Bài 16. Thời Bắc thuộc và các cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc (Tiếp theo)

Trường THPT Hòa Phú
Lịch Sử 10 ( Ban cơ bản)
Tiết 22
Bài 16
Thời Bắc thuộc và cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc
( Tiếp theo)
Cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc
( Từ thế kỷ I đến thế kỷ X)
1. Khái quát phong trào đấu tranh từ thế kỷ I đến thế kỷ X
* Nhận xét:
- Trong suốt 1000 năm Bắc thuộc, nhân dân Âu Lạc liên tiếp nổi dậy đấu tranh giành độc lập dân tộc.
Các cuộc khởi nghĩa nổ ra liên tiếp, rộng lớn, nhiều cuộc khởi nghĩa có cả nhân dân 3 quận tham gia.
Kết quả: Nhiều cuộc khởi nghĩa đã thắng lợi và lập được chính quyền tự chủ ( Hai Bà Trưng, Lý Bí, Khúc Thừa Dụ)
* ý nghĩa:
Thể hiện tinh thần yêu nước chống giặc ngoại xâm, ý chí tự chủ và tinh thần dân tộc của nhân Âu Lạc
2. Một số cuộc khởi nghĩa tiêu biểu
Hoạt động nhóm
Nhóm 1
Khởi nghĩa Hai Bà Trưng
Nhóm 2
Khởi nghĩa Lý Bí
Nhóm 3
Khởi nghĩa Khúc Thừa Dụ
Nhóm 4
Chiến Thắng Bạch Đằng
Yêu cầu thảo luận theo nội dung
Thời gian bùng nổ cuộc khởi nghĩa
Chống kẻ thù nào ( triều đại đô hộ nào)
Địa bàn của cuộc khởi nghĩa
Diễn biến chính của cuộc khởi nghĩa
Kết quả. ý nghĩa
Khởi nghĩa Hai Bà Trưng 3/40
Truyện Trưng Vương.
Trưng Vương vốn họ Lạc, Tên là Trắc, em gái tên Nhị, người Mê Linh - Phong Châu, là con gái Hùng Tướng. Bà lấy chồng người Chu Diên, huyện Đông An là Thi Sách, cũng là con trai lạc hầu.
Bà là người hùng dũng, có nghĩa khí, có khả năng quyết đoán đại sự.
- Khi ấy, quan Thứ sử Giao Châu là Tô Định hà ngược. Tham bạo dân trong Giao Châu rất khổ sở vì hắn.
Do Thi Sách làm bài "Cổ Kim Vi Chính Luận" ( Bàn về việc làm chính sự xưa nay) để chê trách Tô Định nên Hắn tức tối bắt và giết Thi Sách.
Hai Bà Trưng uất ức đã kêu gọi nhân dân Âu Lạc khởi nghĩa giành chính quyền.
Sau đó Nhà Hán sang đàn áp, Hai Bà Trưng đã anh dũng hi sinh. Nhân dân đã lập đền thờ Hai Bà ( Mê Linh - Vĩnh Phúc ) để ghi nhớ công ơn.
" Ngàn Tây nổi áng phong trần
ầm ầm binh mã xuống gần Long Biên"
( Đại Nam Quốc Sử Diễn Ca)
" Nước Tàu cậy thế đông người
Kéo quân áp bức giống nòi Việt nam.
Quân Tàu nhiều kẻ tham lam,
Dân ta há dễ chịu làm tôi ngươi.
Hai Bà Trưng có đại tài,
Phất cờ khởi nghĩa giết người tà gian.
Ra tay khôi phục giang san,
Tiếng thơm dày tạc đá vàng nước ta"
(" Lịch sử nước ta", tập 3, tr 221)
Hồ Chí Minh
"... Anh hùnh thay ông Lý Bôn,
Tài kiêm văn võ,sức hơn muôn người.
Đánh Tàu đuổi sạch ra ngoài,
Lập nên triều Lý sáu mươi năm liền."

(" Lịch sử nước ta", tập 3, tr 222)
Hồ Chí Minh

Khúc Thừa Dụ. Ông người đứng đầu một họ lớn, lâu đời ở Hồng Châu ( Cúc Bồ - Ninh Giang - Hải Dương) một hào trưởng có nhiều uy tín và thế lực mạnhtại một vùng trọng yếy của đất nước. Phất cao ngọn cờ tự chủ trong điều kiện đặc biệt này, Khúc Thừa Dụ nhanh chóng trở thành trung tâm tập hợp mọi lực lượng dân tộc.
- Mặc dù xưng Tiết độ sứ nhưng thực chất đã xây dựng được chính quyền độc lập.
- Ông có công thúc đẩy sự trưởng thành nhanh chóng của lực lượng dân tộc, là nười đặt nền móng vững vàng cho cuộc đấu tranh tiến tới độc lập hoàn toàn của dân tộc.
Chiến thắng Bạch Đằng năm 938
" Ngô Quyền quê ở Đường Lâm,
Cứu dân ra khỏi cát lầm ngàn năm"

(" Lịch sử nước ta", tập 3, tr 222)
Hồ Chí Minh