Bài 17. Chương trình con và phân loại

1. Trong các thủ tục sau, thủ tục nào cho phép mở tệp để đọc dữ liệu?
KIỂM TRA BÀI CŨ
A. Rewrite
B. Reset
C. Assign
D. Read
KIỂM TRA BÀI CŨ
2. Hãy chọn thứ tự thực hiện các thao tác đọc dữ liệu từ tệp?
(a) Đóng tệp (c) Gán tên tệp với biến tệp
(b) Mở tệp (d) Đọc dữ liệu từ tệp
A. (a) - (b) - (c) - (d)
B. (b) - (c) - (d) - (a)
C. (c) - (b) - (d) - (a)
D. (c) - (d) - (b) - (a)
KIỂM TRA BÀI CŨ
3. Điền lần lượt các từ thích hợp vào chổ trống?
Program ghi_tep_van_ban;
Var F : …… ;
Begin
……(F,’KQ.TXT’);
……(F);
writeln(F,’Tap the hoc sinh lop 11A’);
writeln(F,’kinh chao quy thay co!’);
……(F);
End.
A. String- Rewrite- Assign- Close
B. Text- Rewrite- Assign- Close
C. Text- Assign- Reset- Close
D. Text- Assign- Rewrite - Close
Trong hoạt động quản lý một đơn vị trường học. Nếu chỉ có hiệu trưởng quản lý thì có thể đảm bảo thực hiện việc quản lý tốt hay không?
Hiệu Trưởng
Phó Hiệu Trưởng
Tổ chuyên môn
Tổ chuyên môn
Giáo viên chủ nhiệm
Giáo viên bộ môn
Giáo viên chủ nhiệm
Giáo viên bộ môn
 
 
Xét bài toán tính tổng bốn lũy thừa: Tluythua = an + bm + cp + dq
Giả sử em là nhóm trưởng của một nhóm 4 người. Em hãy nói cách tổ chức nhóm mình để đưa ra kết quả bài toán trên nhanh nhất?
Tluythua
Trong toán học cũng vậy, đôi lúc chúng ta cần phải giải một số bài toán lớn, phức tạp  chúng ta cần phải giải quyết như thế nào?
Bài toán
Chương trình
Chương trình con và lập trình có cấu trúc
Chương VI
Chương trình con và phân loại
Bài 17
1. Khái niệm chương trình con
Chương trình con là một dãy lệnh mô tả một số thao tác nhất định và có thể được thực hiện (được gọi) từ nhiều vị trí trong chương trình.
VD: Chương trình nhập dữ liệu từ bàn phím, tính và đưa ra màn hình giá trị Tluythua= an + bm + cp + dq, với a, b, c, d có kiểu thực và m, n, p, q có kiểu nguyên
Program tinh_tong;
Var Tluythua, luythua1, luythua2, luythua3, luythua4 : Real;
a, b, c, d : Real;
i, n, m, p, q : Integer;
Begin
write(’Hay nhap du lieu theo thu tu a, b, c, d, m, n, p, q : ’);
readln(a, b, c, d, m, n, p, q);
Luythua1 := 1.0;
For i := 1 To n Do
Luythua1 := Luythua1 * a;
Luythua2 := 1.0;
For i := 1 To m Do
Luythua2 := Luythua2 * b;
Luythua3 := 1.0;
For i := 1 To p Do
Luythua3 := Luythua3 * c;
Luythua4 := 1.0;
For i := 1 To q Do
Luythua4 := Luythua4 * d;
Tluythua := Luythua1 + Luythua2 + Luythua3 + Luythua4;
writeln(’Tong luy thua = ’ , Tluythua:8:4);
Readln;
End.
Tich := 1.0;
For i := 1 To k Do
Tich := Tich * x;
Luythua(x,k)
an=> Luythua(a,n)
bm=> Luythua(b,m)
…………………….
Var Tluythua, a, b, c, d:Real;
i,n,m,p,q:Integer;

Function LuyThua(x:Real;k:Integer):Real;
Var j:Integer; Tich:Real;
Begin
Tich:=1.0;
For j:=1 To k Do Tich := Tich * x;
LuyThua:=Tich;
End;
Begin
Write(`Nhap DL theo TT a,b,c,d,m,n,p,q: `);
Readln(a,b,c,d,m,n,p,q);
Tluythua:=Luythua(a,n) + Luythua(b,m) + Luythua(c,p) + Luythua(d,q);
Writeln(`Tong luy thua = `,Tluythua:8:2);
Readln;
End.
 Lợi ích của việc sử dụng chương trình con
Tránh được việc phải viết lặp đi lặp lại cùng một dãy lệnh
Ví dụ: bài TLuythua
 Hỗ trợ việc thực hiện các chương trình lớn
Ví dụ: quản lí điểm học sinh, quản lí nhân viên, …
Phục vụ cho quá trình trừu tượng hoá
Ví dụ: việc sử dụng các hàm toán học
Mở rộng khả năng ngôn ngữ
Ví dụ: nhiều thiết bị kỹ thuật được kết nối với máy tính
Thuận tiện cho phát triển, nâng cấp chương trình
Ví dụ: việc sửa đổi cách tính điểm trong chương trình quản lí điểm
Phân loại và cấu trúc của chương trình con
a. Phân loại :
Chương trình con
Hàm (Function)
Là chương trình con thực hiện một số thao tác nào đó, và trả về một giá trị qua tên của nó.
Thủ tục (Procedure)
Là chương trình con thực hiện một số thao tác nào đó, và không trả về giá trị nào qua tên của nó.
VD: sqrt(x), length(s),…
VD: readln, writeln,…
b. Cấu trúc chương trình con
Chương trình con

[]

Chương trình chính
[]

Phần khai báo : là khai báo biến cho dữ liệu vào /ra, các hằng, các biến dùng trong chương trình con
Phần thân : là dãy câu lệnh cần thực hiện trong chương trình con
Em hãy nêu cấu trúc chương trình chính?
Phần đầu
Phần khai báo
Phần thân
b. Cấu trúc chương trình con
Thế nào là tham số hình thức của chương trình con?
b. Cấu trúc chương trình con
Tham số hình thức
Thế nào là biến cục bộ?
Là các biến được khai báo để dùng riêng trong chương trình con.
b. Cấu trúc chương trình con
Biến cục bộ
Biến toàn cục
Là các biến của chương trình chính
VD: a, b, c, d, Tlt
c. Thực hiện chương trình con
(tham số thực sự)
Tham số thực sự là gì?
Tham số thực sự : các hằng, biến chứa dữ liệu vào/ra tương ứng với các tham số hình thức .
Ví dụ: sqr(225)
Tên chương trình con
Tham số thực sự
Chương trình con được thực hiện khi nào?
Chương trình con chỉ thực hiện khi có lời gọi nó.
Chương trình con được đặt ở vị trí nào?
Chương trình con được đặt sau phần khai báo của chương trình chính.
Chú ý
Var Tlt,a,b,c,d:Real;
i,n,m,p,q:Integer;
Function LuyThua(x:Real;k:Integer):Real;
Var j:Integer; Tich:Real;
Begin
Tich:=1.0;
For j:=1 To k Do Tich := Tich * x;
LuyThua:=Tich;
End;
Begin
Write(`Nhap DL theo TT a,b,c,d,m,n,p,q: `);
Readln(a,b,c,d,m,n,p,q);
Tlt:= LuyThua(a,n)+ LuyThua(b,m)+ LuyThua(c,p)+ LuyThua(d,q);
Writeln(`Tong luy thua = `,Tlt:8:2);
Readln;
End.
chương trình con
Khai báo chương trình chính
CỦNG CỐ
1. Em hãy cho biết chương trình con là gì? Có mấy loại chương trình con?
2. Trình bày cấu trúc chương trình con? Cho biết sự giống và khác về cấu trúc của chương trình con và chương trình chính?
3. Khi sử dụng chương trình con trong xây dựng chương trình, ta có được những thuận lợi gì?