Bài 16. Thân to ra do đâu ?

Thân to ra do đâu?
Bài 16 - TiÕt 16
Kiểm tra bài cũ
(?) Xác định lại các thành phần của thân non trên hình vẽ.nªu chøc n¨ng cña tõng phÇn?

(?) Thân dài ra do bộ phần nào?
Thân non gồm 2 bộ phận : vỏ ( gồm biểu bì và thịt vỏ ) ; trụ giữa gồm (mạch rây , mạch gỗ và ruột
Chức năng: -vỏ bảo vệ các bộ phận bên trong thân, dự trữ và quang hợp.
-Trụ giữa: vận chuyển các chất, chứa chất dự trữ.
- Thân dài ra do sự phân chia tế bào ở mô phân sinh ngọn
đáp án:
Mở bài:
cấu tạo trong của thân trưởng thành khác gì với thân non, th©n to ra nhê bé phËn nµo? th©n c©y gç tr­ëng thµnh cã cÊu t¹o nh­ thÕ nµo?
chúng ta cùng nhau tìm hiểu bài 16:
“Thân to ra do đâu?”.

1. Tầng phát sinh
Vỏ
Tầng sinh vỏ
Mạch gỗ
Tầng sinh trụ
Mạch rây
Thịt vỏ
(?) Tìm điểm khác biệt cơ bản của thân non và thân trưởng thành?
Những điểm khác nhau cơ bản:
- Có tầng sinh vỏ nằm trong líp thịt vỏ.
- Có tầng sinh trụ nằm giữa mạch rây và mạch gỗ.
(Trên hình vẽ là hai vòng màu vàng)
Nhận xét
Thân trưởng thành có thêm tầng sinh vỏ vµ tầng sinh trụ .
Một số hình ảnh về cấu tạo thân
Mạch rây
Mạch gỗ
Tầng sinh trụ
Mạch rây
Mạch gỗ
Thân non
Thân trưởng thành
Một số hình ảnh về cấu tạo thân
Vỏ
Tầng sinh trụ
Ruột
Mạch rây
Mạch gỗ
Theo em nhờ bộ phận nào mà thân cây to ra được ( vỏ, trụ giữa ? Cả vỏ và trụ giữa?)
Vỏ cây to ra nhờ bộ phận nào?
Vỏ cây to ra nhờ tầng sinh vỏ
Trụ giữa to ra nhờ bộ phận nào?
Trụ giữa to ra nhờ tầng sinh trụ
đáp án : Cả vỏ và trụ giữa
Mạch rây bị bóc ra theo vá
Theo em khi bóc vỏ cây thì mạch nào bị bóc ra?
Kết luận:
Thân to ra do sự phân chia các tÕ bào của các mô phân sinh: tầng sinh vỏ, tầng sinh trụ.
-Tầng sinh vỏ nằm trong lớp thịt vỏ, hàng năm sinh ra phía ngoài một lớp tế bào vỏ và phía trong một lớp thịt vá
-Tầng sinh trụ nằm giữa mạch rây và mạch gỗ, hàng năm sinh ra phía ngoài một lớp mạch rây, phía trong một lớp mạch gỗ.
Khi bóc vỏ cây, mạch rây đã bị bóc theo vỏ.
2. Vòng gỗ hàng năm
(?) Vì sao lại có vòng gç hàng năm như vậy?
(?) Việc xác định vòng gỗ hàng năm đối với cây lâu năm có ý nghĩa gì?
Kết luận:

H»ng n¨m c©y sinh ra c¸c vßng gç, ®Õm sè vßng gç cã thÓ x¸c ®Þnh tuæi cña c©y.
C¸c em h·y ®äc môc em cã biÕt sgk/ 53?
3. Dác và ròng
(?) Tìm sự khác nhau cơ bản của dác và ròng?
(?) Điều này có ý nghĩa gì trong việc chăm sóc và bảo vệ cây trồng?
Quan sát hình sau và trả lời câu hỏi trên.
Hình vẽ dác và ròng
Kết luận:
- Cây gỗ lâu năm có dác và ròng
- Dỏc l� l?p g? m�u sỏng ? phớa ngo�i, g?m nh?ng t? b�o m?ch g? sống, cú ch?c nang v?n chuy?n nu?c v� mu?i khoỏng.
- Rũng l� l?p g? m�u th?m, r?n ch?c hon dỏc, n?m phớa trong, g?m nh?ng t? b�o ch?t, vỏch d�y cú ch?c nang nõng d? cõy.
Cấu tạo chung toàn bộ thân
Kết luận chung:
Thân cây gỗ to ra do sự phân chia các tế bào mô phân sinh ở tầng sinh vỏ và tầng sinh trụ.
Hàng năm cây sinh ra các vòng gỗ, đếm số vòng gỗ có thể xác định được tuổi cây.
Cây gỗ lâu năm có dác và ròng.
Mở rộng:
(?) Tiêu chuẩn nào để có sự khai thác hợp lí cây rừng khi dựa vào cấu tạo cây?
(?) Người ta thường chọn phần nào của gỗ để làm nhà, làm trụ cầu, tà vẹt? Tại sao?
(?) Hiện nay cây nào được mệnh danh là to nhất?
(?) v× sao khi khai thác cây cao su thì đòi hỏi việc cạo vỏ chính xác độ dày là rất quan trọng để cây cho được nhiều mủ nhất?
Câu1:Do dõu m� du?ng kớnh c?a cỏc cõy g? tru?ng th�nh to ra?
a) Do sự phân chia các TB mô phân sinh ở chồi ngọn.
b) Do sự phân chia các TB mô phân sinh ở tầng sinhvỏ .
c)Do sự phân chia các TB mô phân sinh ở tầng sinh trụ .
d)G?m b, c
Dỏp ỏn: d


Kiểm tra - đánh giá
Câu 2: Dựa vào đâu để xác định tuổi của cây?
a. đường kính của cây
b. Dựa vào vòng gỗ hàng năm
c. Dựa vào chu vi thân cây
d. Cả a và b đúng
Dặn dò
Đọc mục “Em có biết”.
Chuẩn bị thÝ nghiÖm bài “vận chuyển các chất trong thân”.
Có thể cho HS tham khảo thêm phần mở rộng tại nhà.