Bài 16. Sự suy sụp của nhà Trần cuối thế kỉ XIV

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ
ĐẾN DỰ GIỜ MÔN LỊCH SỬ
LỚP 7A1
TRƯỜNG THCS HỰU THÀNH A
KIỄM TRA BÀI CŨ
Đời sống văn hóa thời Trần có đặc điểm
gì nổi bật?

Kể tên nhà Nho tiêu biểu nhất dưới thời Trần ?
Trình bày những thành tựu về giáo dục và khoa học kĩ thuật thời Trần ?

Thời Trần có những công trình kiến trúc nào?
Bài 16: SỰ SUY SỤP CỦA NHÀ TRẦN
CUỐI THẾ KỈ XIV
I. TÌNH HÌNH KINH TẾ XÃ HỘI
1. Tình hình kinh tế
Tháp Phổ Minh
Thành Tây Đô
Thạp gốm hoa nâu
Đắp đê
Bài 16: SỰ SUY SỤP CỦA NHÀ TRẦN
CUỐI THẾ KỈ XIV
Nhắc lại tình hình kinh tế của nhà Trần sau chiến tranh?
I. TÌNH HÌNH KINH TẾ XÃ HỘI
1. Tình hình kinh tế
Tình hình nhà Trần nửa sau thế kỉ XIV như thế nào?
- Từ nữa sau thế kỉ XIV nhà nước không quan tâm đến sản xuất nông nghiệp
Những việc làm của nhà Trần đã dẫn đến hậu quả như thế nào?
+Nhiều năm bị mất mùa , đói kém
+ Nông dân phải bán ruộng đất, vự con và biến thành nô tì.
- Từ nữa sau thế kỉ XIV nhà nước không quan tâm đến sản xuất nông nghiệp
+Nhiều năm bị mất mùa , đói kém
+ Nông dân phải bán ruộng đất, vợ con và biến thành nô tì.
Bài 16: SỰ SUY SỤP CỦA NHÀ TRẦN
CUỐI THẾ KỈ XIV
V�o n?a sau th? k? XIV, cú 9 l?n v? dờ, l?t l?n. Nhi?u nam v?a b? h?n v?a b? l?t, cú hon 10 n?n dúi l?n.
Nguy?n Phi Khanh d? Thỏi h?c sinh th?i Tr?n, dó mụ t? tỡnh c?nh c?a dõn chỳng lỳc b?y gi? nhu sau :
Ru?ng lỳa ng�n d?m d? nhu chỏy
D?ng quờ than vón trụng v�o dõu ?
. Lu?i ch�i quan l?i cũn vo vột
Mỏu th?t nhõn dõn c?n n?a r?i.
Tại sao vào thời gian này lại xảy ra tình trạng vỡ đê và lụt lội?
Qua 4 câu thơ trên em hiểu như thế nào về đời sống
của nhân dân vào cuối thế kỉ XIV?
Bài 16: SỰ SUY SỤP CỦA NHÀ TRẦN
CUỐI THẾ KỈ XIV
I. TÌNH HÌNH KINH TẾ XÃ HỘI
1. Tình hình kinh tế
- Từ nữa sau thế kỉ XIV nhà nước không quan tâm đến sản xuất nông nghiệp
- Đời sống của nông dân khổ cực, gặp nhiều khó khăn
Vương hầu, quý tộc nhà chùa, địa chủ lúc bấy giờ đã làm gì?
Thế nhưng triều đình vẫn bắt nhân dân làm gì?
+Nhiều năm bị mất mùa , đói kém
+ Nông dân phải bán ruộng đất, vợ con và biến thành nô tì.
- Quý tộc địa chủ ra sức cướp đoạt ruộng đất công làng xã
- Triều đình bắt dân nghèo mỗi năm nộp 3 quan tiền thuế đinh
Nhà Trần mặc cho đời sống nhân dân khổ
cực, vẫn bắt nhân dân phải nộp ba quan tiền
thuế đinh. Trước kia thuế đinh chỉ đánh vào
người có ruộng, có 1-2 mẫu nộp 1 quan tiền,
3 - 4 mẫu nộp 2 quan, có trên 5 mẫu nộp
3 quan. Nhưng từ năm 1358 triều đình qui
định tất cả dân đinh kể cả người không có
ruộng từ 18 đến 60 tuổi mỗi năm phải nộp
3 quan tiền thuế đinh
Bài 16: SỰ SUY SỤP CỦA NHÀ TRẦN
CUỐI THẾ KỈ XIV



Tướng quốc triều Trần là Trần Nguyên Đán mới ngày
nào còn vui mừng thốt lên: “ Trăm họ mừng ca cảnh
thịnh giàu” thì nay đã buồn rầu viết lên mấy câu thơ:
“ Năm nay hè hạn, thu nước to.
Mạ thối nước khô hại biết bao
Đọc sách triệu trang mà bất lực,
Bạc đầu xin phụ nỗi thương dân ”
Bài 16: SỰ SUY SỤP CỦA NHÀ TRẦN
CUỐI THẾ KỈ XIV
Trần Khánh Dư nói:
“ Tướng là chim ưng, dân là vịt,
lấy vịt nuôi chim ưng có gì là lạ.”
Tình hình kinh tế nước ta ở nửa cuối thế kỉ XIV như thế nào? Tại sao có tình trạng đó?
Bài 16: SỰ SUY SỤP CỦA NHÀ TRẦN
CUỐI THẾ KỈ XIV
I. TÌNH HÌNH KINH TẾ XÃ HỘI
1. Tình hình kinh tế
2. Tình hình xã hội
Theo em khi kinh tế suy sụp thì tình hình xã hội như thế nào?
Trước cuộc sống của nhân dân , vua quan nhà Trần đã làm gì?
- Vua, quan, quý tộc, địa chủ chỉ lo ăn chơi , xây dựng nhiều dinh thự, chùa chiền
Bài 16: SỰ SUY SỤP CỦA NHÀ TRẦN
CUỐI THẾ KỈ XIV
I. TÌNH HÌNH KINH TẾ XÃ HỘI
1. Tình hình kinh tế
2. Tình hình xã hội
- Vua, quan, quý tộc, địa chủ chỉ lo ăn chơi , xây dựng nhiều dinh thự, chùa chiền

“ Vua buông tuồng ăn chơi vô độ ... nghiện rượu mê đàn hát,
xa xỉ làm cung điện nguy nga...., lãng phí tiền của, hoang dâm
chơi bời: món gì Dụ Tông cũng mắc! Cơ nghiệp nhà Trần
sao khỏi suy được? ”

( Khâm định Việt sử thông giám cương mục )
Em có suy nghĩ gì về thái độ và việc làm của Chu Văn An?
Chu Văn An (1292-1370) tên thật là
Chu An hiệu là Tiều Ân. Là một thầy
giáo, thầy thuốc, đại quan nhà Trần.
Được phong tước Văn Trịnh Công.
Ông dâng sớ lên vua đòi chém 7
tên nịnh thần nhưng Dụ Tông không
nghe. Ông đã xin “treo mũ” từ quan.

Bài 16: SỰ SUY SỤP CỦA NHÀ TRẦN
CUỐI THẾ KỈ XIV
I. TÌNH HÌNH KINH TẾ XÃ HỘI
1. Tình hình kinh tế
2. Tình hình xã hội
- Vua, quan, quý tộc, địa chủ chỉ lo ăn chơi , xây dựng nhiều dinh thự, chùa chiền
- Trong triều nhiều kẻ gian tham, Chu Văn An dâng sớ đòi chém 7 tên nịnh thần nhưng nhà vua không nghe
Hình ảnh tượng và đền thờ
Chu Văn An
Bài 16: SỰ SUY SỤP CỦA NHÀ TRẦN
CUỐI THẾ KỈ XIV
I. TÌNH HÌNH KINH TẾ XÃ HỘI
1. Tình hình kinh tế
2. Tình hình xã hội
- Vua, quan, quý tộc, địa chủ chỉ lo ăn chơi , xây dựng nhiều dinh thự, chùa chiền
- Trong triều nhiều kẻ gian tham, Chu Văn An dâng sớ đòi chém 7 tên nịnh thần nhưng nhà vua không nghe
Năm 1369 nhà Trần xảy ra sự kiện gì?
Sau khi vua trần mất nhà Trần có thay đổi như thế nào?
Em có nhận xét gì về Dương Nhật Lễ?
- Năm 1369 vua Trần Dụ Tông mất, Dương Nhật Lễ lên thay tình hình càng trở nên rối loạn.
Lợi dụng sự khó khăn của nhà Trần, Cham-pa và nhà Minh có hành động gì?
Em có nhận xét gì về cuộc sống của vua quan nhà
Trần nửa cuối thế kỉ XIV?
Bị áp bức, óc lột nông dân, nô tì có hành động gì?
-Đời sống cực khổ, nông dân, nô tì nổi dậy khắp nơi
Lược đồ khởi nghĩa nông dân
nửa cuối thế kỉ XIV
THẢO LUẬN NHÓM (4’)
Nhóm 1- 2: Em hãy nêu tên, thời gian, địa bàn hoạt động
của các cuộc khởi nghĩa ở nửa cuối thế kỉ XIV?
Nhóm 3-4: Em hãy nhận xét về tính chất, qui mô, kết quả,
ý nghĩa của các cuộc khởi nghĩa ?
Lược đồ khởi nghĩa nông dân
nửa cuối thế kỉ XIV
1390
Khởi nghĩa của
Phạm sư ôn
1399
Khởi nghĩa của Nguyễn Nhữ cái
1379
Khởi nghĩa của nguyễn Bổ
1344-1360
Khởi nghĩa của Ngô Bệ
1379
Khởi nghĩa của nguyễn Thanh, Nguyễn Kỵ
*Nhận xét các cuộc khởi nghĩa:
Tính chất: là cuộc khởi nghĩa của tầng lớp
nông dân, nô tỳ ( tự phát)
Qui mô: rộng lớn, ở nhiều địa phương.
Kết quả: đều thất bại, do triều đình đàn
áp (thiếu sự liên kết, thiếu người lãnh đạo
chung, diễn ra không cùng thời gian nên
triều đình dễ đàn áp.)
- Ý nghĩa: góp phần làm cho nhà Trần suy yếu.
Bài 16: SỰ SUY SỤP CỦA NHÀ TRẦN
CUỐI THẾ KỈ XIV
I. TÌNH HÌNH KINH TẾ XÃ HỘI
1. Tình hình kinh tế
- Từ nữa sau thế kỉ XIV nhà nước không quan tâm đến sản xuất nông nghiệp
+ Nông dân phải bán ruộng đất, vự con và biến thành nô tì.
+Nhiều năm bị mất mùa , đói kém
- Triều đình bắt dân nghèo mỗi năm nộp 3 quan tiền thuế đinh
- Quý tộc địa chủ ra sức cướp đoạt ruộng đất công làng xã
- Đời sống của nông dân khổ cực, gặp nhiều khó khăn
2. Tình hình xã hội
- Vua, quan, quý tộc, địa chủ chỉ lo ăn chơi , xây dựng nhiều dinh thự, chùa chiền
- Trong triều nhiều kẻ gian tham, Chu Văn An dâng sớ đòi chém 7 tên nịnh thần nhưng nhà vua không nghe
- Năm 1369 vua Trần Dụ Tông mất, Dương Nhật Lễ lên thay tình hình càng trở nên rối loạn.
-Đời sống cực khổ, nông dân, nô tì nổi dậy khắp nơi
Bài tập
Khoanh tròn vào chữ cái đứng trước câu trả lời đúng nhất:
Câu1:Vì sao nhân dân ta cuối thế kỉ XIV lại có đời sống cơ cực?
Thiên tai: hạn hán, lũ lụt đe dọa.
Mất ruộng, bị giai cấp thống trị bóc lột nặng nề.
Nhà nước không hề quan tâm.
Cả A,B,C.

D
Câu 2: Tình hình ruộng đất nửa sau thế kỉ XIV như thế nào?
Nông dân nắm nhiều ruộng đất.
Ruộng đất công làng xã bị xâm lấn, khẩu phần ruộng đất của nông dân bị thu hẹp.
Nông dân tích cực khẩn hoang.
Nông dân không hề có ruộng.
B
1344- 1360
Hải Dương
Nguyễn Thanh,
Nguyễn Kỵ
1379
Nguyễn Bổ
Bắc Giang
Phạm Sư Ôn
Em hãy hoàn thành bảng thống kê sau về
các cuộc khởi nghĩa nông dân nửa sau thế kỉ XIV.
Sơn Tây
Nguyễn Nhữ Cái
1390
DẶN DÒ
Về học bài chuẩn bị phần II bài 16
1. Tìm hiểu tiểu sử về Hồ Quý Ly
2. Nêu những biện pháp cải cách của Hồ Quý Ly
3. Tìm hiểu những mặt tiến bộ và hạn chế trong cải cách của Hồ Quý Ly
Học bài và hoàn thành bảng thống kê sau
về các cuộc khởi nghĩa nông dân nửa sau thế kỉ XIV.
1. Tìm hiểu tiểu sử về Hồ Quý Ly
3. Tìm hiểu những mặt tiến bộ và hạn chế trong cải cách của Hồ Quý Ly
2. Nêu những biện pháp cải cách của Hồ Quý Ly
Chuẩn bị
Dặn dò