Bài 17. Máy phát điện xoay chiều

NHIệT LIệT CHàO MừNG
CáC THầY CÔ Về Dự GIờ
LớP 12A1
B�i 17
MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU
Nhắc lại nguyên tắc chung tạo ra dòng điện xoay chiều?
Có thể làm từ thông qua một vòng dây biến thiên bằng những cách nào?
1. Nguyên tắc hoạt động:
Dựa trên hiện tượng cảm ứng điện từ
2. Cách tạo ra suất điện động xoay chiều:
Các vòng dây quay trong từ trường cố định
- Các vòng dây đặt cố định trong từ trường quay
I. NGUYÊN TẮC HOẠT ĐỘNG CỦA MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU
II. MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU MỘT PHA
Gồm hai bộ phận chính:
- Phần cảm: là nam châm điện hoặc nam châm vĩnh cửu, là nơi tạo ra từ trường
Phần ứng: bao gồm các cuộn dây là nơi xuất hiện suất điện động xoay chiều
Phần cảm
Phần ứng
Cấu tạo:
Một trong 2 phần đặt cố định, phần còn lại quay quanh một trục. Phần quay gọi là rôto, phần cố định gọi là Stato
- Phần cảm (rôto) Gồm các nam châm (có p cực nam và p cực bắc) mắc xen kẽ nối tiếp nhau trên một vành tròn có thể quay tròn quanh trục ∆ với tốc độ n vòng/giây.
- Phần ứng (Stato) gồm các cuộn dây giống nhau, cố định trên một vòng tròn.
* Khi rôto quay suất điện động xoay chiều sinh ra trong phần ứng có tần số f = pn
II. MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU MỘT PHA
Thí nghiệm mô phỏng
Chú ý: Người ta cũng chế tạo các máy phát điện xoay chiều trong đó phần cảm cố định và phần ứng thì quay.
II. MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU MỘT PHA
QUAN SÁT ROTO VÀ STATO CỦA MÁY MỘT PHÁT ĐIỆN LỚN
Thế nào là máy phát điện xoay chiều 3 pha?

Máy phát điện xoay chiều 3 pha khác máy phát điện xoay chiều 1 pha ở điểm nào?
III- M�Y PH�T DI?N XOAY CHI?U BA PHA
Đọc SGK
III- M�Y PH�T DI?N XOAY CHI?U BA PHA
1. Cấu tạo và nguyên tắc hoạt động
Máy phát điện ba pha là máy tạo ra ba suất điện động xoay chiều cùng tần số, cùng biên độ và lệch pha nhau 2π/3.

e1 = E0cosωt
e2 = E0cos(ωt + 2π/3)
e3 = E0cos(ωt - 2π/3)
e(V)
t(s)
T
2T
0
E0
- E0
a) Cấu tạo: gồm 2 phần chính:
+ Phần cảm: là một nam châm có thể quay quanh trục với tốc độ góc ω không đổi.
+ Phần ứng: Gồm ba cuộn dây hình trụ giống nhau gắn cố định trên một đường tròn (đặt lệch nhau 1200)
III-M�Y PH�T DI?N XOAY CHI?U BA PHA
1. Cấu tạo và nguyên tắc hoạt động
b) Hoạt động: Khi nam châm quay trong ba cuộn dây xuất hiện 3 suất điện động xoay chiều cùng biên độ, cùng tần số nhưng lệch nhau về pha là 2π/3
e(V)
t(s)
T
2T
0
E0
- E0
III-M�Y PH�T DI?N XOAY CHI?U BA PHA
1. Cấu tạo và nguyên tắc hoạt động
2. Cách mắc mạch ba pha:
Gọi: Ud là ñieän aùp daây giữa 2 dây pha
Up là ñieän aùp pha giữa dây pha và dây trung hòa
a. Mắc hình sao:
III-M�Y PH�T DI?N XOAY CHI?U BA PHA
1. Cấu tạo và nguyên tắc hoạt động
b. Mắc tam giác:
2. Cách mắc mạch ba pha:
III-M�Y PH�T DI?N XOAY CHI?U BA PHA
Chú ý: Tải tiêu thụ có thể mắc hình sao hoặc mắc hình tam giác
1. Cấu tạo và nguyên tắc hoạt động
3. Dòng điện xoay chiều ba pha
Dòng điện xoay chiều ba pha là hệ ba dòng điện xoay chiều hình sin có cùng tần số, nhưng lệch pha với nhau 2/3 từng đôi một.
Nếu các tải đối xứng thì ba dòng điện này cùng biên độ.

Dòng điện xoay chiều ba pha là gì?
III - MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU BA PHA
1. Cấu tạo và nguyên tắc hoạt động
2. Cách mắc mạch ba pha

4. Những ưu việt của dòng điện xoay chiều ba pha
Truyền tải điện năng đi xa bằng dòng ba pha tiết kiệm được dây dẫn so với truyền tải bằng dòng một pha
Cung cấp điện cho các động cơ ba pha, dùng phổ biến trong các nhà máy, xí nghiệp

Dòng điện xoay chiều ba pha có ưu điểm gì so với dòng điện xoay chiều một pha?
II - MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU BA PHA
1. Cấu tạo và nguyên tắc hoạt động
2. Cách mắc mạch ba pha
3. Dòng điện xoay chiều ba pha
CỦNG CỐ
Phát biểu nào sau đây là đúng khi nói về cấu tạo và nguyên tắc hoạt động của máy phát điện xoay chiều 3 pha
A. Máy phát điện xoay chiều ba pha hoạt động dựa trên hiện tượng cảm ứng điện từ và từ trường quay
B. Stato gồm ba cuộn dây giống nhau, bố trí lệch nhau 1200 trên một vòng tròn.
C. Các cuộn dây của máy phát điện xoay chiều ba pha chỉ có thể mắc theo kiểu hình sao
D. Phần cảm của máy phát điện là stato
CỦNG CỐ
A. 300 vòng/phút.
Một máy phát điện xoay chiều 1 pha có phần rôto là một nam châm điện gồm 10 cặp cực. Để phát ra dòng điện xoay chiều có tần số 50 Hz thì vận tốc góc của rôto phải bằng:
C. 3000 vòng/phút
B. 500 vòng/phút.
D. 1500 vòng/phút
II - MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU MỘT PHA
Phần cảm(Stato)
Phần ứng(rôto)
Vành khuyên
Chổi than
Viết biểu thức suất điện động cực đại xuất hiện trong khung dây?
E0 =N0  = NBS
Suất điện động của máy phát điện xoay chiều phụ thuộc vào các yếu tố nào?