Bài 17. Chương trình con và phân loại

KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ
VÀ CÁC EM HỌC SINH ĐẾN THAM DỰ BUỔI HỌC HÔM NAY
TRƯỜNG THPT PHƯỚC BÌNH
GV:HOÀNG TRUNG THÔNG
Bài 17
chương trình con và phân loại
CHƯƠNG VI.
CHƯƠNG TRìNH CON Và LậP TRìNH Có CấU TRúC
BÀI TOÁN MỞ ĐẦU
Hãy viết chương trình nhập dữ liệu từ bàn phím, tính và đưa ra màn hình giá trị
Tluythua = an + bm + cp + dq
Quan sát chương trình SGK trang 92
Chương trình trên có những khối lệnh nào được viết tương tự nhau ?
Để xử lý vấn đề này các ngôn ngữ lập trình bậc cao cung cấp khả năng xây dựng các chương trình con dạng tổng quát “đại diện” cho nhiều đoạn lệnh tương tự nhau
Ví dụ: tính luỹ thừa
Luythua = xk
Trong đó Luythua và x là giá trị kiểu thực
k thuộc kiểu nguyên
Đây là chương trình con được đặt tên là Luythua(x,k)
Nhận xét: trong chương trình có 4 đoạn lệnh tương tự nhau, việc lặp lại những đoạn lệnh tương tự nhau làm cho chương trình vừa dài vừa khó theo dõi.
Luythua(a,n)
Luythua(b,m)
Luythua(c,p)
Luythua(d,q)
Quan sát chương trình sau khi đã cài đặt chương trình con
Đây là 1 chương trình con
Chương trình con là một dãy lệnh mô tả một số thao tác nhất định và có thể được thực hiện (được gọi) từ nhiều vị trí trong chương trình.
1.Khái niệm chương trình con
Lợi ích của việc sử dụng chương trình con.
Tránh việc phải lặp đi lặp lại cùng một dãy lệnh
Hỗ trợ việc thực hiện các chương trình lớn
Phục vụ cho quá trình trừu tượng hóa
Mở rộng khả năng ngôn ngữ
Thuận tiện cho việc phát triển và nâng cấp
chương trình
2. Phân loại và cấu trúc của chương trình con
Ví dụ
Sin(x);
length(s); sqrt(x);
Ví dụ:
Delete(s,vt,n);
writeln; readln;
a) Phân loại:
Hàm(Function): là chương trình con thực hiện một số thao tác nào đó và trả về một giá trị qua tên của nó.
Thủ tục(procedure): là chương trình con thực hiện một số thao tác nhất định nhưng không trả về giá trị nào qua tên của nó.
Hãy nêu cấu trúc của chương trình chính ?
[]

Gồm 2 phần:
b) Cấu trúc của chương trình con


< Phần thân>
Phần đầu: khai báo tên chương trình con;
Phần khai báo: có thể khai báo biến cho dữ liệu vào và ra,các hằng và biến dùng trong chương trình con.
Phần thân: là dãy câu lệnh thực hiện để từ những dữ liệu vào ta nhận được dữ liệu ra hay kết quả mong muốn;
b)Cấu trúc của chương trình con


< Phần thân>
Function [()] :;
[< Phần khai báo >]
Begin
[]
< tên hàm> := [biểu thức];
End;
Procedure [()];
[< Phần khai báo >]
Begin
[]
End;
Cấu trúc hàm
(Function)
Cấu trúc thủ tục
(procedure)
Tham số hình thức
*Các biến được khai báo dùng cho dữ liệu vào/ra được gọi là tham số hình thức của chương trình con;
*Các biến được khai báo dùng riêng trong chương trình con được gọi là biến cục bộ;
*Các biến của chương trình chính được gọi là biến toàn cục;
Function Luythua(x,k:integer):real;
Var tich:real;
j: integer;
begin
tich:=1;
for j:=1 to k do
tich:=tich*x;
Luythua:=tich;
end;
Ví dụ: Xét chương trình con LuyThua:
Lưu ý: Một chương trình con có thể có hoặc không có tham số hình thức, có thể có hoặc không có biến cục bộ.
Các biến cục bộ
c) Thực hiện chương trình con
Tham số thực sự: các hằng và biến chứa dữ liệu vào và ra tương ứng với các tham số hình thức đặt trong cặp ( và ).

Ví dụ:
Sqrt(225) thì 225 là tham số thực sự.
Length(s) thì s là tham số thực sự.
Luythua(a,m) thì a,m là tham số thực sự

Lưu ý: Khi thực hiện chương trình con, các tham số hình thức dùng để nhập dữ liệu vào sẽ nhận giá trị của tham số thực sự tương ứng, còn các tham số hình thức dùng để lưu dữ liệu ra sẽ trả ra giá trị đó cho tham số thực sự tương ứng.
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN
CÁC THẦY CÔ GIÁO VÀ CÁC EM HỌC SINH!
BÀI TẬP
Hãy viết chương trình nhập dữ liệu từ bàn phím, tính tổ hợp :