Bài 16. Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng

CHÀO MỪNG
các thầy cô giáo về dự giờ
Ngữ văn lớp 6E
GIÁO VIÊN : NGUYỄN THỊ NGỌC
TRƯỜNG THCS NGUYỄN ĐỨC CẢNH
Tiết 68: Văn bản
THẦY THUỐC GIỎI CỐT NHẤT
Ở TẤM LÒNG
(Truyện Trung đại - Hồ Nguyên Trừng)
Tiết 68:Văn bản:
THẦY THUỐC GIỎI CỐT NHẤT Ở TẤM LÒNG
(Truyện Trung đại - Hồ Nguyên Trừng)
I/ Giới thiệu chung:
1/ Tác giả:


- Hồ Nguyên Trừng, tự là Mạnh Nguyên , hiệu Nam Ông ( ông già nước Nam) là người huyện Vĩnh Phúc, lộ Thanh Hoa (nay thuộc tỉnh Thanh Hóa ). Ông là con trai cả của vua Hồ Quý Ly, và là anh của vua Hồ Hán Thương.
Ngày 12 tháng 5 năm Đinh Hợi cả ba cha con ông và người cháu là Hồ Nhuế (con Hồ Hán Thương) đều bị quân nhà Minh bắt tại Kỳ La (Kỳ Anh, Hà Tĩnh), rồi bị áp giải về Kim Lăng(Nam Kinh, Trung Quốc)..
Biết ông có tài , vua nhà Minh cho ân xá, nhưng buộc phải đổi họ khác.Vì vậy ở sách Nam Ông mộng lục, tác giả đề tên là Lê Trừng
- Do ông chế tạo được súng thần công nên lại được làm quan ở bộ Công,
thăng đến chức Tả thị lang .Theo Minh sử,thì Hồ Nguyên Trừng được thăng chức Công bộ Thượng thư (1445) được một năm thì mất, ông thọ 73 tuổi.
Hiện mộ phần ông ở tại thôn Nam An Hà, thuộc thành phố Bắc Kinh (Trung Quốc) ngày nay.
Tác giả:
Súng thần công do Hồ Nguyên Trừng chế tạo
Tiết 68: THẦY THUỐC GIỎI CỐT NHẤT Ở TẤM LÒNG
(Truyện Trung đại-Hồ Nguyên Trừng)
I/ Giới thiệu chung:
1/ Tác giả:
- Hồ Nguyên Trừng ( 1374-1446).
- Tự Mạnh Nguyên, hiệu Nam Ông.
- Con trưởng Hồ Quý Ly.

Tiết 68: THẦY THUỐC GIỎI CỐT NHẤT Ở TẤM LÒNG
(Truyện Trung đại-Hồ Nguyên Trừng)
I/ Giới thiệu chung:
1/ Tác giả:
- Hồ Nguyên Trừng ( 1374-1446).
- Tự Mạnh Nguyên, hiệu Nam Ông.
- Con trưởng Hồ Quý Ly.
2. Tác phẩm:

Tác phẩm:
- Truyện trung đại.
“NAM ÔNG MỘNG LỤC”: ( Chữ Hán, chép lại những giấc mộng của Nam ông).
- Là tập hồi kí chữ Hán đầu tiên và là tác phẩm đầu tiên mở đường cho khuynh hướng viết về người thực việc thực trong văn xuôi tự sự của Việt Nam do Hồ Nguyên Trừng soạn trong thời gian bị bắt đưa sang Trung Quốc (thế kỉ 15).
- Sách ghi chép về các sử thoại và một số chuyện về những nhân vật nước Nam thời Lý - Trần, như nhà nho, thầy thuốc, nhà thơ, tướng sĩ, các vua đời Trần, hoặc bà con thân thích với tác giả.
- Đối với tác giả, đó là những sự kiện và những con người tiêu biểu của nước Nam. Sách được in năm 1442 ở Trung Quốc.

Tiết 68: THẦY THUỐC GIỎI CỐT NHẤT Ở TẤM LÒNG
(Truyện Trung đại - Hồ Nguyên Trừng)
I/ Giới thiệu chung:
1/ Tác giả:
2/ Tác phẩm:
- Truyện trung đại, viết bằng chữ Hán.
- Là thiên thứ 8 trong tác phẩm “Nam
Ông mộng lục”, có tên chữ Hán là “Y thiện dụng tâm”.
Tiết 68: THẦY THUỐC GIỎI CỐT NHẤT Ở TẤM LÒNG
(Truyện Trung đại - Hồ Nguyên Trừng)
I/ Giới thiệu chung
II/ Đọc - Hiểu văn bản
1/ Đọc – Tìm hiểu chú thích:
Phương thức chính : tự sự.
2/ Bố cục:


* Bố cục:
3 phần
- Phần 1: Từ đầu đến….. Ngài được người đương thời trọng vọng.
 Giới thiệu Thái y lệnh Phạm Bân
- Phần 2: Tiếp theo đến…. thật xứng với lòng ta mong mỏi.
 Y đức của Thái y lệnh
- Phần 3: Còn lại
 Hạnh phúc chân chính của bậc lương y
Tiết 68: THẦY THUỐC GIỎI CỐT NHẤT Ở TẤM LÒNG
(Truyện Trung đại - Hồ Nguyên Trừng)
I/ Giới thiệu chung
II/ Đọc - Hiểu văn bản
1/ Đọc – Tìm hiểu chú thích:
2/ Bố cục:
3 phần


Tiết 68: THẦY THUỐC GIỎI CỐT NHẤT Ở TẤM LÒNG
(Truyện Trung đại - Hồ Nguyên Trừng)
I/ Giới thiệu chung
II/ Đọc - Hiểu văn bản
1/ Đọc – Tìm hiểu chú thích:
2/ Bố cục:
3. Phân tích:
a. Giới thiệu Thái y lệnh Phạm Bân

Tiết 68: THẦY THUỐC GIỎI CỐT NHẤT Ở TẤM LÒNG
(Truyện Trung đại-Hồ Nguyên Trừng)
I/ Giới thiệu chung
II/ Đọc - Hiểu văn bản
1/ Đọc – Tìm hiểu chú thích:
2/ Bố cục:
3. Phân tích:
a. Giới thiệu Thái y lệnh Phạm Bân


Lai lịch:
Cụ tổ bên ngoại của Hồ Nguyên Trừng, họ Phạm húy là Bân.
- Chức vụ:
Giữ chức Thái y lệnh để phụng sự Trần Anh Vương.
- Hành động:
+ Mua thuốc tốt, tích trữ thóc gạo, giúp kẻ tật bệnh cơ khổ.
+Bệnh dầm dề máu mủ cũng không hề né tránh.
+ Giúp đỡ kẻ khốn cùng, cứu sống hơn ngàn người.
 Một lương y giỏi, hết lòng vì người bệnh, được người đời trọng vọng
Tiết 68: THẦY THUỐC GIỎI CỐT NHẤT Ở TẤM LÒNG
(Truyện Trung đại-Hồ Nguyên Trừng)
I/ Giới thiệu chung
II/ Đọc - Hiểu văn bản
1/ Đọc – Tìm hiểu chú thích:
2/ Bố cục:
3. Phân tích:
a. Giới thiệu Thái y lệnh Phạm Bân
Ông là thầy thuốc giỏi, có lương tâm, thương người, không vụ lợi nên được mọi người yêu mến.

Phòng chẩn trị y học cổ truyền Nhân Ái của lương y Lê Quý Ngưu (TP Huế) đã trở thành địa chỉ “vàng” của những bệnh nhân nghèo tại Thừa Thiên - Huế bởi đến đây họ được khám chữa hoàn toàn miễn phí.
Gặp người thương binh 30 năm chữa bệnh không lấy tiền
Anh: Võ Văn Tâm, Ấp Trung Đông, xã Thới Tam Thôn, huyện Hóc Môn - PHCM.
Tiết 68: THẦY THUỐC GIỎI CỐT NHẤT Ở TẤM LÒNG
(Truyện Trung đại - Hồ Nguyên Trừng)
I/ Giới thiệu chung
II/ Đọc - Hiểu văn bản
1/ Đọc – Tìm hiểu chú thích:
2/ Bố cục:
3. Phân tích:
a. Giới thiệu Thái y lệnh Phạm Bân
b. Y đức của Thái y lệnh
* Y đức của Thái y lệnh được thử thách và bộc lộ:
- Tình huống:
Thân phận thấp hèn
- Địa vị cao sang
Bệnh tình nguy kịch
- Bị sốt
- Mời thầy thuốc chữa bệnh
- Triệu Thái y đến khám
Tình huống gay cấn, căng thẳng, thử thách y đức và bản lĩnh của vị Thái y.
Tiết 68: THẦY THUỐC GIỎI CỐT NHẤT Ở TẤM LÒNG
(Truyện Trung đại - Hồ Nguyên Trừng)
I/ Giới thiệu chung
II/ Đọc - Hiểu văn bản
1/ Đọc – Tìm hiểu chú thích:
2/ Bố cục:
3. Phân tích:
a. Giới thiệu Thái y lệnh Phạm Bân
b. Y đức của Thái y lệnh
* Y đức của Thái y lệnh được thử thách và bộc lộ:
- Tình huống:
- Lụa chọn:
Ngài nói:
-Bệnh đó không gấp .Nay mệnh sống của người nhà này chỉ ở trong khoảnh khắc. Tôi hãy cứu họ trước, lát nữa hãy đến vương phủ.
Quan Trung sứ tức giận nói:
- Phận làm tôi sao lại được như vậy? Ông định cứu tính mạng người ta mà không cứu tính mạng mình chăng?
Ngài đáp:
- Tôi mắc tội, cũng không biết làm thế nào. Nếu người kia không được cứu, sẽ chết trong khoảnh khắc, chẳng biết trông vào đâu. Tính mệnh của tiểu thần còn trông cậy vào chúa thượng, may ra thoát. Tội tôi xin chịu.
Cương quyết đi cứu người dân nghèo, bệnh trọng trước, vào vương phủ khám bệnh sau.
Sự lựa chọn đúng đắn, sáng suốt của một lương y chân chính, hành nghiệp cứu người.
Ngài nói:
-Bệnh đó không gấp .Nay mệnh sống của người nhà này chỉ ở trong khoảnh khắc. Tôi hãy cứu họ trước, lát nữa hãy đến vương phủ.
Quan Trung sứ tức giận nói:
- Phận làm tôi sao lại được như vậy? Ông định cứu tính mạng người ta mà không cứu tính mạng mình chăng?
Ngài đáp:
- Tôi mắc tội, cũng không biết làm thế nào. Nếu người kia không được cứu, sẽ chết trong khoảnh khắc, chẳng biết trông vào đâu. Tính mệnh của tiểu thần còn trông cậy vào chúa thượng, may ra thoát. Tội tôi xin chịu.
Lời nói có hàm ý cảnh báo, đe dọa.
Ngài nói:
-Bệnh đó không gấp .Nay mệnh sống của người nhà này chỉ ở trong khoảnh khắc. Tôi hãy cứu họ trước, lát nữa hãy đến vương phủ.
Quan Trung sứ tức giận nói:
- Phận làm tôi sao lại được như vậy? Ông định cứu tính mạng người ta mà không cứu tính mạng mình chăng?
Ngài đáp:
- Tôi mắc tội, cũng không biết làm thế nào. Nếu người kia không được cứu, sẽ chết trong khoảnh khắc, chẳng biết trông vào đâu. Tính mệnh của tiểu thần còn trông cậy vào chúa thượng, may ra thoát. Tội tôi xin chịu.
Thái y lệnh là người cương trực, giàu bản lĩnh, khôn khéo trong ứng xử, sẵn sàng hi sinh cả tính mạng để cứu người bệnh.
Thái y lệnh yết kiến vua Trần Anh Tông
“Nói rồi, đi cứu người kia. Họ quả được sống. Lát sau, ngài đến yết kiến, vương quở trách. Ngài bỏ mũ ra, tạ tội, bày tỏ lòng thành của mình.Vương mừng nói:
- Người thật là bậc lương y chân chính, đã giỏi về nghề nghiệp lại có lòng nhân đức, thương xót đám con đỏ của ta, thật xứng với lòng ta mong mỏi”.
Thái độ vua Trần Anh Tông :
=> Là vị minh quân sáng suốt, hiểu người hiền, quý trọng điều nhân đức
Tiết 68: THẦY THUỐC GIỎI CỐT NHẤT Ở TẤM LÒNG
(Truyện Trung đại - Hồ Nguyên Trừng)
I/ Giới thiệu chung
II/ Đọc - Hiểu văn bản
1/ Đọc – Tìm hiểu chú thích:
2/ Bố cục:
3. Phân tích:
a. Giới thiệu Thái y lệnh Phạm Bân
b. Y đức của Thái y lệnh
Qua tình huống truyện gay cấn đã thể hiện rõ Thái y lệnh là người cương trực, giàu bản lĩnh, khôn khéo trong ứng xử, sẵn sàng hi sinh cả tính mạng để cứu người bệnh .Đó là một người thầy thuốc chân chính vừa giỏi nghề lại giàu y đức.
Qua phân tích và quan sát bố cục văn bản, thử nêu ý kiến của em vì sao tác giả lại dành một dung lượng lớn khi kể về phần thử thách và bộc lộ y đức của Thái y lệnh ?
- Văn bản tập trung cho việc kể xoáy sâu về một tình huống thử thách hết sức gay cấn, để qua đó phẩm chất thái y lệnh bộc lộ.

=> Đây cũng là một bài học thực tế, giúp các em biết tập trung chọn lựa sự việc sao cho phù hợp chủ đề theo yêu cầu bài văn tự sự.
- Danh y Tuệ Tĩnh : là người khai sáng nền y học dân tộc Việt Nam.
- Danh y Lê Hữu Trác: Lờ H?u Trỏc, t? H?i Thu?ng Lón ễng,tỏc gi? b? sỏch nghiờn c?u c?u y h?c Vi?t Nam d? s? "H?i thu?ng y tụng tõm tĩnh".
Bác sĩ Phạm Ngọc Thạch
Bác sĩ Tôn Thất Tùng
Bác sĩ Hồ Đắc Duy
Bác sĩ Đặng Thùy Trâm
Tiết 68: THẦY THUỐC GIỎI CỐT NHẤT Ở TẤM LÒNG
(Truyện Trung đại - Hồ Nguyên Trừng)
I/ Giới thiệu chung
II/ Đọc - Hiểu văn bản
1/ Đọc – Tìm hiểu chú thích:
2/ Bố cục:
3. Phân tích:
a. Giới thiệu Thái y lệnh Phạm Bân
b. Y đức của Thái y lệnh
c/ Hạnh phúc chân chính của bậc lương y
- Sự thành đạt, vinh hiển của con cháu Phạm Bân.
- Sự ca ngợi của người đời.
 Thắng lợi của y đức, của bản lĩnh trong đó có lòng nhân ái và trí tuệ.
Tiết 68: THẦY THUỐC GIỎI CỐT NHẤT Ở TẤM LÒNG
(Truyện Trung đại - Hồ Nguyên Trừng)
I/ Giới thiệu chung
II/ Đọc - Hiểu văn bản
1/ Đọc – Tìm hiểu chú thích:
2/ Bố cục:
3. Phân tích:
4. Tổng kết:
a. Nội dung:
b. Nghệ thuật:
Tiết 68: THẦY THUỐC GIỎI CỐT NHẤT Ở TẤM LÒNG
(Truyện Trung đại - Hồ Nguyên Trừng)
I/ Giới thiệu chung
II/ Đọc - Hiểu văn bản
1/ Đọc – Tìm hiểu chú thích:
2/ Bố cục:
3. Phân tích:
4. Tổng kết:
a. Nội dung:
b. Nghệ thuật:
c. Ghi nhớ: SGK –Tr 165
Tiết 68: THẦY THUỐC GIỎI CỐT NHẤT Ở TẤM LÒNG
(Truyện Trung đại - Hồ Nguyên Trừng)
I/ Giới thiệu chung
II/ Đọc - Hiểu văn bản
III. Luyện tập:
Bài tập 1 ( SGK –Tr 165 )
Hippocrate sinh khoảng năm 460 và mất 377 trước công nguyên, ông được giới y học và loài người suy tôn là bậc Thánh y, không những vì tài năng của ông vào thời cổ đại này mà còn vì cái khuôn thước mà ông đóng vào nghề y, trở nên biểu trưng của ngành Y đã 2.500 năm nay.
Tiết 68: THẦY THUỐC GIỎI CỐT NHẤT Ở TẤM LÒNG
(Truyện Trung đại - Hồ Nguyên Trừng)
I/ Giới thiệu chung
II/ Đọc - Hiểu văn bản
III. Luyện tập:
Bài tập 1 ( SGK –Tr 165 )
* Một lương y chân chính phải:
- Giỏi về nghề nghiệp
- Có tấm lòng nhân đức
=> Giống lời thề của Hipôcat : Tấm lòng người thầy thuốc đặc biệt với người nghèo.
“ Cán bộ cần phải thương yêu, săn sóc người bệnh
như anh em
ruột thịt của mình,
coi họ đau đớn cũng như mình đau đớn”
( Hồ Chí Minh,
Thư gủi Hội nghị
cán bộ y tế,
tháng 2-1955)
Củng cố:
Đoc lại đoạn văn: “ Lát sau…mong mỏi”.
Thái y lệnh đã bày tỏ điều gì với Trần Anh Vương?
Thử tưởng tượng em là Thái y lệnh và trình bày lại nội dung trên.

“ Cán bộ cần phải thương yêu, săn sóc người bệnh
như anh em
ruột thịt của mình,
coi họ đau đớn cũng như mình đau đớn”
( Hồ Chí Minh,
Thư gủi Hội nghị
cán bộ y tế,
tháng 2-1955)
Tiết 68: THẦY THUỐC GIỎI CỐT NHẤT Ở TẤM LÒNG
(Truyện Trung đại - Hồ Nguyên Trừng)
I/ Giới thiệu chung
II/ Đọc - Hiểu văn bản
III. Luyện tập:
1. Bài tập 1 ( SGK –Tr 165 )
2. Bài tập 2: SGK – Tr 165
3. Bài tập 3: ( Bổ sung)


- Học thuộc nội dung và nghệ thuật của truyện.
- Tập kể lại truyện.
- Đọc và tìm hiểu thêm về y đức.
- Chuẩn bị bài “Chương trình địa phương phần Văn và Tập làm văn.
Chân thành cám ơn
quý đồng nghiệp
và các em học sinh
Củng cố:
Đoc lại đoạn văn: “ Lát sau…mong mỏi”.
Thái y lệnh đã bày tỏ điều gì với Trần Anh Vương?
Thử tưởng tượng em là Thái y lệnh và trình bày lại nội dung trên.

HƯỚNG DẪN TỰ HỌC
Tiết 66 : Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng
- Nhớ giá trị nội dung, nghệ thuật văn bản
- Rèn kỹ năng, phân tích, diễn đạt các sự việc trong văn bản.
- Thực hiện câu 4 Đọc hiểu văn bản và bài tập 1 phần luyện tập
- Liên hệ bản thân từ câu chuyện

Tiết 67-68: Ôn tập Tiếng Việt
- Nhớ các kiến thức- khái niệm :
+ Cấu tạo từ, nghĩa của từ
+ Phân loại từ theo nguồn gốc
+ Lỗi dùng từ
+Từ loại và cụm từ
- Xem lại các bài tập đã thực hiện theo nội dung trên