Bài 16. Sự suy sụp của nhà Trần cuối thế kỉ XIV

Em hãy nêu những thành tựu về giáo dục và khoa học kĩ thuật của Đại Việt dưới thời Trần?Tại sao văn học, giáo dục khoa học kĩ thuật thời Trần phát triển?
Tuần 15; Tiết 30
Bài 16
Sự SUY sụp của nhà Trần cuối thế kỉ XIV
I. Tình hình kinh tế - xã hội
1 . Tình hình kinh tế
Vào nửa sau thế kỉ XIV, có 9 lần vỡ đê, lụt lớn. Nhiều năm vừa bị hạn vừa bị lụt, có hơn 10 nạn đói lớn.
Nguyễn Phi Khanh đỗ Thái học sinh thời Trần, đã mô tả tình cảnh của dân chúng lúc bấy giờ như sau :
Ruộng lúa ngàn dặm đỏ như cháy
Đồng quê than vãn trông vào đâu ?
. Lưới chài quan lại còn vơ vét
Máu thịt nhân dân cạn nửa rồi.
Đời sống của nhân dân đặc biệt là nông dân bấp bênh, cực khổ
Qua đoạn tư liệu trên, em thấy đời sống của
nhân dân ta cuối thế kỉ XIV như thế nào ?
Tuần 15; Tiết 30
Bài 16
Sự SUY sụp của nhà Trần cuối thế kỉ XIV
I- Tình hình kinh tế - xã hội
1 . Tình hình kinh tế
- Vua quan ăn chơi sa đoạ không quan tâm đến sản xuất và đời sống nhân dân.
- Vương hầu, quý tộc, địa chủ. chiếm nhiều ruộng đất, tăng cường bóc lột nhân dân.
Theo em thì nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng đời sống nhân dân bấp bênh cực khổ như vậy ?
Tuần 15; Tiết 30
Bài 16
Sự SUY sụp của nhà Trần cuối thế kỉ XIV
I. Tình hình kinh tế - xã hội
1. Tình hình kinh tế
- Vua quan ăn chơi sa đoạ không quan tâm đến sản xuất và đời sống nhân dân.
- Vương hầu, quý tộc, địa chủ. chiếm nhiều ruộng đất, tăng cường bóc lột nhân dân.
Em có nhận xét gì về tình hình kinh tế nước ta cuối thế kỉ XIV ?
=> Kinh tế suy thoái nghiêm trọng
Tuần 15; Tiết 30
Bài 16
Sự SUY sụp của nhà Trần cuối thế kỉ XIV
I. Tình hình kinh tế - xã hội

1. Tình hình kinh tế
2 . Tình hình xã hội
- Vua quan, quý tộc nhà Trần:
a. Đời sống các tầng lớp
Qua đoạn thông tin trên,em thấy đời sống của vua quan, quý tộc nhà Trần cuối thế kỷ XIV như thế nào?
Vua Trần ăn chơi vô độ, xa xỉ, không quan tâm đến nhân dân
Quan lại, vương hầu quý tộc cũng ăn chơi xa hoa, triều chính bị lũng đoạn
" Vua buông tuồng ăn chơi vô độ.nghiện rượu, mê đàn hát, xa xỉ làm cung điện nguy nga., lãng phí tiền của, hoang dâm chơi bời: món gì Dụ Tông cũng mắc! Cơ nghiệp nhà trần sao khỏi suy được?"
(Khâm định việt sử thông giám cương mục)
Trần Khánh Dư nói: " Tướng là chim ưng, dân là vịt, lấy vịt nuôi chim ưng có gì là lạ"
Ăn chơi xa đọa, lũng đoạn triều chính
Tuần 15; Tiết 30
Bài 16
Sự SUY sụp của nhà Trần cuối thế kỉ XIV
I. Tình hình kinh tế - xã hội

1. Tình hình kinh tế
2 . Tình hình xã hội
- Vua quan, quý tộc nhà Trần:
a. Đời sống các tầng lớp
Ăn chơi xa đọa, lũng đoạn triều chính
Thầy giáo Chu Văn An đã có việc làm gì
gây chấn động triều Trần lúc bấy giờ?
Dâng sớ lên vua đòi chém 7 nịnh thần, nhưng Dụ Tông không nghe. Ông đã xin ``treo mũ`` từ quan.
Em có suy nghĩ gì về thái độ và việc làm của Thầy giáo Chu Văn An?
Tuần 15; Tiết 30
Bài 16
Sự SUY sụp của nhà Trần cuối thế kỉ XIV
I. Tình hình kinh tế - xã hội
1. Tình hình kinh tế
2 . Tình hình xã hội
- Vua quan, quý tộc nhà Trần:
a. Đời sống các tầng lớp
Trần Dụ Tông(1336-1369)
Ăn chơi xa đọa, lũng đoạn triều chính
Tượng thờ Chu Văn An
Đền thờ thầy Chu Văn An
Tuần 15; Tiết 30
Bài 16
Sự SUY sụp của nhà Trần cuối thế kỉ XIV
I. Tình hình kinh tế - xã hội
1. Tình hình kinh tế
2 . Tình hình xã hội
- Vua quan , quý tộc nhà Trần: Ăn chơi sa đoạ,lũng đoạn triều chính
a. Đời sống các tầng lớp
- Các tầng lớp nhân dân: ngày càng khổ cực
Trong điều kiện đó, đời sống của
nhân dân ta ra sao ?
Năm 1369 Trần Dụ Tông chết, Dương Nhật Lễ lên nắm quyền. Nhà Trần càng suy sụp hơn
Em hãy cho biết sự kiện lịch sử năm 1369?
Tại sao Dương Nhật Lễ lên ngôi nhà Trần càng suy sụp hơn?
Tuần 15; Tiết 30
Bài 16
Sự SUY sụp của nhà Trần cuối thế kỉ XIV
I. Tình hình kinh tế - xã hội
1. Tình hình kinh tế
2 . Tình hình xã hội
- Vua quan, quý tộc nhà Trần: ăn chơi sa đoạ, lũng đoạn triều chính
a. Đời sống các tầng lớp
- Các tầng lớp nhân dân: ngày càng
khổ cực
b. Các cuộc khởi nghĩa tiêu biểu
- Khởi nghĩa của Ngô Bệ (1344- 1360)
Khởi nghĩa của Nguyễn Thanh, Nguyễn Kỵ (1379)
Khởi nghĩa của Phạm Sư Ôn (1390)
- Khởi nghĩa của Nguyễn Nhữ Cái (1399-1400)
Năm 1369 Trần Dụ Tông chết, Dương Nhật Lễ lên nắm quyền. Nhà Trần càng suy sụp hơn
Em hãy nêu tên các cuộc khởi nghĩa của nông dân cuối thế kỉ XIV?
Tuần 15; Tiết 30
Bài 16
Sự SUY sụp của nhà Trần cuối thế kỉ XIV
I. Tình hình kinh tế - xã hội
1. Tình hình kinh tế
2 . Tình hình xã hội
- Vua quan , quý tộc nhà Trần: ăn chơi sa đoạ.
a. Đời sống các tầng lớp
- Các tầng lớp nhân dân: ngày càng khổ cực
b . Các cuộc khởi nghĩa tiêu biểu
Tại sao trong thời kì này lại bùng nổ nhiều cuộc khởi nghĩa như vậy?
- Do mâu thuẫn giữa nông dân, nô tì với giai cấp thống trị ngày càng sâu sắc
- Khởi nghĩa của Ngô Bệ (1344- 1360)
Khởi nghĩa của Nguyễn Thanh, Nguyễn Kỵ (1379)
Khởi nghĩa của Phạm Sư Ôn (1390)
- Khởi nghĩa của Nguyễn Nhữ Cái (1390-1400)
Lược đồ khởi nghĩa nông dân nửa cuối thế kỉ XIV
1344-1360
Khởi nghĩa của Ngô Bệ
1379
Khởi nghĩa của nguyễn Thanh, Nguyễn Kỵ
1390
Khởi nghĩa của
Phạm sư ôn
1399-1340
Khởi nghĩa của Nguyễn NH? cái
v
Sơn tây
Tuần 15; Tiết 30
Bài 16
Sự SUY sụp của nhà Trần cuối thế kỉ XIV
I. Tình hình kinh tế - xã hội
1. Tình hình kinh tế
2 . Tình hình xã hội
- Vua quan , quý tộc nhà Trần: ăn chơi sa đoạ.
a. Đời sống các tầng lớp
- Các tầng lớp nhân dân: ngày càng khổ cực
b. Các cuộc khởi nghĩa tiêu biểu
* Hoạt động nhóm
Thống kê các cuộc khởi nghĩa nông dân nửa cuối thế kỉ XIV theo mẫu sau:
- Khởi nghĩa của Ngô Bệ (1344- 1360)
Khởi nghĩa của Nguyễn Thanh, Nguyễn Kỵ (1379)
Khởi nghĩa của Phạm Sư Ôn (1390)
- Khởi nghĩa của Nguyễn Nhữ Cái (1390-1400)
Bảng thống kê các cuộc khởi nghĩa nông dân nửa cuối thế kỉ XIV
Lược đồ khởi nghĩa nông dân nửa cuối thế kỉ XIV
Bảng thống kê các cuộc khởi nghĩa nông dân nửa cuối thế kỉ XIV
Theo dõi lược đồ và bảng thống kê trên em có nhận xét gì về địa bàn hoạt động, lực lượng tham gia, thời gian, kết quả của các cuộc khởi nghĩa trên?

Các cuộc khởi nghĩa nông dân diễn ra rộng khắp, thành phần chủ yếu là nông dân, nông nô và nô tì. Các cuộc khởi nghĩa đều nổ ra vào nửa cuối thế kỉ XIV. Tuy cuối cùng đều thất bại, nhưng cũng đã chứng tỏ nhà Trần đang lâm vào tình trạng mất ổn định, nguy cơ sụp đổ là không thể tránh khỏi.
Bài tập
Bài tập 1: Đánh dấu x vào ô trống ở đầu câu em cho là đúng :
Nguyên nhân nào từ nửa sau thế kỉ XIV, nền kinh tế nước ta suy thoái, đời sống nhân dân sa sút, xã hội rối loạn.
Nhà nước không quan tâm đến sản xuất nông nghiệp, không chăm lo bảo vệ đê điều.
Nông dân bị bóc lột nặng nề
Ruộng đất bị bỏ hoang ngày càng nhiều.
Chính sách thuế khoá hà khắc.
Vương hầu , quý tộc, nhà chùa. chiếm nhiều ruộng đất

x
X
x
x
Bài tập 2: Chọn đáp án đúng.
Nguyên nhân cơ bản nhất làm bùng nổ các cuộc khởi nghĩa của nông dân cuối thế kỉ XIV là:
A Do Dương Nhật Lễ lên nắm quyền.
B Do thiên tai mất mùa.
C Do mâu thuẫn sâu sắc giữa nông dân, nô tì với giai cấp thống trị.
D Do tranh giành quyền lợi giữa các phe phái trong triều đình.
Học bài, nắm vững nội dung bài học
Đọc, sưu tầm tư liệu và tìm hiểu phần II của bài:
Nhà Hồ và cải cách của Hồ Quý Ly
+ Nhà Hồ thành lập trong hoàn cảnh nào?
+ Những biện pháp cải cách của Hồ Quý Ly, ý
nghĩa và tác dụng của cải cách Hồ Quý Ly