại xâm và nội phản, bảo vệ chính quyền cách mạng – Bài 17 – SGK lớp 12 trang 125)
Nhân dân Nam Bộ quyên góp gạo cứu giúp đồng bào bị đói ở Bắc Bộ (tháng 10/1945)
Ngày 8/9/1945, Hồ Chí Minh kí sắc lệnh thành lập Nha Bình dân học vụ và viết lời kêu gọi chống nạn thất học:
“ Những người đã biết chữ hãy dạy cho những người chưa biết chữ, những người chưa biết chữ hãy gắng sức mà học cho biết”.
(Chống nạn thất học, Đăng trên báo Cứu quốc, số ra ngày 4/10/1945)
Hôm qua anh đến chơi nhà.
Thấy mẹ dệt vải thấy cha đi bừa.
Thấy nàng mải miết xe tơ.
Thấy cháu "i - tờ" ngồi học bi bô.
Thì ra vâng lệnh Cụ Hồ.
Cả nhà yêu nước "thi đua" học hành.
Vè “Bình dân học vụ”
Bác Hồ thăm lớp bình dân học vụ
Đeo bông chỉ tổ nặng tai
Đeo kiềng nặng cổ hỡi ai có vàng!
Làm dân một nước vẻ vang
Đem vàng cứu nước giàu sang nào tày!
Góp vàng đổi súng cối xay
Bắn tan giặc, nước có ngày vinh quang
Mỗi khi người bước ra đàng
Cổ tay chẳng xuyến, chẳng vàng dễ coi
Lúc này làm dáng càng nhơ
Hãy đem vàng để phụng thờ nước non!
Người còn thì của hãy còn
Nước tan, nhà mất vàng son làm gì!
Ca dao cổ động hưởng ứng tuần lễ vàng:
Các tầng lớp nhân dân thủ đô đi ủng hộ Tuần lễ vàng
Giới công thương Hà Nội tham gia tuần lễ vàng
Những đồng tiền đầu tiên của nuước Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa