Bài 17. Chiến tranh thế giới thứ hai (1939- 1945)

Chiến Tranh Thế Giới Thứ Hai
(1939-1945)
Lịch Sử lớp 11 Bài 17
Tác giả: Học sinh trường THPT Ngô Thỡ Nhậm
I. Nguyên   nhân  bùng nổ chiến tranh thế giới thứ hai
- Sau cuộc  khủng hỏang  kinh tế thế giới 1929-1933, mâu thuẫn  về thuộc địa giữa đế quốc  gay gắt , dẫn đến hình thành hai khối quân sự đối địch nhau là  khối Đồng Minh Anh- Pháp –Mỹ  và  phát xít Đức – Ý – Nhật .
1 Nguyên nhân
- Chính sách thỏa hiệp của  Anh- Pháp-Mỹ đã tạo điều kiện  để phát xít Đức- Ý- Nhật châm ngòi cho chiến tranh .
Anh – Pháp – Mỹ  muốn  gây  chiến tranh nên mượn phát xít tiêu diệt Liên Xô  vì  Liên Xô  là kẻ thù cần tiêu diệt .
-Đức kí với Liên Xô hiệp ước Xô-Đức(23/8/1939)
-> Đức mưu đồ thôn tính châu Âu trước rồi mới đánh Liên Xô.
2. Chiến tranh thế giới thứ hai bùng nổ
-Ngày 1-9-1939 tấn công Ba Lan nên Anh- Pháp  tuyên chiến với Đức , chiến tranh thế giới thứ hai bùng nổ .
Hit Le tuyên bố tuyên chiến với châu Âu
Xe tang của phát xít đức
Chiến sự b?t đầu nổ ra
-Giai đoạn này Đức nhanh chóng chiếm được châu Âu, trên cơ sở đó chuẩn bị tấn công Liên Xô.
-Tính chất chiến tranh giai đoạn này: Là cuộc chiến tranh đế quốc xâm lược phi nghĩa.
II Chiến tranh lan rộng khắp thế giói (6/1941-6/1944)


1, Đức tấn công Liên Xô - Chiến sự tại Bắc Phi
-22/6/1941 Đức tấn công Liên Xô nhanh chóng tiến sâu vào lãnh thổ Liên Xô.
-12/1941 Chiến thắng Matxcova làm phá sản kế hoạch chiến tranh chớp nhoáng của Hitle
-Ở mặt trận Bắc Phi: 9/1940 Quân Italia tấn công Ai Cập
Lược đồ quân Đức đánh chiếm Châu Âu (1939-1941)
Đức tấn công pháo đài Brest của Liên Xô
Đức tấn công Liên Xô
2, Chiến tranh Thái Bình Dương bùng nổ
7-12-1941  Nhật tấn công hạm đội Mỹ ở Trân Châu Cảng ;  chiếm toàn bộ Đông Nam Á và một số đảo ở Thái Bình Dương .
> Mĩ tuyên chiến với Đức ,Ý, Nhật. Chiến tranh lan rộng khắp thế giới.
Lính Đức tra tấn người dân
Phát xít Nhật
Từ tháng 12/1941 đến tháng 5/1942: Nhật chiếm được một vùng rộng lớn ở Đông Á, ĐN Á và Thái Bình Dương.
-Ngày 1/1/1942 Khối Đồng Minh chông phát xít thành lập tại Oasinton gồm 26 nước tham gia (Liên Xô, Anh, Mĩ đứng đầu)
-Tính chất cuộc chiến tranh thay đổi là cuộc chiến tranh “Chống chủ nghĩa phát xít bảo vệ hòa bình nhân loại”
Tàu chiến của Mĩ tiến vào châu Âu
3, Trật tự mới của phe Trục và phong trào kháng chiến chống Phát xít
-Phe Trục thiết lập trật tự mới ở châu Âu và ĐNA.
-Phong trào đấu tranh chống phát xít vủa nhân dân cả nước:
+Châu âu: Phát triển mạnh dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng Sản.
+Tại Liên Xô: Chiến tranh du kích vùng địch chiếm đóng phát triển mạnh mẽ.
+Tại ĐNA: Phong trào kháng Nhật ở VN do Mặt trận Việt Minh lãnh đạo.
Dàn tên lửa của phát xít Đức
Đức sử dụng vũ khí hóa học
Quân đội Liên Xô thề quết tử chống Đức
Cuộc duyện binh chuẩn bị chống Đức của hồng quân Liên Xô
Quân đội Liên Xô
4,Quân Đồng Minh phản công (từ tháng 1/1942 đến tháng 6/1944)
a. Mặt trận Xô và Đức :
Ngày 2-2-1943: Chiến thắng Xta- lin- grat  ,Hồng Quân Liên Xô  và liên quân Anh – Mỹ  liên tiếp  phản công .
Từ 7/1943 - 8/1943 Chiến thắng Cuocxco: Giải phóng 2/3 lãnh thổ Liên Xô
Hồng quân Liên Xô
Lính Đức trong trận Stalingrad
b.Mặt trận Bắc Phi (3/1943-5/1943)
Liên quân Mĩ Anh phản công quét sạch quân Đức, Ý ra khỏi châu Phi.
-Ở Ý Từ 7/1943 -5/1945: Mĩ Anh tấn công, chủ nghĩa phát xít Ý xụp đổ.
Quân Đồng Minh giành chiến thắng
Pháo cỡ lớn của quân Đồng Minh
c. Châu Á – Thái bình Dương
-8/1942 – 1/1943 Mĩ phản công đánh chiếm các đảo ở Thái Bình Dương.
1 xe tăng quân Đồng minh bị phá hủy
III Giai đoạn kết thúc (6/1944 -8/1945)
1 Phát xít Đức bị tiêu diệt
-Từ 1/1945: Liên Xô mở cuộc tấn công Đức ở mặt trận phía Đông
-6/6/1944: Mỹ, Anh mở mặt trận thứ 2 ở Tây Âu
-Từ 10/4 – 30/4/1945: Hồng Quân Liên Xô tấn công và đánh bại hơn 1 triệu quân Đức ở Berlin
Lữ đoàn tăng thiết giáp của Liên Xô
Tướng Đức động viên các lính trẻ chiến đấu bảo vệ Beclin
Linh Duc cho cuoc tan cong cua Lien Xo
Hồng quân Liên Xô cắm cờ chiến thắng trên nóc tòa nhà Quốc hội Đức ngày 9/5/1945
Quân Đức đầu hàng vô điều kiện
Quân chiếm đóng Nhật hoang mang tan rã, phần lớn giữ thái độ bất động chờ
Mĩ ném bom nguyên tử tại thành phố Hiosima và Nagasaki của Nhật
2, Nhật Bản đầu hàng
-10/1944: Mỹ, Anh tấn công Nhật ở Miến Điện, Philipine, các đảo Thái Bình Dương
-Ngày 6 và 9/8/1945: Mỹ ném 2 quả bom nguyên tử xuống Hirosima và Nagasaki của Nhật
-8/8/1945: Liên Xô tuyên chiến với Nhật đánh bại 70 vạn quân Quan Đông ở Mãn Châu
-15/8/1945: Nhật đầu hàng vô điều kiện.
 Chiến tranh kết thúc
Tội ác chiến tranh
3. Kết cục của Chiến tranh thế giới II
Là cuộc chiến tranh lớn nhất khốc liệt nhất tàn phá nặng nề nhất trong lịch sử loài người.
60 triệu người chết, 90 triệu người bị thương, 4000 tỷ đô la chi cho chiến tranh
Chủ nghĩa phát xít bị sụp đổ hoàn toàn, thắng lợi vĩ đại thuộc về các dân tộc trên thế giới.
Ý nghĩa: Thế chiến II kết thúc làm biến đổi căn bản tình hình thế giới
Tội ác chiến tranh
Phan doc them: Trận chiến tại thành phố Salingrad giữa Liên Xô và Đức
Trận Stalingrad là một trận đánh lớn diễn ra trong Chiến tranh Xô-Đức giữa một phe là quân đội phát xít Đức cùng với các chư hầu và phe kia là Hồng quân Liên Xô tại thành phố Stalingrad (nay là Volgograd) ở miền Tây Nam nước Nga. Trận đánh diễn ra từ ngày 17 tháng 7 năm 1942 đến ngày 2 tháng 2 năm 1943, và thường được đánh gia như một bước ngoặt quan trọng trong cuộc chiến tranh. Đây cũng là một trong những trận đánh đẫm máu nhất lịch sử, với con số thương vong có thể lên đến hai triệu người.
Số binh sĩ tham gia trận đánh này nhiều hơn hẳn các chiến dịch lớn khác, và nó cũng nổi tiếng vì mức độ khốc liệt, tàn bạo cũng như thương vong cao về dân thường. Việc quân Đức thất bại trong việc đánh chiếm Stalingrad và việc Hồng quân Xô Viết phản công bao vây tiêu diệt 33 vạn quân của Tập đoàn quân số 6 (Đức) cùng với nhiều lực lượng khác của phe Trục xung quanh thành phố đã dẫn tới một trong những thất bại quan trọng nhất của phát xít Đức trong thế chiến thứ hai. Đây không chỉ là một bước ngoặt quan trọng nhất trong Cuộc chiến tranh vệ quốc vĩ đại mà còn cả của Thế chiến thứ hai vì nó bắt đầu cho giai đoạn Hồng quân Xô Viết chủ động tổ chức phản công trên toàn mặt trận và đóng góp một phần đáng kể vào sự đầu hàng của phát xít Đức hai năm rưỡi sau đó.
Đợt tấn công Stalingrad của phát xít Đức tiến triển nhanh vào giai đoạn nửa sau năm 1942 dưới sự hỗ trợ mạnh mẽ của không quân Đức Luftwaffe, những trận oanh tạc của lực lượng này đã biến phần lớn thành phố trở thành đống gạch vụn.
Tuy nhiên quân đội phát xít Đức nhanh chóng bị sa lầy trong những trận đánh đẫm máu trên đường phố và trong từng căn nhà; và mặc dù đã kiểm soát 90% thành phố nhưng người Đức đã hoàn toàn thất bại trong việc triệt tiêu những ổ đề kháng cuối cùng của Hồng quân Xô Viết vốn bám trụ một cách vững chắc và kiên cường bên bờ Tây sông Volga, trong lúc đó thì thời tiết khắc nghiệt của mùa Đông nước Nga đang đến gần.
Ngày 19 tháng 11 năm 1942, Hồng quân Liên Xô mở chiến dịch Sao Thiên Vương, một đợt tấn công vu hồi gồm hai gọng kìm đánh vào cạnh sườn của Tập đoàn quân số 6 (Đức) đóng tại Stalingrad. Đòn tấn công này đã hoàn toàn thay đổi cục diện của trận đánh: cạnh sườn yếu kém của quân Đức nhanh chóng sụp đổ tan tành và 33 vạn quân của Tập đoàn quân số 6 bị bao vây trong nội đô Stalingrad. Khi mùa đông đến, cái đói, cái lạnh khủng khiếp và những đợt tấn công liên tục của Hồng quân Xô Viết đã làm suy kiệt nhanh chóng lực lượng Đức, tuy nhiên mệnh lệnh không được đầu hàng của Hitler do niềm tin vào "sức mạnh ý chí" và do vấn đề danh dự đã buộc họ phải tiếp tục cố bám trụ mà không được tự ý phá vây.
Vào tháng 12 năm 1942, phát xít Đức mở Chiến dịch Bão Mùa đông nhằm giải cứu đội quân bị vây nhưng thất bại, và theo sau đó là toàn bộ hệ thống tiếp vận cho khối quân bị vây cũng sụp đổ theo. Đầu tháng 2 năm 1943, sức kháng cự của khối quân này hoàn toàn bị dập tắt, và Tập đoàn quân số 6 bị tiêu diệt hoàn toàn vào ngày 2 tháng 2 năm 1943.[
Trận Stalingrad là bước ngoặt quyết định về chính trị, quân sự và tâm lý của Chiến tranh thế giới thứ hai[70] vì đây là lần đầu tiên quân đội vô địch của nước phát xít Đức bị đánh bại trong một trận đánh tiêu diệt lớn, với gần 1/4 quân số toàn chiến trường Xô-Đức bị tiêu diệt. Số tổn thất về lực lượng và phương tiện ấy đã ảnh hưởng tai hại đến tình hình chiến lược chung và làm rung chuyển tận gốc toàn bộ bộ máy chiến tranh của nước Đức. Vì cả quân Đức, Ý, Hungary, Rumani đều bị tiêu diệt trên sông Volga và sông Đông nên uy tín của Đức với các nước đồng minh đã giảm đi rõ rệt. Bắt đầu có bất đồng, tranh cãi vì mất lòng tin vào bộ máy thống trị của Hitler, các nước bắt đầu mong làm thế nào thoát khỏi mạng lưới chiến tranh mà Hitler đã đẩy họ vào[71]. Theo Nguyên soái Zhukov, chiến thắng tại Stalingrad đã tạo thành một làn sóng vui mừng trên khắp thế giới cũng là một cổ vũ lớn đối với các dân tộc ở châu Âu đang nằm dưới sự chiếm đóng của Phát xít Đức.[71]
Về phía Đức, tuy thất bại ở Stalingrad nhưng quân đội phát xít Đức còn rất mạnh và nhiều tiềm lực. Sau đó chừng 6 tháng vào mùa hè năm 1943, quân Đức tổ chức một trận đánh lớn tại vòng cung Kursk như một nỗ lực cuối cùng nhằm giành lại thế chủ động tiến công chiến lược. Nhưng một lần nữa quân Đức lại thua trận và từ đó họ lún sâu vào thế bị động chống đỡ cho đến khi đầu hàng vào tháng 5 năm 1945
Xin chan thanh cam on