Bài 16. Sự suy sụp của nhà Trần cuối thế kỉ XIV

Bài 16: Sự suy sụp của nhà Trần cuối thế kỉ XIV ( Tiếp)
Bài 16: Sự suy sụp của nhà Trần cuối thế kỉ XIV
II. Nhà Hồ và cải cách của Hồ Quý Ly
Năm 1400: Nhà Hồ thành lập
Quốc hiệu: Đại Ngu
Nhà Hồ: Hồ Quý Ly phế truất vua Trần và lên làm vua.
1. Nhà Hồ thành lập( 1400 )
?
?
?
So sánh việc thành lập của nhà Hồ với việc thành lập của nhà Trần?
+ Giống: Được thành lập khi triều đại trước suy sụp, không giữ vững vai trò của mình.
+ Khác: Nhà Trần: Lý Chiêu Hoàng nhường ngôi cho chồng là Trần Cảnh
Sự bùng nổ các cuộc khởi nghĩa nông dân, nô tì ở nửa sau thể kỉ XIV nói lên điều gì? Tại sao?

Những hiểu biết của em về Hồ Quý Ly?
2. Những biện pháp cải cách của Hồ Quý Ly.
Hồ Quý Ly đã tiến hành cải cách trên những lĩnh vực nào?
Chính tri, Kinh tế - Tài chính, Xã hội, Văn hóa - Giáo dục, Quân sự
Việc đặt lệ cử quan lại triều đình thăm hỏi đời sống nhân dân có ý nghĩa gì?
Bản đồ Đại Việt đến thế kỉ XV

Vì sao Hồ Quý Ly dời đô về Thanh Hóa? Em có suy nghĩ gì về việc làm này ?
So với tiền đồng thì tiền giấy có ưu điểm gì ?
Việc dịch sách chữ Hán ra chữ Nôm có ý nghĩa gì ?

Nhận xét về những chính sách cải cách của Hồ Quý Ly ?

Em có nhận xét, đánh giá như thế nào về nhân vật Hồ Quý Ly
a. Chính trị:
Vì sợ họ lật đổ ngôi vị của mình.
Đua người thân vào để tạo thế
mạnh cho họ Hồ.
- Thay thế những võ quan nhà Trần bằng những người thân cận.
- Đổi tên đơn vị hành chính cấp trấn, quy định cách làm việc của bộ máy chính quyền.
b. Kinh tế- tài chính
- Phát hành tiền giấy.
Tiền thời Hồ
- Ban hành chính sách “hạn điền”.
- Quy định lại thuế đinh, thuế ruộng.
Năm 1396, Hồ Qúi Ly cho ban hành tiền giấy,gọi là “thông bảo hội sao” gồm 7 loại :
10 đồng, 30 đồng, 1 tiền, 2 tiền, 3 tiền, 5 tiền, 1 quan. Cấm dùng tiền bằng đồng (ai có tiền đồng phải đổi cho nhà nước tiền giấy) .
Năm 1379 ban hành chính sách “hạn điền” qui định Đại vương và trưởng công chúa không bị hạn chế ruộng đất tư,số còn lại sở hữu không quá 10 mẫu,số ruộng thừa phải sung công.
Năm 1402 nhà Hồ qui định biểu thuế đinh chỉ đánh vào người có ruộng,người không có ruộng ,trẻ mồ côi,đàn bà góa không phải nộp. Thuế ruộng đánh theo phép lũy tiến,có nhiều ruộng đóng nhiều,không có ruộng không phải đóng.
c. Xã hội.
- Thực hiện chính sách “hạn nô”.
Theo em nhà Hồ thực hiện chính sách hạn nô để làm gì?
- Tổ chức cứu đói và chữa bệnh cho dân
Làm giảm bớt số lượng nô tì trong nước, tăng thêm số người sản xuất trong xã hội.
Năm 1401,nhà Hồ qui định chiếu theo phẩm cấp các quan lại quí tộc chỉ được nuôi một số gia nô nhất định.Số thừa ra sung công.Mỗi gia nô thừa ra được nhà nước đền bù 5 quan tiền


Sửa đổi chế độ thi cử, học tập.
- Dịch sách chữ Hán ra chữ Nôm.
- Nhà sư chưa đến 50 tuổi phải hoàn tục.
d. Văn hóa- giáo dục
Nhà Hồ đưa ra những chính sách gì về văn hóa,giáo dục?
e. Quân sự quốc phòng
Về quân sự Hồ Quý Ly có cải cách như thế nào?
Chế tạo súng mới.
Bố trí phòng thủ nơi hiểm yếu.
Xây dựng thành kiên cố.
Em có nhận xét gì về chính sách quân sự ,quốc phòng của Hồ Qúi Ly?

Nhà Hồ rất chú trọng đến việc bảo vệ độc lập dân tộc và toàn vẹn lãnh thổ.
3. Ý nghĩa và tác dụng của cải cách Hồ Quý Ly
- Ý nghĩa
Những cải cách của Hồ Quý Ly có ý nghĩa gì ?
- Tác dụng:
- Hạn chế:
Vì sao các cải cách đó không được nhân dân ủng hộ?

Có ý kiến nói: những cải cách của Hồ Quý Ly đều là những cải cách tiến bộ. Một ý kiến khác lại cho rằng: những cải cách đó có nhiều tiến bộ song vẫn còn hạn chế ?

Hãy cho biết ý kiến của em?
Hạn chế:
Các chính sách chưa triệt để, chưa phù hợp với tình hình thực tế và chưa được nhân dân ủng hộ.
- Đưa nước ta bước đầu thoát khỏi khủng hoảng.
- Hạn chế tập trung ruộng đất của quý tộc, địa chủ.
- Làm suy yếu thế lực nhà Trần
- Tăng nguồn thu nhập cho nhà nước
Thành nhà Hồ ( Thanh Hoá )
Súng Thần Cơ
Lâu thuyền nhà Hồ
Cổng thành phía tây
Rồng đá