Bài 16. Sóng. Thủy triều. Dòng biển

SÓNG. THUỶ TRIỀU.
DÒNG BIỂN
Trường THPT chuyên Bắc Ninh
***
BÀI 16
Hãy dự đoán hiện tượng gì sẽ xảy ra tiếp theo?
?
I. SÓNG BIỂN
1/ Khái niệm:
2/ Nguyên nhân:
- Là hiện tượng dao động của nước biển theo chiều thẳng đứng
Sóng biển là gì ?
Nguyên nhân sinh ra sóng biển ?

Chủ yếu là do gió (sóng gió)
Động đất, núi lửa dưới đại dương (sóng thần)
Sức hút các thiên thể ( sóng triều)
Tại sao
lại gọi
là sóng
bạc đầu?
Những giọt nước
biển chuyển động lên
cao khi rơi xuống
va đập vào nhau
vỡ tung toé tạo
thành bọt trắng
Quan sát đoạn video hãy cho biết đặc điểm, nguyên nhân, tác hại và biện pháp khắc phục sóng thần?
3. Sóng thần
a/ Đặc điểm:
Sóng thần có
đặc điểm gì ?
- Là sóng có chiều cao 20 - 40m, truyền theo chiều ngang với tốc độ 400 - 800 km/h.
b/ Nguyên nhân:
- Do động đất, núi lửa phun ngầm dưới đáy biển, đứt gãy hoặc do bão.
Sức tàn phá lớn, gây thiệt hại lớn
c/ Tác hại:
d/ Cách khắc phục:
- Tìm hiểu các dấu hiệu nhận biết sóng thần
- Xây dựng hệ thống cảnh báo sóng thần
- Tìm hiểu các dấu hiệu nhận biết sóng thần
- Xây dựng hệ thống cảnh báo sóng thần
- Tìm hiểu các dấu hiệu nhận biết sóng thần
- Xây dựng hệ thống cảnh báo sóng thần
Manđivơ
thái
lan
INDONEXIA
ấn độ
Xômali
Kênia
tandania
310.000 người

Là hiện tượng dao động thường xuyên, có chu kì của các khối nước trong các biển và đại dương, do ảnh hưởng sức hút của Mặt Trăng và Mặt Trời.
Thuỷ triều là gì?
TRIỀU DÂNG
TRIỀU RÚT
II/ Thuỷ triều
1/ Khái niệm:
Nguyên nhân sinh ra
thuỷ triều?
Thuỷ triều sinh ra do tác dụng đồng thời của các lực: Lực hấp dẫn, lực hướng tâm , lực li tâm
2/ Nguyên nhân

Dựa vào hình 16.1 và 16.2
em hãy cho biết vào các ngày
có dao động thuỷ triều lớn
nhất, ở Trái Đất sẽ thấy Mặt
Trăng như thế nào?
3/ Đặc điểm:
Khi 3 thiên thể Mặt Trăng, Trái Đất và Mặt Trời cùng nằm trên một đường thẳng (tức là vào các ngày sóc, vọng ), lực tạo triều là tổng hợp của 3 thiên thể và đạt tới giá trị cực đại.
Vào những ngày triều cường, ở Trái Đất sẽ thấy Trăng tròn (vào ngày vọng - trăng rằm) hoặc không trăng (vào các ngày sóc).
Dựa vào hình 16.3 em hãy cho biết vào các ngày có dao động thuỷ triều lớn nhất, ở Trái Đất sẽ thấy Mặt Trăng như thế nào?
Khi tâm của Trái Đất, Mặt Trăng, Mặt Trời vuông góc thì dao động thuỷ triều nhỏ nhất ( triều kém).

Khi 3 thiên thể Trái Đất, Mặt Trăng và Mặt Trời ở v.trí của một góc vuông, tức là các ngày huyền (thượng, hạ huyền) ở Trái đất sẽ thấy trăng khuyết: trăng hình lưỡi liềm (ngày đầu tháng) hoặc hình lá lúa (cuối tháng).
3. Tác động
- Là một nguồn năng lượng sạch
- Xây dựng hải cảng và giao thông
- Bảo vệ tổ quốc
- Làm biến dạng các vùng bờ biển
- Tăng diện tích đất ngập mặn vùng ven biển
III. Dòng biển
* Hiện tượng chuyển động của các lớp nước trên mặt tạo thành các dòng chảy trong các biển và đại dương
Dựa vào kiến thức đã học cho biết dòng biển có mấy loại?
Dòng biển thực chất là dòng nước có nhiệt độ cao hoặc
thấp hơn nhiệt độ nước biển ở những khu vực mà nó đi qua.
Quan sát bản đồ các dòng biển
hoàn thành phiếu học tập - thảo luận nhóm
Hoạt động nhóm:
Nhóm 1,2: Tìm hiểu về dòng biển nóng
Nhóm 3,4: Tìm hiểu về dòng biển lạnh.
- Yêu cầu: Dựa vào sgk và hình 16.4, trong 5 phut, hãy tìm hiểu theo các tiêu chí sau:
Hãy c/minh có sự đối xứng nhau của các dòng biển nóng
và lạnh ở bờ Tây và Đông của các đại dương?
Dòng biển nóng phát sinh ở hai bên xích đạo chảy về hướng tây, gặp lục địa chảy về 2 cực.
Dòng biển lạnh xuất phát từ vĩ tuyến 30 - 400 chảy về Xích đạo.
- Do ?nh hu?ng c?a l?c Cụriụlit cỏc dũng bi?n núng v� l?nh t?o th�nh nh?ng vũng ho�n luu c?a cỏc d?i duong ? t?ng bỏn c?u. Bán cầu bắc là theo chiều kim đồng hồ, BCN ngược chiều
- ? vựng giú mựa thu?ng xu?t hi?n cỏc dũng bi?n d?i chi?u theo mựa. (VD: ở Việt Nam)
- Cỏc dũng bi?n núng + l?nh d?i x?ng nhau qua b? cỏc d?i duong
1/ Đặc điểm:
2. Tác động
- ảnh hưởng tới sự phân bố lượng mưa, khí hậu
Là con đường giao thông trên biển
Đánh bắt thủy sản
Có thể trở thành nguồn năng lượng trong tương lai
3. Nguyên nhân
Chủ yếu: Do gió, nhiệt độ và độ mặn
Thứ yếu: Lực cô-ri-ô-lit, lực li tâm.
Các dòng biển nóng ,lạnh có ảnh hưởng gì đến khí hậu và kinh tế các nơi chúng đi qua ?
1. Các câu dưới đây đúng hay sai?
a. Sóng biển là chuyển động theo chiều ngang từ ngoài khơi xô vào bờ.
Sai
b. Khi Mặt Trăng, Trái Đất, Mặt Trời nằm thẳng hàng thì dao động thuỷ triều lớn.
Đúng
Củng cố
Bài tập
1/ Dùng bút màu đỏ để tô lên các dòng biển nóng ở bản đồ dưới đây.
2) Nối các dữ kiện sau cho hợp lí
DB