Bài 16. Thực hành: Nhận biết một số loại sâu, bệnh hại lúa

Điều tra một số loại sâu, bệnh hại lúa.
Trường ĐHSP Hà Nội Khoa Sinh_KTNN
Chú thích
Nhấn enter để tiếp tục tiến trình bài giảng.
Khi xuất hiện chữ màu , có nghĩa là có link liên kết, kích vào để chuyển sang trang link.
Chữ màu là kiến thức phải ghi

tím
xanh
A. Mục tiêu
Về kiến thức
Phân biệt được một số loại sâu bệnh hại lúa thường gặp trên đồng ruộng.
Nắm được chu trình phát triển, điều kiện sống, đặc điểm hình thái để có phương pháp phòng trừ hợp lí
2. Về kĩ năng
Hình thành kĩ năng quan sát, so sánh,tổng hợp
3. Về thái độ
Thực hiện đúng quy trình thực hành, đảm bảo an toàn lao động và vệ sinh môi trường.

B. Chương trình buổi thực hành trên đồng ruộng
1. Công tác định hướng, chuẩn bị thí nghiệm
2. Khâu tiến hành
3. Tổng kết đánh giá
Chúc các em thành công!
1. Công tác định hướng, chuẩn bị thí nghiệm
a. Dụng cụ thí nghiệm đã được chuẩn bị do giáo viên dặn dò học sinh.
b. Giới thiệu các loại sâu bệnh phổ biến trên đồng ruộng của địa phương trong thời điểm hiện tại.
c. Hướng dẫn học sinh tiến hành thí nghiệm.
a. Dụng cụ thí nghiệm
Bắt giữ côn trùng :
-Vợt
-Cồn 90 độ trong Lọ nhựa 5l
Thu mẫu bệnh lúa
-Dao nhỏ, kéo sắc
-Túi bóng kính các cỡ
Phân tích mẫu
-Kính lúp
-Thước kẻ, bút chì, giấy không thấm
-Panh, kẹp




click
c. Hướng dẫn tiên hành thí nghiệm
Thu mẫu
Có 4 khu ruộng, mỗi ruộng cách nhau 20m
Lớp chia thành 4 nhóm, mỗi nhóm 10 em
Nhiệm vụ của mỗi nhóm là thu thập sâu, bệnh hại trong khu vực được giao
Phân tích mẫu
Dựa vào liên thức vừa được cung cấp và dưới sự hướng dẫn của giáo viên mỗi nhóm phân tích mẫu của nhóm mình và ghi vào bảng sau

Phiếu điều tra sâu hại
Nhóm:
Phiếu điều tra bệnh hại
Nhóm:
click
2. Khâu tiến hành
Học sinh ra ruộng tiến hành thu mẫu và phân tích mẫu trong thời gian quy định là 45p
click
Giáo viên tổng kết phiếu của 4 nhóm, đánh giá độ chính xác trong công tác phân loại sâu bệnh của mỗi nhóm theo phiếu đánh giá sau
3. Khâu tổng kết đánh giá
click
Sâu hại lúa
Bệnh hại lúa
Sâu đục thân lúa hai chấm
Sâu cuốn lá lúa loại nhỏ
Rầy nâu hại lúa
Bệnh đạo ôn
Bệnh khô vằn
Bệnh bạc lá lúa
b. Giới thiệu một số sâu, bệnh hại lúa
Đặc điểm gây hại của sâu đục thân bướm hai chấm
Sâu non đục vào thân lúa, cắt đứt đường vận chuyển dinh dưỡng làm cho nhánh lúa trở nên vô hiệu, nõn héo, bông bạc.


Đặc điểm gây hại của sâu đục thân bướm hai chấm
Vòng đời phát triển Của sâu đục thân hai chấm
Trứng
Nhộng
Sâu non
Trưởng thành
Trứng hình bầu dục và xếp thành từng ổ có phủ một lớp lông tơ màu vàng
Trứng
Nhộng
Sâu non
Trưởng thành
Trứng
Màu trắng sữa hay vàng nhạt, đầu có màu vàng
Sâu non
Trứng
Nhộng
Sâu non
Trưởng thành
Nhộng
Có màu vàng tới nâu
Trứng
Nhộng
Sâu non
Trưởng thành
Trưởng thành
Đầu, ngực, cánh màu vàng nhạt, mỗi cánh có một chấm đen, con cái có chùm lông đuôi màu vàng nâu
Trứng
Nhộng
Sâu non
Trưởng thành
click
Đặc điểm gây hại của
Sâu cuốn lá lúa loại nhỏ
Lá lúa bị cuốn, ấu trùng ăn mất đi phần mô trong ống lá chừa lại biểu bì tạo ra những sọc trong và trắng theo chiều dọc của phiến lá. Mỗi phiến lá có thể có nhiều sọc bị cắn phá

Đặc điểm gây hại của
Sâu cuốn lá lúa loại nhỏ
Trứng
Nhộng
Sâu non
Trưởng thành
Vòng đời phát triển của Sâu cuốn lá lúa loại nhỏ
Vòng đời phát triển của Sâu cuốn lá lúa loại nhỏ
Trứng đẻ rải rác ở cả hai mặt lá, có màu vàng đục
Trứng
Trứng
Nhộng
Sâu non
Trưởng thành
Sâu non
Sâu non có màu trắng trong hoặc màu xanh lá mạ
Trứng
Nhộng
Sâu non
Trưởng thành
Nhộng
Màu vàng nâu, có kén tơ mỏng màu trắng
Trứng
Nhộng
Sâu non
Trưởng thành
Trưởng thành
Màu vàng nâu, trên cánh trước và cánh sau, mỗi cánh có hai vân ngang hình làn sóng màu nâu xám chạy dọc theo mép cánh.
Trứng
Nhộng
Sâu non
Trưởng thành
Rầy nâu chích hút nhựa cây làm cho cây bị khô héo và chết, hoặc làm cho bông bị lép.
Nguyên nhân gây hiện tượng dưới đây là gì?
Trứng
Rầy non
Rầy trưởng thành
Chu trình phát triển của rầy nâu
Trứng có dạng quả chuối tiêu trong suốt, để trứng thành từng ổ gồm 5_12 quả nằm sát nhau theo kiểu úp thìa
Trứng
Rày non có màu trắng xám, sau đó chuyển dần sang màu vàng nâu
Rày non
Trưởng thành có màu tối và có hai đôi cánh
Trưởng thành
Biến thái hoàn toàn
Biến thái không hoàn toàn
So sánh hai chu trình phát triển
click
Bệnh bạc lá, cháy lá
Nguyên nhân bệnh bạc lá lúa là do vi khuẩn Xanthomonas oryzae.
click
Bệnh khô vằn, đốm vằn
Bệnh do nấm Rhizoctonia solani gây nên.
Loài nấm này còn gây hại trên rất nhiều loại cây trồng khác.
Bệnh khô vằn, đốm vằn
Bệnh biểu hiện ở những vị trí nào trên cây?
Đốm vằn Trên bông
Đốm vằnTrên thân
Đốm vằnTrên lá
Bệnh khô vằn, đốm vằn
Bệnh khô vằn, đốm vằn
click
Bệnh Đạo ôn
Nguyên nhân gây bệnh do nấm Pirycularia oryzae gây ra.
Đạo ôn đốt thân
Đạo ôn cổ bông
Đạo ôn lá
click