Bài 16. Tiêu hoá ở động vật (tiếp theo)

CHÀO MỪNG
QUÝ THẦY CÔ GIÁO
VÀ CÁC EM HỌC SINH
Kiểm tra bài cũ
1
2
6
Động vật ăn thịt: 1, 5
Động vật ăn t/vật: 4, 6
Động vật ăn tạp: 2, 3
Nhóm 4: Ruột tịt ở thú ăn thịt hầu như không có chức năng trong khi manh tràng ở thú ăn thực vật lại rất phát triển, tại sao?
Nhóm 1: Nhai lại thức ăn ở động vật có tác dụng gì?
Nhóm 3:Tại sao ruột non của thú ăn thực vật dài hơn nhiều thú ăn thịt?
Nhóm 2 : Vi sinh vật cộng sinh có vai trò gì đối với động vật nhai lại?
Tiết 16, bài 16: TIÊU HOÁ Ở ĐỘNG VẬT (Tiếp theo)
V. Đặc điểm tiêu hoá ở thú ăn thịt và thú ăn thực vật:
Răng
- Răng cửa lấy thịt ra khỏi xương
- Răng nanh nhọn và dài để cắm và giữ chặt con mồi
- Răng trước hàm lớn, cắt thịt thành các mảnh nhỏ cho dễ nuốt
- Răng hàm kích thước nhỏ, ít sử dụng
-Răng nanh giống răng cửa. Khi ăn cỏ, các răng này tì lên tấm sừng ở hàm trên để giữ chặt cỏ
- Răng trước hàm và răng hàm phát triển có tác dụng nghiền nát cỏ khi nhai
- Dạ dày là 1 cái túi lớn nên gọi là dạ dày đơn
Thịt được tiêu hóa cơ học và hóa học giống như trong dạ dày người: dạ dày co bóp làm nhuyễn thức ăn và làm thức ăn trộn đều với dịch vị. Enzim pepsin thủy phân prôtêin thành các peptit








Động vật nhai lại có 4 ngăn
- Dạ cỏ: Chứa, làm mềm, lên men thức ăn và tiêu hóa sinh học nhờ các VSV
- Dạ tổ ong: Đưa thức ăn lên miệng nhai lại
- Dạ lá sách Hấp thụ bớt nước
- Dạ múi khế: Tiết enzim Pepsin và HCl tiêu hóa prôtêin có ở VSV và cỏ
Động vật khác : to, 1 ngăn(dạ dày đơn) chứa thức ăn, tiêu hóa cơ học và hóa học



- Ruột non dài
- Các chất dinh dưỡng được
tiêu hóa hóa học và hấp thụ
trong ruột non giống như ở
người


Manh tràng rất phát triển và có nhiều vi sinh vật cộng sinh tiếp tục tiêu hóa xenlulôzơ và các chất dinh dưỡng có trong tế bào thực vật. Các chất dinh dưỡng đơn giản được hấp thụ qua thành manh tràng
- Ruột non ngắn
- Các chất dinh dưỡng
được tiêu hóa hóa học và
hấp thụ trong ruột non
giống như ở người




Ruột tịt không phát triển và không có chức năng tiêu hóa thức ăn

Ruột non







Manh tràng
Thú ăn thực vật
Thú ăn thịt
Tên bộ phận
Thức ăn
Hãy vẽ sơ đồ đường đi của thức ăn trong dạ dày 4 ngăn của động vật nhai lại qua những dữ kiện sau:
Thức ăn
Miệng
Dạ cỏ
Dạ tổ ong
Dạ lá sách
Dạ Múi khế
Thực quản
Sơ đồ đường đi của thức ăn trong dạ dày 4 ngăn của động vật nhai lại:
Thức ăn
Miệng
Dạ cỏ
Dạ tổ ong
Dạ múi khế
Dạ lá sách
Ruột
Thực quản
Răng trước hàm
Răng hàm
Răng nanh
Răng hàm
Tấm
sừng
Răng cửa
Dạ dày và ruột của chó
Dạ dày và ruột của thỏ
DẠ DÀY 4 NGĂN CỦA TRÂU
DẠ DÀY ĐƠN TO
DẠ DÀY ĐƠN
Ruột non, ruột già và ruột của chó
Dạ dày và ruột của thỏ
Ruột non ngắn
Ruột non dài
Ruột tịt
Manh tràng lớn
Nhóm 1: Tác dụng của việc nhai lại thức ăn:
Thức ăn được nhai kĩ  tăng diện tích tiếp xúc với men tiêu hoá  thức ăn được tiêu hoá tốt hơn.
Nhóm 2: Tác dụng của vi sinh vật cộng sinh
- Tiết enzim xenlulaza tiêu hoá xenlulôzơ của tế bào thực vật  axit béo, đồng thời tiết các enzim khác tiêu hoá các chất hữu cơ khác trong tế bào thực vật.
- Nguồn cung cấp prôtêin quan trọng cho động vật nhai lại
Nhóm 3: Ruột non của thú ăn thực vật dài hơn nhiều thú ăn thịt:
Do thức ăn thực vật khó tiêu và nghèo chất dinh dưỡng nên ruột non dài giúp có đủ thời gian tiêu hoá và hấp thụ.
Nhóm 4: Manh tràng phát triển ở thú ăn thực vật hơn thú ăn thịt:
Ở thú ăn thực vật: nơi cộng sinh của VSV tiêu hoá thực vật có xenlulôzơ. Thức ăn thịt dễ tiêu hoá và hấp thụ nên không cần tiêu hoá vi sinh vật
Vì trong viên phân có màu xanh là những viên phân chưa được tiêu hoá hết, mặt khác trong viên phân đó lại có chứa nhiều vi sinh vật cộng sinh. Vì vậy ăn những viên phân này hoàn toàn có lợi trong tiêu hoá của thỏ.
Em có biết: Vì sao thỏ lại ăn phân của mình?
Ủ thức ăn
cho trâu, bò?
Cách tiến hành:
B1: Vệ sinh thức ăn
B2: Tưới nước có hoà phân(Đạm)
B3: Đậy và ủ kín 2-3 ngày  cho ăn
Tác dụng:
- Cung cấp lượng đạm cho VSV phân giải xenlulôzơ
- Tăng lượng VSV phân giải xenlulôzơ  gia súc dễ tiêu hoá đồng thời lượng đạm cung cấp cũng được tăng lên
Bài tập:
Câu 1: Đặc điểm nào sau đây chỉ có ở thú ăn thực vật mà không có ở thú ăn thịt
A. Có dạ dày đơn
B. Tiêu hoá cơ học
C. Tiêu hoá sinh học
D. Có ruột tịt
Câu 2: Thức ăn lần lượt qua các ngăn của dạ dày trâu, bò….. theo thứ tự:
Dạ cỏ  Dạ múi khế  Dạ tổ ong  Dạ lá sách
B. Dạ cỏ  Dạ tổ ong  Dạ múi khế  Dạ lá sách
C. Dạ cỏ  Dạ múi khế  Dạ lá sách  Dạ tổ ong

D. Dạ cỏ  Dạ tổ ong  Dạ lá sách  Dạ múi khế
Hướng dẫn về nhà:
- Trả lời các câu hỏi trong sách giáo khoa trang 70
- Trả lời các câu hỏi, bài tập trong bài tập, chuẩn bị tiết sau ôn tập.
CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ
VÀ CÁC EM HỌC SINH