Bài 17. Máy phát điện xoay chiều

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ, THĂM LỚP 12
Bài 17
MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU
VẬT LÝ 12 CƠ BẢN
Trần Minh Phúc
Trường PT DTNT Sa Thầy
MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU
ĐƠN VỊ KIẾN THỨC
I. MAÙY PHAÙT ÑIEÄN XOAY CHIEÀU MOÄT PHA
1. Nguyeân taéc
2. Caáu taïo
3. Hoaït ñoäng
II. MAÙY PHAÙT ÑIEÄN XOAY CHIEÀU BA PHA
1. Caáu taïo vaø nguyeân taéc hoaït ñoäng
2. Caùch maéc maïch ba pha
3. Doøng ba pha
4. Nhöõng öu vieät cuûa doøng ba pha
MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU
NỘI DUNG
I. MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU MỘT PHA
1. Nguyên tắc
Dựa trên hiện tượng cảm ứng điện từ.
C1
2. Cấu tạo
Hãy quan sát đoạn phim sau và cho biết nguyên tắc hoạt động của máy phát điện xoay chiều một pha.
MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU
NỘI DUNG
I. MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU MỘT PHA
1. Nguyên tắc
2. Cấu tạo

Gồm có hai bộ phận chính:
Phần cảm
Phần ứng
Tạo ra từ thông biến thiên khi nam châm quay
Tạo ra suất điện động cảm ứng khi có sự biến thiên của từ thông qua các cuộ�n dâ�y
3. Hoạt động
MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU
NỘI DUNG
I. MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU MỘT PHA
1. Nguyên tắc
2. Cấu tạo

- Gọi n là số vòng quay của rôto trong 1 giây;
3. Hoạt động
- Gọi f là tần số của từ thông biến thiên qua mỗi vòng dây;
- Gọi p là số cặp cực NS.
Công thức tính tần số là: f = n.p (17.1)
Trả lời C2:
Tại sao khi chế tạo máy phát điện xoay chiều một pha, cần phải mắc nhiều cặp cực NS xen kẽ nhau ?
Chú ý: Các cuộn dây được nối với nhau sao cho các suất điện động trong các cuộn dây luôn cùng chiều, do đó suất điện động của máy phát sẽ là tổng các suất điện động của các cuộn dây.
Xem lại mô hình hoạt động của máy phát điện xoay chiều một pha !
MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU
NỘI DUNG
I. MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU MỘT PHA
1. Nguyên tắc
2. Cấu tạo
3. Hoạt động
II. MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU BA PHA
1. Cấu tạo và nguyên tắc hoạt động
- Ba cuộn dây hình trụ giống nhau, đặt lệch 1200 trên vành tròn.
- Nam châm NS quay đều quanh trục với tốc độ góc ?.
Máy phát ba pha
a. Cấu tạo
Hãy quan sát mô hình và cho biết cấu tạo của máy phát điện xoay chiều ba pha.
MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU
NỘI DUNG
I. MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU MỘT PHA
1. Nguyên tắc
2. Cấu tạo
3. Hoạt động
II. MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU BA PHA
1. Cấu tạo và nguyên tắc hoạt động
Máy phát ba pha
a. Cấu tạo
b. Hoạt động
- Nam châm quay sẽ tạo ra từ trường quay (biến thiên).
- Theo hiện tượng cảm ứng điện từ, trong ba cuộn dây sẽ xuất hiện ba suất điện động cảm ứng xoay chiều hình sin, cùng biên độ, cùng tần số và lệch pha nhau 2?/3
MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU
NỘI DUNG
I. MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU MỘT PHA
1. Nguyên tắc
2. Cấu tạo
3. Hoạt động
II. MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU BA PHA
1. Cấu tạo và nguyên tắc hoạt động
a. Cấu tạo
b. Hoạt động
2. Cách mắc mạch ba pha
* Mắc hình sao
- Gọi điện áp giữa dây pha và dây trung hòa là Up;
- Gọi điện áp giữa 2 dây pha là Ud.
Công thức liên hệ giữa Ud và Up là:
(17.2)
Trả lời C3:
dây trung hòa
dây pha 1
dây pha 2
dây pha 3
A1
B1
B2
B3
A2
A3
A`1
B`1
B`2
B`3
A`2
A`3
MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU
NỘI DUNG
I. MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU MỘT PHA
1. Nguyên tắc
2. Cấu tạo
3. Hoạt động
II. MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU BA PHA
1. Cấu tạo và nguyên tắc hoạt động
a. Cấu tạo
b. Hoạt động
2. Cách mắc mạch ba pha
* Mắc tam giác
* Mạch điện hình sao thường được sử dụng trong mạng điện sinh hoạt.
* Mạch điện tam giác thường được sử dụng trong mạng điện sản xuất.
Các loại mạch điện kể trên được sử dụng như thế nào ?
A1
A2
A3
B2
B3
B1
A`1
A`2
A`3
B`2
B`3
B`1
dây pha 1
dây pha 2
dây pha 3
MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU
NỘI DUNG
I. MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU MỘT PHA
1. Nguyên tắc
2. Cấu tạo
3. Hoạt động
II. MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU BA PHA
1. Cấu tạo và nguyên tắc hoạt động
a. Cấu tạo
b. Hoạt động
2. Cách mắc mạch ba pha
3. Dòng ba pha
Dòng ba pha được tạo ra từ máy phát ba pha. Đó là hệ ba dòng điện xoay chiều hình sin, có cùng tần số, lệch pha nhau 2?/3 từng đôi một.
Nếu các tải đối xứng (giống nhau) thì ba dòng này cùng biên độ.
i1 = I0 cos(?t) (A)
i2 = I0 cos(?t - 2?/3) (A)
i3 = I0 cos(?t - 4?/3) = I0 cos(?t + 2?/3) (A)
Vậy dòng ba pha là gì ?
MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU
NỘI DUNG
I. MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU MỘT PHA
1. Nguyên tắc
2. Cấu tạo
3. Hoạt động
II. MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU BA PHA
1. Cấu tạo và nguyên tắc hoạt động
a. Cấu tạo
b. Hoạt động
2. Cách mắc mạch ba pha
3. Dòng ba pha
4. Những ưu việt của dòng ba pha
Truyền tải điện năng đi xa bằng dòng ba pha tiết kiệm được dây dẫn so với truyền tải bằng dòng một pha.
Cung cấp điện cho các động cơ ba pha, dùng phổ biến trong các nhà máy, xí nghiệp.
Ngoài ra, nếu dùng bộ chỉnh lưu, ta sẽ có dòng một chiều với công suất lớn, đỡ tốn kém so với chế tạo máy phát một chiều.
Dòng ba pha có những ưu điểm sau:
CỦNG CỐ
I....I....I....I....I....I....I....I....I....I....I
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
+
-
A
I......I.....I.....I....I.....I.....I...I....I....I....I
-5 -4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5
+
-
G(A)
ĐỒ THỊ
I......I.....I.....I....I.....I.....I...I....I....I....I
-5 -4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5
+
-
G(A)
I......I.....I.....I....I.....I.....I...I....I....I....I
-5 -4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5
+
-
G(A)
Máy phát ba pha
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Kết thúc
BÀI HỌC KẾT THÚC














