Bài 16. Tiêu hoá ở động vật (tiếp theo)

Giáo viên : Trịnh Đình Hải
Trường THPT Triệu Quang Phục
20 - 11 - 2010
Hội giảng chào mừng ngày nhà giáo việt nam
KIỂM TRA BÀI CŨ
* Tiêu hóa là gì ? Ở động vật có mấy hình thức tiêu hóa, là các hình thức tiêu hóa nào ?
* Tiêu hóa trong ống tiêu hóa thuộc hình thức tiêu hóa nào ? Ưu điểm của hình thức tiêu hóa ở nhóm động vật này ?
THÚ ĂN THỊT
THÚ ĂN CỎ
16 - Tiết 16
TIÊU HÓA Ở ĐỘNG VẬT (tiếp theo)
V. ĐẶC ĐIỂM TIÊU HÓA Ở THÚ ĂN THỊT VÀ THÚ ĂN THỰC VẬT:
Đặc điểm tiêu hóa ở thú ăn thịt:
* Đặc điểm của thức ăn
Thức ăn của thú ăn thịt có đặc điểm gì?
Thức ăn là thịt mềm, giàu chất dinh dưỡng và dễ tiêu hóa.
Cấu tạo của răng, dạ dày và ruột phù hợp với chức năng tiêu hóa như thế nào?
Sự phân hóa của bộ răng
V. ĐẶC ĐIỂM TIÊU HÓA Ở THÚ ĂN THỊT VÀ THÚ ĂN THỰC VẬT:
1. Đặc điểm tiêu hóa ở thú ăn thịt:
Nhọn, sắc → găm và lấy thịt ra khỏi xương
V. ĐẶC ĐIỂM TIÊU HÓA Ở THÚ ĂN THỊT VÀ THÚ ĂN THỰC VẬT:
1. Đặc điểm tiêu hóa ở thú ăn thịt:
Nhọn và dài → cắm chặt vào con mồi và giữ con mồi
V. ĐẶC ĐIỂM TIÊU HÓA Ở THÚ ĂN THỊT VÀ THÚ ĂN THỰC VẬT:
1. Đặc điểm tiêu hóa ở thú ăn thịt:
Răng cạnh hàm và răng ăn thịt có đặc điểm gì?
Lớn, sắc có nhiều mấu dẹt → cắt nhỏ thịt để dễ nuốt
Nhỏ → ít sử dụng
Dạ dày ở thú ăn thịt có đặc điểm gì?
Dạ dày đơn, to chứa được nhiều thức ăn. Thức ăn được tiêu hóa cơ học và hóa học.
V. ĐẶC ĐIỂM TIÊU HÓA Ở THÚ ĂN THỊT VÀ THÚ ĂN THỰC VẬT:
1. Đặc điểm tiêu hóa ở thú ăn thịt:
Ruột ở thú ăn thịt có đặc điểm gì?
Ruột non ngắn: tiêu hóa và hấp thụ thức ăn
Ruột già ngắn: hấp thụ lại nước và thải chất cặn bã
- Manh tràng nhỏ: hầu như không có tác dụng
Vì sao thú ăn thịt lại có ruột ngắn?
Thức ăn dễ tiêu hóa và hấp thụ (ruột của động vật ăn thịt dài từ 6 – 7m )
V. ĐẶC ĐIỂM TIÊU HÓA Ở THÚ ĂN THỊT VÀ THÚ ĂN THỰC VẬT:
1. Đặc điểm tiêu hóa ở thú ăn thịt:
V. ĐẶC ĐIỂM TIÊU HÓA Ở THÚ ĂN THỊT VÀ THÚ ĂN THỰC VẬT:
1. Đặc điểm tiêu hóa ở thú ăn thịt:
a, Đặc điểm cấu tạo của cơ quan tiêu hóa
b, Các dạng tiêu hóa trong ống tiêu hóa của thú ăn thịt
Tiêu hóa cơ học : Diễn ra trong khoang miệng và dạ dày.

Tiêu hóa hóa học : Diễn ra trong dạ dày và ruột
2. Đặc điểm tiêu hóa ở thú ăn thực vật:
Thức ăn của thú ăn thực vật có đặc điểm gì?
Thức ăn cứng, nghèo dinh dưỡng và khó tiêu hóa
V. ĐẶC ĐIỂM TIÊU HÓA Ở THÚ ĂN THỊT VÀ THÚ ĂN THỰC VẬT:
1. Đặc điểm tiêu hóa ở thú ăn thịt:
Cấu tạo của răng, dạ dày và ruột phù hợp với chức năng tiêu hóa như thế nào?
Răng cạnh hàm
Răng nanh
Răng của động vật ăn cỏ
Ở thú ăn cỏ, tấm sừng có chức năng gì?
Giúp răng hàm dưới tì vào để giữ và giật cỏ
2. Đặc điểm tiêu hóa ở thú ăn thực vật:
V. ĐẶC ĐIỂM TIÊU HÓA Ở THÚ ĂN THỊT VÀ THÚ ĂN THỰC VẬT:
1. Đặc điểm tiêu hóa ở thú ăn thịt:
Răng nanh và răng cửa có vai trò gì?
Giúp giữ và giật cỏ
2. Đặc điểm tiêu hóa ở thú ăn thực vật:
V. ĐẶC ĐIỂM TIÊU HÓA Ở THÚ ĂN THỊT VÀ THÚ ĂN THỰC VẬT:
1. Đặc điểm tiêu hóa ở thú ăn thịt:
Răng hàm và răng trước hàm có chức năng gì?
Có nhiều gờ cứng → nghiền nát cỏ
2. Đặc điểm tiêu hóa ở thú ăn thực vật:
V. ĐẶC ĐIỂM TIÊU HÓA Ở THÚ ĂN THỊT VÀ THÚ ĂN THỰC VẬT:
1. Đặc điểm tiêu hóa ở thú ăn thịt:
2. Đặc điểm tiêu hóa ở thú ăn thực vật:
V. ĐẶC ĐIỂM TIÊU HÓA Ở THÚ ĂN THỊT VÀ THÚ ĂN THỰC VẬT:
1. Đặc điểm tiêu hóa ở thú ăn thịt:
Dạ dày của động vật nhai lại
* Quá trình tiêu hóa thức ăn trong dạ dày 4 ngăn :
Thức ăn → miệng → dạ cỏ → dạ tổ ong → miệng (nhai lại) → dạ lá sách → dạ múi khế
2. Đặc điểm tiêu hóa ở thú ăn thực vật:
V. ĐẶC ĐIỂM TIÊU HÓA Ở THÚ ĂN THỊT VÀ THÚ ĂN THỰC VẬT:
1. Đặc điểm tiêu hóa ở thú ăn thịt:
* Dạ dày:
2. Đặc điểm tiêu hóa ở thú ăn thực vật:
V. ĐẶC ĐIỂM TIÊU HÓA Ở THÚ ĂN THỊT VÀ THÚ ĂN THỰC VẬT:
1. Đặc điểm tiêu hóa ở thú ăn thịt:
* Ruột:
Ruột ở thú ăn cỏ có đặc điểm gì?
Vì sao thú ăn cỏ lại có ruột dài?
Ruột non dài: tiêu hóa và hấp thụ thức ăn
Ruột già dài: hấp thụ lại nước và thải chất cặn bã
- Manh tràng phát triển: có hệ vi sinh vật phát triển
Thức ăn khó tiêu hóa và khó hấp thụ (ruột của động vật ăn cỏ dài tới 50m )
2. Đặc điểm tiêu hóa ở thú ăn thực vật:
a, Đặc điểm cấu tạo của cơ quan tiêu hóa
b, Các dạng tiêu hóa trong ống tiêu hóa của thú ăn thực vật
Tiêu hóa cơ học : Diễn ra trong khoang miệng và dạ dày.

Tiêu hóa hóa học : Diễn ra trong dạ dày và ruột

- Tiêu hóa sinh học : Diễn da trong dạ cỏ ( động vật nhai lại ) hoặc trong manh tràng ( động vật có dạ dày đơn ) dưới tác dụng của các vi sinh vật ?
Bảng 15: Sự khác nhau cơ bản về cấu tạo và chức năng của các bộ phận ống tiêu hóa ở thú ăn thịt và thú ăn thực vật.
Điểm khác nhau cơ bản về tiêu hóa thức ăn giữa thú ăn thịt và ăn thực vât?
2. Đặc điểm tiêu hóa ở thú ăn thực vật:
V. ĐẶC ĐIỂM TIÊU HÓA Ở THÚ ĂN THỊT VÀ THÚ ĂN THỰC VẬT:
1. Đặc điểm tiêu hóa ở thú ăn thịt:


RĂNG
Răng động vật ăn thực vật
Răng động vật ăn thịt
Thú ăn thịt
Dạ dày
Thú ăn thực vật
Thú ăn thịt
Ruột non
Thú ăn thực vật
Manh tràng
Ruột già
Thú ăn thịt
Thú ăn thực vật
Bảng 15: Sự khác nhau cơ bản về cấu tạo và chức năng của các bộ phận ống tiêu hóa ở thú ăn thịt và thú ăn thực vật.
Câu 1: Ở động vật ăn thực vật dạ dày 4 túi có ưu điểm gì hơn so với dạ dày 1 túi?
- Thức ăn được tiêu hóa triệt để nhờ có thêm biến đổi sinh học nên không có chất dinh dưỡng nào trong thức ăn bị lãng phí đi cả.
- Trong khi đó dạ dày đơn chỉ tiêu hóa thức ăn một phần còn lại thải ra ngoài theo phân nên có động vật phải ăn phân của mình để tiêu hóa lại.
Trả lời các câu hỏi sau:
Câu 2: Người ta thường nói:“lôi thôi như cá trôi lòi ruột” đúng hay sai? Giải thích.
- Đúng, vì cá Trôi ăn thực vật nên ruột dài
Trả lời :
Trả lời :
Câu 3 : Tại sao thức ăn của động vật chứa hàm lượng protein rất thấp nhưng chúng vẫn phát triển và hoạt động bình thường?
1. Vì khối lượng thức ăn hàng ngày lớn
2. Vì có sự biến đổi sinh học với sự tham gia của hệ vi sinh vật.
3. Vì hệ vi sinh vật phát triển sẽ là nguồn bổ sung protein cho cơ thể.
4. Vì trong cỏ tuy có hàm lượng protein thấp nhưng đầy đủ các chất dinh dưỡng khác.
Hãy chọn phương án trả lời đúng:
A- 1,2,3 B- 1,2,4 C- 1,3,4 D- 2,3,4
Đáp án đúng: A
Xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo và các em học sinh