Bài 16. Sóng. Thủy triều. Dòng biển

BÀI GIẢNG ĐỊA LÝ LỚP 10.
Câu 1: Nước luôn được tạo ra nhờ:
a) Có mây thường xuyên
b) Có mưa thường xuyên.
c) Có vòng tuần hoàn nước.
d) Cả a và b đúng.


Câu 2: Nước sông chảy nhanh hay chậm phụ thuộc vào
a) độ dốc của lòng sông
b) độ dốc của đáy sông.
c) độ dốc của mặt nước ở nguồn sông.
d) độ dốc của mặt nước ở cửa sông.
Cõu 3:Trỡnh b�y cỏc nhõn t? ?nh hu?ng d?n ch? d? nu?c sụng.Vỡ sao sụng Mờ cụng cú ch? d? nu?c di?u hũa hon sụng H?ng.?


D
D
KIỂM TRA BÀI CŨ
*Các nhân tố ảnh hưởng đến chế độ nước sông.
+ Chế độ mưa
+ Băng tuyêt
+ Nước ngầm
+ Địa thế
+ Sinh vật
+ Hồ đầm
*Sụng Mờ cụng cú ch? d? nu?c di?u hũa hon sụng H?ng vỡ sụng d�i hon,ch?y trờn d?a th? d?ng b?ng,ch? d? mua ,cú h? ,d?m,kờnh r?ch,r?ng cõy di?u hũa ch? d? nu?c sụng
BÀI GIẢNG ĐỊA LÝ LỚP 10.
I-SÓNG BIỂN

1.Khái niệm:
Caùc nhoùm ñoïc SGK cho bieát soùng laø gì ? Nguyeân nhaân sinh ra soùng? Theá naøo laø soùng baïc ñaàu ? Nguyeân nhaân sinh ra soùng baïc ñaàu?
Nguyeân nhaân gaây ra soùng thaàn?
- Moâ taû ñoâi neùt veà soùng thaàn ?

Biển cồn cào suốt đêm
Từng đợt sóng lúc chồm lên tụt xuống
Biển yêu đất điên cuồng ,rộng lượng
Muốn xô bờ nhưng lại sờ bờ đau…
Biển như người thiết tha
Yêu đến suốt đời sôi động
Ai đã hiểu hết lòng biển rộng
Ai đã đo được lòng biển sâu
Suy nghĩ bao năm biển đã bạc đầu
Niềm vui lớn biển cười xanh trở lại
Biển chính là anh đấy
Yêu em nhiều biết mấy
Em vô tình như đất ấy thôi
…

Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Đây là hình ảnh con sóng gì ?
I-SÓNG BIỂN
1. Khái niệm: Sóng là hình thức dao động của nước biển theo chiều thẳng đứng.
2. Nguyên nhân :Sóng được hình thành chủ yếu là do gió.
3. Sóng thần: - S�ng th�n: L� s�ng th��ng c� chiỊu cao 20 - 40m, truyỊn theo chiỊu ngang víi t�c �� 400 - 800km/h. C� s�c t�n ph� khđng khi�p ,chủ yếu là do động đất gây ra.
HẬU QUẢ DO SÓNG THẦN GÂY RA
Sóng thần chuû yeáu laø do ñoäng ñaát gaây ra.
II. Thuỷ tri?u

- Thủy triều là gì?
- Nguyên nhân hình thành thủy triều?
- Khi nào dao động thủy triều lớn nhất? Lúc đó ở trái đất sẽ thấy mặt trăng như thế nào?
- Khi nào dao động thủy triều nhỏ nhất? Lúc đó ở Trái Đất sẽ thấy Mặt Trăng như thế nào?
- Nghiên cứu thủy triều có ý nghĩa như thế nào đối với sản xuất và quân sự ?
II. Thuỷ tri?u

1. Khaùi nieäm: Thuûy trieàu laø hieän töôïng dao ñoäng thöôøng xuyeân vaø coù chu kyø cuûa caùc khoái nöôùc trong caùc bieån vaø ñaïi döông.
2. . Nguyeân nhaân: thuûy trieàu ñöôïc hình thaønh do söùc huùt cuûa maët traêng vaø maët trôøi.


1- Không trăng 3- Trăng tròn
2- Trăng khuyết 4- Trăng khuyết
1
2
3
4
Vị trí của Mặt trăng,Mặt trời và Trái đất ?
II. Thuỷ tri?u

3. Đặc điểm:
- Khi Mặt Trời, Mặt Trăng và Trái Đất cùng nằm trên đường thẳng thì dao dộng thủy triều lớn nhất ,dĩ l� v�o ng�y 1 v� ng�y 15,trang trịn ho?c khơng trang.
- Khi Mặt Trời,Mặt Trăng và Trái đA�t nằm vuông góc với nhau thì dao động thủy triều nhỏ nhất-dĩ l� ng�y 7 v� ng�y 23,trang khuy?t.
III-DÒNG BIỂN

***Qua nghiên cứu SGK,quan sát bản đồ và hình ảnh cho biết:
+ Dßng biÓn lµ g× ?
+ Sù kh¸c nhau gi÷a dßng biÓn nãng vµ dßng biÓn l¹nh?.
+ Sù ph©n bè c¸c dßng biÓn nãng vµ dßng biÓn l¹nh?.
+ Tªn mét sè dßng biÓn nãng, dßng biÓn l¹nh trªn thÕ giíi mµ em biÕt.?
III-DÒNG BIỂN
2. Phaân boá:



Dòng biển lạnh
Dòng biển nóng
Gơnxtrim
2. Phaân boá:
III-DÒNG BIỂN

1-Khỏi ni?m Dòng biển: Nước bi?n v� đại dương chuyển động thành dòng.
2. Phaõn boỏ:+ Dòng biển nóng:
- Caực doứng bieồn noựng thửụứng phaựt sinh ụỷ hai beõn xớch ủaùo chaỷy ve� hửụựng taõy khi gaởp luùc ủũa thỡ chuyeồn hửụựng chaỷy ve� cửùc. Dòng biển nóng: Gônstream (Bắc Đại tây dương), dòng biển
:+ Dòng biển lạnh
- Caực doứng bieồn laùnh thửụứng xuaỏt phaựt tửứ vú ủoọ 30-40, sau ủoự chaỷy ve� xớch ủaùo.
2. Phân bố - Ơ� nữa cầu bắc có những dòng biển lạnh xuất phát từ vòng cực, theo bờ tây của các đại dương chảy về xích đạo. VD:D�ng biĨn Caliphoocnia, d�ng biĨn T�y ĩc.
- Ơ� vùng gió mùa, thường xuất hiện những dòng biển đổi chiều theo mùa.
+ Các dòng biển nóng và lạnh thường chảy đối xứng qua 2 bờ của đại dương.
? v�ng c?c v� ơn d?i c?a b�n c?u B?c,c�c dịng bi?n nĩng v� l?nh cung ch?y d?i x?ng theo 2 b? c?a d?i duong,nhung ngu?c v?i s? d?i x?ng ? v�ng nhi?t d?i v� c�n nhi?t.

V/. Đánh giá
1- Câu nào dưới đây không chính xác:
a. Sóng biển là hình thức dao động theo chiều thẳng đứng.
b. Sóng biển là hình thức dao động theo chiều nằm ngang.
c. Nguyên nhân sinh ra sóng thần là do động đất ở dưới đáy biển.
d. Nguyên nhân chủ yếu của sóng biển và sóng bạc đầu là do gió.


2-Nêu vị trí của mặt trăng, mặt trời, trái đất vào các ngày triều cường,tri?u kộm Trường hợp nào trăng tròn,trang khuy?t, không trăng ?

- Khi mặt trăng, trái đất, mặt trời nằm thẳng hàng: Thủy triều lớn nhất.
+ Đầu tháng: Không trăng.
+ Giữa tháng: Trăng tròn.
- Khi mặt trăng, trái đất, mặt trời ở vị trí vuông góc: Thủy triều kém nhất.
Nửa đầu tháng, nửa cuối tháng: Trăng khuyết.
1- Không trăng 3- Trăng tròn
2- Trăng khuyết 4- Trăng khuyết
1
2
3
4
Chân trời nhiều chớp bể.
Biết bao cơn mưa nguồn

Cửa biển nào cũng muốn
Sóng bên kia đổ về.
***
Tích sóng thành thương nhớ
Viết thơ lên cánh buồm
Đẩy ra nơi biển cả
Xóa nỗi buồn ngàn niên