Bài 17. Hô hấp ở động vật

Kiểm tra bài cũ
BÀI 17
HÔ HẤP Ở ĐỘNG VẬT
GV: Nguyễn Anh Duy
§17. HÔ HẤP Ở ĐỘNG VẬT
I. Hô hấp là gì?
- Hô hấp bao gồm hô hấp trong và hô hấp ngoài
- Hô hấp ngoài là quá trình trao đổi khí với môi trường bên ngoài theo cơ chế khuếch tán → cung cấp O2 cho hô hấp tế bào, thải CO2 từ hô hấp tế bào ra ngoài.
§17. HÔ HẤP Ở ĐỘNG VẬT
II. Bề mặt trao đổi khí
- Bề mặt trao đổi khí là bộ phận cho oxi từ môi trường khuếch tán vào tế bào (hoặc máu) và CO2 khuếch tán từ tế bào (hoặc máu) ra ngoài.
- Hiệu quả trao đổi khí của đvật liên quan đến các đặc điểm của bề mặt trao đổi khí
(sgk)
§17. HÔ HẤP Ở ĐỘNG VẬT
III. Các hình thức hô hấp
1. Hô hấp qua bề mặt cơ thể
- Động vật đơn bào hay đa bào bậc thấp
- Khí O2 và CO2 được khuếch tán quan bề mặt tế bào, cơ thể
Hình 17.1. Trao đổi khí qua da ở giun đất
§17. HÔ HẤP Ở ĐỘNG VẬT
III. Các hình thức hô hấp
2. Hô hấp bằng hệ thống ống khí
- Các loài côn trùng
- Hệ thống ống khí phân nhánh nhỏ dần và tiếp xúc trực tiếp với tế bào và thông ra ngoài qua lỗ thở. Khí O2 và CO2 được trao đổi qua hệ thống ống khí nhờ sự co giãn của phần bụng.
Hình 17.2. Hô hấp bằng hệ thống ống khí ở côn trùng
§17. HÔ HẤP Ở ĐỘNG VẬT
III. Các hình thức hô hấp
3. Hô hấp bằng mang
Các cá, thân mềm, chân khớp sống trong nước
Hình 17.3. Hô hấp bằng hệ thống ống khí ở côn trùng
§17. HÔ HẤP Ở ĐỘNG VẬT
III. Các hình thức hô hấp
3. Hô hấp bằng mang
- Các cá, thân mềm, các loài chân khớp sống trong nước
- Mang có các cung mang, trên các cung mang có phiến mang có bề mặt mỏng và chứa rất nhiều mao mạch máu. Khí O2 trong nước khuếch tán qua mang vào máu và khí CO2 khuếch tán từ máu qua mang vào nước.
§17. HÔ HẤP Ở ĐỘNG VẬT
III. Các hình thức hô hấp
3. Hô hấp bằng mang
- Dòng nước đi qua mang nhờ đóng mở của miệng, nắp mang và diềm nắp mang. Dòng nước chảy bên ngoài mao mạch song song và ngược chiều với dòng máu chảy trong mao mạch làm tăng hiệu quả trao đổi khí.
Hình 17.4. Sự lưu thông khí qua mang cá
§17. HÔ HẤP Ở ĐỘNG VẬT
III. Các hình thức hô hấp
4. Hô hấp bằng phổi
- Lớp Bò sát, Chim, Thú
Hình 17.5. Phổi và phế nang ở người
§17. HÔ HẤP Ở ĐỘNG VẬT
III. Các hình thức hô hấp
4. Hô hấp bằng phổi
- Lớp Bò sát, Chim, Thú
- Phổi thú có nhiều phế nang, phế nang có bề mặt mỏng và chứa nhiều mao mạch máu. Phổi chim có thêm nhiều ống khí. Khí O2 và CO2 được trao đổi qua bề mặt phế nang.
- Sự thông khí chủ yếu nhờ các cơ hô hấp làm thay đổi thể tích khoang thân (bò sát), khoang bụng (chim) hoặc lồng ngực (thú); hoặc nhờ sự nâng lên, hạ xuống của thềm miệng (lưỡng cư).
§17. HÔ HẤP Ở ĐỘNG VẬT
Củng cố
Trả lời một số câu hỏi trong SGK mục câu hỏi và bài tập