Bài 16. Phong trào giải phóng dân tộc và Tổng khởi nghĩa tháng Tám (1939 - 1945). Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà ra đời

Ti?t thao gi?ng l?ch s? kh?i 12
GV : Phuong Quoc Oai
TRƯỜNG THPT ĐOÀN KẾT – ĐỒNG NAI
TỔ LỊCH SỬ
BÀI 16:
PHONG TRÀO GIẢI PHÓNG DÂN TỘC VÀ TỔNG KHỞI NGHĨA THÁNG TÁM ( 1939 – 1945). NƯỚC VIỆT NAM DÂN CHỦ CỘNG HÒA RA ĐỜI. (TT)
TÌNH HÌNH VIỆT NAM TRONG NHỮNG NĂM 1939 – 1945.
PHONG TRÀO GIẢI PHÓNG DÂN TỘC TỪ THÁNG 9 – 1939 ĐẾN THÁNG 3 – 1945.
KHỞI NGHĨA VŨ TRANG GIÀNH CHÍNH QUYỀN.
1. KHỞI NGHĨA TỪNG PHẦN ( THÁNG 3 ĐẾN GIỮA THÁNG 8 1945)
2. SỰ CHUẨN BỊ CUỐI CÙNG TRƯỚC NGÀY TỔNG KHỞI NGHĨA
3. Tổng khởi nghĩa tháng tám năm 1945
a. Nhật đầu hàng Đồng minh,lệnh tổng khởi nghĩa được ban bố
- Ngày 15/8/1945,phát xít nhật tuyên bố đầu hàng đồng minh không điều kiện
Ở Đông Dương,quân Nhật rệu rã. Chính phủ Trần Trọng Kim cùng tay sai hoang mang cực độ.
Điều kiện khách quan có lợi cho tổng khởi nghĩa đã đến
- Ngày 13/8/1945,Trung ương Đảng và Tổng bộ Việt Minh đã thành lập ủy ban khởi nghĩa toàn quốc,ra quân lệnh số 1,chính thức phát động tổng khởi nghĩa trong cả nước.
- Từ ngày 14 đến ngày 15/8/1945 Hội nghị toàn quốc của Đảng họp ở Tân Trào (Tuyên Quang) thông qua kế hoạch tổng khởi nghĩa và những vấn đề đối nội,đối ngoại sau khi giành chính quyền.
- Từ ngày 16 đến ngày 17/8/1945,Đại hội quốc dân được triệu tập ở Tân Trào tán thành chủ trương tổng khởi nghĩa: Cử ra UB dân tộc giải phóng do HCM làm chủ tịch.
b. Diễn biến cuộc tổng khởi nghĩa
Ở nhiều địa phương đã phát động nhân dân nổi dậy khởi nghĩa (Thanh Hóa,Nghẹ An,hà Tĩnh,Khánh Hòa,Quảng Ngãi…)
Đội quân giải phóng đầu tiên do Võ Nguyên Giáp chỉ huy đã về giải phóng Thái Nguyên.
Bốn tỉnh giành được chính quyền sớm nhất: Bắc Giang, Hải Dương,Hà Tĩnh, Quảng Nam
Hà Nội giành chính quyền, cổ vũ to lớn đối với cuộc tổng khởi nghĩa trong cả nước
Huế giành được chính quyền
Sài Gòn giành chính quyền
Những địa phương cuối cùng giành được chính quyền: Đồng Nai thượng và Hà Tiên
Bào Đại thoái vị,trao ấn kiếm cho cách mạng,chế độ PK Việt Nam hoàn toàn sụp đổ
Nhận xét :
-Tổng khởi nghĩa diễn ra và giành thắng lợi nhanh chóng tốn ít xương máu.
- Thắng lợi ở Hà Nội, Huế, Sài Gòn đã quyết định thắng lợi của tổng khởi nghĩa
IV . NƯỚC VIỆT NAM DÂN CHỦ CỘNG HÒA ĐƯỢC THÀNH LẬP
Ngày 25/8/1945, Trung ương Đảng và Hồ Chí Minh đã về Hà Nội.
Ngày 2/9/1945, tại quảng trường Ba Đình ( Hà Nội), Hồ Chí Minh thay mặt chính phủ lâm thời đã đọc tuyên ngôn độc lập khai sinh nước Việt Nam dân chủ cộng hòa.
I. NGUYÊN NHÂN THẮNG LỢI,Ý NGHĨA LỊCH SỬ VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM CỦA CÁCH MẠNG THÁNG TÁM NĂM 1945
1 Nguyên nhân thắng lợi
Khách quan: Quân đồng minh đánh thắng phát xít tạo cơ hội khách quan thuận lợi cho nhân dân ta giành chính quyền.
Chủ quan:
+ Dân tộc Việt Nam vốn có truyền thống yêu nước nồng nàn,vì vậy khi Đảng kêu gọi cả dân tộc nhất tề đứng lên.
+ Sự lãnh đạo đúng đắn sáng tạo của TW Đảng và HCM
+ Quá trình chuẩn bị lâu dài, chu đáo,rút kinh nghiệm qua đấu tranh, chớp đúng thời cơ.
+ Trong những ngày KN toàn Đảng, toàn dân quyết tâm cao. Các cấp Đảng bộ chỉ đạo linh hoạt, sáng tạo.
2. Ý nghĩa lịch sử
Tạo ra một bước ngoặt mới trong lịch sử dân tộc,phá tan xiềng sích nô lệ của Pháp hơn 80 năm và ách thống trị của Nhật gần 5 năm,lật nhào chế độ PK thống trị ngót 1.000 năm trên đất nước ta.
Mở ra một kỉ nguyên mới cho lịch sử dân tộc, kỉ nguyên giải phóng dân tộc gắn liền với giải phóng người lao động.
Góp phần vào thắng lợi trong cuộc chiến tranh chống chủ nghĩa Phát xít
Cổ vũ cho các dân tộc thuộc địa đấu tranh tự giải phóng.
3.Bài học kinh nghiệm
Đảng phải có đường lối đúng đắn,trên cơ sở vận dụng sáng tạo CN Mác-Lenin vào thực tiễn CMVN; Nắm bắt tình hình thế giới và trong nước để đề ra chủ trương CM phù hợp.
Tập hợp rộng rãi lực lượng yêu nước trong mặt trận dân tộc thống nhất, phân hóa và cô lập kẻ thù.
Chỉ đạo linh hoạt,kết hợp đấu tranh chính trị với đấu tranh vũ trang, tiến hành khởi nghĩa từng phần,chớp đúng thời cơ phát động tổng khởi nghĩa.
Câu hỏi
Nêu hoàn cảnh lịch sử và diễn biến tổng khởi nghĩa tháng tám năm 1945
Nêu nội dung cơ bản của tuyên ngôn độc lập (2/9/1945)
Nguyên nhân thắng lợi,ý nghĩa lịch sử,bài học kinh nghiệm của cách mạng tháng tám năm1945
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN
QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM
H ế t
Ngày 19-8:
Sáng ngày 19-8 cả thủ đô Hà nội tràn ngập Khí thế cách mạng. Đồng bào thủ đô và các vùng lân cận đã tiến vào qua 5 cửa ô rầm rập kéo tới quảng trường nhà hát lớn dự cuộc mít tinhdo Mặt trận Việt Minh tổ chức. Đại biểu Việt Minh đọcTuyên ngôn, chương trình của Việt Minh và kêu gọi nhân dân đứng dậy giành chính quyền. Quần chúng đã hát vang các bài ca cách mạng , hô vang các khẩu hiệu "Đã đảo xâm lăng", " Đã dảo chính phủ bù nhìn trần trọng kim", "Việt nam độc lập".. "Bài hát tiến quân ca" lần đầu tiên được vang lên giữa trời thu lộng gió.
11h 30 phút cuộc mít tinh nhanh chóng chuyển thành biểu tình. Quần chúng chia thành nhiều đoàn đI đánh chiếm phủ khâm sai, toà thị chính, trại lính bảo an, sở cảnh sát, các công sở của chính quyền bù nhìn. tước khí thế của quần chúng, quân Nhật tuy có hơn 1 vạn nhưng không giám chống lại.
Chỉ trong một ngày cuộc khởi nghĩa đã thắng lợi hoàn toàn ở thủ đô Hà Nội.

QUẦN CHÚNG CM CHIẾM PHỦ KHÂM SAI
BÀI TIẾN QUÂN CA  do nhạc sĩ Văn Cao sáng tác tháng 12-1944
HỒ CHÍ MINH - Chủ tịch Ủy ban Dân tộc Giải phóng Việt Nam, tháng 8-1945
Lễ tuyên ngôn Độc Lập tại Quảng trường Ba Đình, Hà Nội ngày 2-9-1945
MICRÔ, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đọc Tuyên ngôn Độc lập tại Quảng trường Ba Đình Hà Nội,  ngày 2-9-1945
ĐỘI QUÂN GIẢI PHÓNG DO VÕ NGUYÊN GIÁP CHỈ HUY
Giành chính quyền trong Cách mạng tháng Tám - 1945