Bài 16.Ví dụ làm việc với tệp (New)

Ngày soạn: 10/01/2013
Tiết CT: 39 - 40
§16. VÍ DỤ LÀM VIỆC VỚI TỆP
 I/ Mục đích, yêu cầu
1. Kiến thức:
Giúp học sinh:
- Vận dụng các bước làm việc với tệp: gán tên cho biến tệp, mở tệp, đọc/ghi tệp, đóng tệp vào các bài toán cụ thể.
- Biết một số hàm và thủ tục chuẩn làm việc với tệp.
2. Kỹ năng:
Hình thành kỹ năng về các thao tác cơ bản khi làm việc với tệp như:
Khai báo
Gán tên tệp cho biến tệp
Mở tệp
Đọc/ ghi dữ liệu cho biến tệp
Đóng tệp
3. Thái độ:
- Thấy được sự cần thiết và tiện lợi của kiểu dữ liệu tệp.
- Có ý thức lưu trữ dữ liệu một cách khoa học.
II/ Phương pháp, phương tiện
Nêu tình huống có vấn đề, câu hỏi gợi mở, hoạt động nhóm.
III/ Nội dung
Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ
1/ Yêu cầu HS ghi lại danh sách các công việc và câu lệnh để đọc dữ liệu.
Khai báo
Gán tên tệp cho biến tệp
Mở tệp để đọc
Đọc dữ liệu cho biến tệp
Đóng tệp
2/ Yêu cầu HS ghi lại danh sách các công việc và câu lệnh để ghi dữ liệu.
Khai báo
Gán tên tệp cho biến tệp
Mở tệp để ghi
Ghi dữ liệu cho biến tệp
Đóng tệp
Hoạt động 2: Tìm hiểu ví dụ 1
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung

Tìm hiểu bài toán


GV: Yêu cầu 1 học sinh đọc nội dung ví dụ 1.
GV giải thích: bài toán yêu cầu tính khoảng cách từ trại của thầy hiệu trưởng tọa độ (0,0) đến trại của từng giáo viên chủ nhiệm tọa độ (x,y) được lưu liên tiếp trong tệp TRAI.TXT.
GV: Yêu cầu HS xác định cho input và output của bài toán.
HS: Đọc ví dụ 1



HS lắng nghe.



HS suy nghĩ và trả lời
1. Ví dụ 1
- Xác định bài toán:
* Input:
+ Tọa độ trại Hiệu trưởng O(0,0)
+ Tệp TRAI.TXT chứa các cặp số nguyên (x,y) liên tiếp.
* Output:
Khoảng cách giữa trại mỗi lớp và trại thầy hiệu trưởng.

Tìm hiểu cách giải bài toán


GV: Vẽ minh họa về bài toán lên bảng và yêu cầu HS nêu công thức tính khoảng cách d.



GV:Vậy thì

GV: Tức là trong bài toán này ta sẽ đọc từng cặp tọa độ (x, y) từ tệp TRAI.TXT sau đó tính và in khoảng cách ra màn hình. Trong tệp TRAI.TXT sẽ chứa tất cả các tọa độ của các trại (đặt cách nhau bởi dấu khoảng cách). Vậy tệp TRAI.TXT sẽ có dạng như sau:
1 1 3 4 6 7 8 9

Công việc của ta là lặp lại việc đọc từng cặp tọa độ và tính khoảng cách của chúng tới tọa độ (0,0) cho đến khi hết tệp.

HS: Suy nghĩ và trả lời.



HS: Suy nghĩ và trả lời.

d=








d=



Xây dựng thuật toán để giải bài toán


GV: Hướng dẫn HS xây dựng thuật toán
GV: Nhấn mạnh rằng bài này vận dụng thao tác đọc dữ liệu từ tệp TRAI.TXT.
HS: Xây dựng thuật toán.
- Thuật toán:
B1. Nếu hết tệp TRAI.TXT thì kết thúc thuật toán;
B2. Đọc giá trị x, y từ tệp TRAI.TXT;
B3. Tính và in khoảng cách d(
;
B4. Quay lại B1.

Viết chương trình


GV: Gợi ý cho HS thấy được trình tự các công việc cần thực hiện trong chương trình:
- Khai báo biến tệp f để đọc dữ liệu từ tệp.
- Khai báo biên d, x, y.
- Gắn biến tệp f với tệp ‘TRAI.TXT’
- Lặp lại nếu chưa hết tệp:
1. Đọc giá trị x, y từ biến tệp f
2. Tính d
3. In d ra màn hình
- Đóng tệp.
GV: Gợi ý và yêu cầu HS tự hoàn thành chương trình và viết chương trình lên bảng:
- Làm sao để biết là đã đọc hết tệp hay chưa?
- Chúng ta có biết trước có bao nhiêu cặp tọa đô hay không? Vậy chúng ta có biết là sẽ lặp lại bao nhiêu lần hay không? Vậy vòng lặp trong bài toán này là biết