Bài 16. Hợp chất của cacbon

20 - 11 - 2009
trường thpt nguyễn trãi
Nhiệt liệt chào mừng các thầy giáo, cô giáo
Về dự hội giảng nhân ngày nhà giáo Việt Nam
Mỗi học sinh có thể chọn bất kỳ ô hàng ngang nào để trả lời. Nếu học sinh nào trả lời được ô hàng dọc trước 4 từ hàng ngang được 10 điểm, trước 6 từ hàng ngang được 9 điểm, sau 6 từ hàng ngang được 8 điểm?
KIỂM TRA BÀI CŨ
1
Là một vật liệu có độ cứng cao nhất trong các loại hợp chất và được sử dụng để làm đồ trang sức?
?
?
?
?
?
?
?
?
2
?
?
?
?
?
?
?
Chất khí nào chứa Nitơ và là một trong 2 nguyên liệu trực tiếp để sản xuất ra phân urê?
3
?
?
?
?
?
?
?
Một dạng thù hình quan trọng của cacbon có khả năng dẫn được điện?
4
?
?
?
?
?
?
?
Những hóa chất có chứa các nguyên tố dinh dưỡng được bón cho cây trồng nhằm nâng cao năng suất của mùa màng được gọi là?
5
?
?
?
?
?
?
Trong phản ứng của Cacbon với Kim loại, Cacbon với H2 thì tính chất của cacbon là tính gì?
6
?
?
?
?
?
?
?
?
?
Các hợp chất như Al(OH)3, Zn(OH)2, (NH4)2CO3, NaHCO3.. đều được gọi là hợp chất?
7
?
?
?
?
?
?
Là một axit có tính oxi hóa rất mạnh trong cả dung dịch đặc và loãng, sản phẩm khử của axit không phải là Hidro?
8
?
?
?
?
?
?
Tên gọi của nguyên tố phi kim thuộc chu kỳ 2 có 4 electron lớp ngoài cùng
ô chữ
8
7
7
7
7
9
6
6
hợp
Chất
Của
Cac
bon
Cacbon đioxit
Axit cacbonic
Muối cacbonat
Cacbon mono oxit
Tiết 24: hợp chất của cacbon
I. Cacbon monooxit
1. Cấu tạo phân tử:
1s22s22p2
C:
1s22s22p4
o:
C
O
Xác định số oxi hóa của C trong CO từ đó dự đoán tính chất hóa học cả khí CO?
+2
- Tính chất hóa học đặc trưng của khí CO là tính khử
Trong phân tử CO nguyên tử C và O liên kết với nhau bằng liên kết gì?
1. Cấu tạo phân tử.
Tiết 24: hợp chất của cacbon
I. Cacbon monooxit
1. Cấu tạo phân tử:
2. Tính chất vật lý:
3. Tính chất hóa học:
3. Tính Chất hóa học.
Dựa vào công thức cấu tạo có nhận xét gì về khả năng hoạt động hóa học của CO?
- CO rất kém họat động hóa học ở nhiêt độ thường và trở lên hoạt động hóa học hơn khi đun nóng.
- Là một oxít trung tính "không tác dụng với nước, dung dịch axit, dung dịch kiềm ở nhiệt độ thường"
- Là một chất khử mạnh
Viết phương trình phản ứng của CO với Cl2, O2, CuO, Fe2O3, Al2O3? Nêu phương pháp giải bài tập về phản ứng giữa oxit kim loại với CO? vận dụng giải bài tập sau?
Ví dụ 1: Cho m gam Fe2O3 tác dụng với khí CO nung nóng, sau một thời gian thu được 13,6 gam hỗn hợp A gồm Fe, FeO, Fe2O3 và Fe3O4. Lấy toàn bộ khí CO2 sinh ra cho tác dụng với dung dịch Ca(OH)2 dư thu được 15 gam kết tủa. Giá trị của m là?
A. 16,4 gam
B. 16 gam
C. 14,4 gam
D. 17,6 gam
C
O
+2
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1
Tiết 24: hợp chất của cacbon
I. Cacbon monooxit
1. Cấu tạo phân tử:
2. Tính chất vật lý:
3. Tính chất hóa học:
3. Tính Chất hóa học.
CO
COCl2
2 CO
2 CO2
+
Cl2
1.
2.
3.
4.
+
O2
CO
+
CuO
Cu
CO2
+
CO
3 Fe2O3
2 Fe3O4
CO2
+
+
Fe3O4
3 FeO
CO
+
+
CO2
FeO
Fe
CO
+
+
CO2
Al2O3
CO
+
Không phản ứng
5.
Khí CO chỉ khử được các oxit của kim loại đứng sau Al trong dãy điện hóa
Tiết 24: hợp chất của cacbon
I. Cacbon monooxit
1. Cấu tạo phân tử:
2. Tính chất vật lý:
3. Tính chất hóa học:
3. Tính Chất hóa học.
Khi giải bài tập về phản ứng khử oxit kim loại bằng khí CO ta thường sử dụng phương pháp bảo toàn khối lượng và bảo toàn nguyên tố để giải:
Cho m gam Fe2O3 tác dụng với khí CO nung nóng, sau một thời gian thu được 13,6 gam hỗn hợp B gồm Fe, FeO, Fe2O3 và Fe3O4. Lấy toàn bộ khí CO2 sinh ra cho tác dụng với dung dịch Ca(OH)2 dư thu được 15 gam kết tủa. Giá trị của m là?
Tiết 24: hợp chất của cacbon
I. Cacbon monooxit
1. Cấu tạo phân tử:
2. Tính chất vật lý:
3. Tính chất hóa học:
3. Tính Chất hóa học.
A. 16,4 gam
B. 16 gam
C. 14,4 gam
D. 17,6 gam
= 13,6 + 0,15. 16 = 16 gam
Tiết 24: hợp chất của cacbon
I. Cacbon monooxit
1. Cấu tạo phân tử:
2. Tính chất vật lý:
3. Tính chất hóa học:
3. Tính Chất hóa học.
Ví dụ 2: Nung nóng hỗn hợp A gồm MgO, Fe2O3 và CuO dư với khí CO dư, sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được hỗn hợp chất rắn B. Thành phần các chất trong B là?
A. MgO, Fe và CuO
B. MgO, FeO và Cu
C. MgO, Fe và Cu
D. Mg, Fe và Cu
Rất tiếc bạn đã chọn sai. Phản ứng trên xảy ra hoàn toàn.
Rất tiếc bạn đã chọn sai. Mg là kim loại đứng trước Al trong dãy điện hóa.
Chúc mừng bạn đã chọn đúng, bạn thật thông minh!
Rất tiếc bạn đã chọn sai. Phản ứng trên xảy ra hoàn toàn.
Tiết 24: hợp chất của cacbon
I. CACBON MONOOXIT
1. Cấu tạo phân tử:
2. Tính chất vật lý:
3. Tính chất hóa học:
4. Điều chế:
4. Điều chế:
a. Trong phòng thí nghiệm
HCOOH
H2SO4 đđ
CO
H2O
+
b. Trong công nghiệp
C
CO
H2
+
H2O
+
C
2 CO
CO2
+
(khí than ướt chứa 44% CO còn lại là khí CO2, H2, N2….)
(khí lò ga (khí than khô) chứa 25% CO còn lại là khí CO2, N2….)
Tiết 24: hợp chất của cacbon
I. CACBON MONOOXIT
1. Cấu tạo phân tử:
II. CACBON ĐIOXIT VÀ
AXIT CACBONIC
1. Cấu tạo phân tử:
2. Tính chất vật lý:
Mô hình
Phân tử
O = C = O
+4
- CO2 là một hợp chất có tính oxi hóa
- CO2 là một oxit axit
2. Tính chất vật lý:
Tính tan
CO2
Nước
Đá khô
- Xác định số oxi hóa của C trong CO2 từ đó dự đoán tính chất hóa học của CO2?
Tiết 24: hợp chất của cacbon
I. CACBON MONOOXIT
1. Cấu tạo phân tử:
2. Tính chất vật lý:
II. CACBON ĐIOXIT VÀ
AXIT CACBONIC
Mg + CO2
3. Tính chất hóa học:
3. Tính chất hóa học:
- CO2 không cháy và không duy trì sự cháy của nhiều chất
- Một số kim loại có tính khử mạnh như Mg, Al có thể cháy trong CO2.
Mg + CO2
MgO + C
b. CO2 là một oxit axit yếu
a. Tính oxi hóa
H2CO3
H2CO3
H+
+
H+
+
Quan sát thí nghiệm và nhận xét về tính chất hóa học của CO2?
2
2
+4
0
CO2
+
H2O
Khi cho khí CO2 tác dụng với dng dịch kiềm có thể thu được những sản phẩm gì?
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2:
Viết các phương trình phản ứng xảy ra và xác định thành phần dung dịch thu được khi cho x mol CO2 tác dụng với dung dịch chứa y mol OH-. Vận dụng kết quả thu được giải 2 bài tập sau?
Bài 1: Hấp thụ hoàn toàn 6,72 lít khí CO2 (đktc) vào 400 ml dung dịch NaOH 1M đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được 400 ml dung dịch A. Nồng độ mol/lít của các chất trong A là?
A. NaHCO3 0,75M
B. NaHCO3 0,5M và Na2CO3 0,25 M.
D. NaHCO3 0,25M và Na2CO3 0,5 M.
C. Na2CO3 0,5 M.
Bài 2: Hấp thụ hoàn toàn 4,48 lít khí CO2 (đktc) vào 200 ml dung dịch chứa hỗn hợp NaOH 0,3M và Ba(OH)2 0,6M đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được m gam kết tủa. Giá trị của m là?
A. 10 gam.
B. 23,64 gam
C. 19,7 gam
D. 11,82 gam
Tiết 24: hợp chất của cacbon
I. CACBON MONOOXIT
1. Cấu tạo phân tử:
2. Tính chất vật lý:
II. CACBON ĐIOXIT VÀ
AXIT CACBONIC
3. Tính chất hóa học:
3. Tính chất hóa học:
CO2 khi tác dụng với dung dịch kiềm tùy vào tỉ lệ mol có thể thu được 2 muối
Đặt
- Nếu
Xảy ra pứ (1) và dư CO2
- Nếu
Xảy ra pứ (1) và (2)
- Nếu
Xảy ra pứ (2) và dư OH-
(1)
(2)
Bài 1: Hấp thụ hoàn toàn 6,72 lít khí CO2 (đktc) vào 400 ml dung dịch NaOH 1M đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được 400 ml dung dịch A. Nồng độ mol/lít của các chất trong A là?
A. NaHCO3 0,75M
B. NaHCO3 0,5M và Na2CO3 0,25 M.
D. NaHCO3 0,25M và Na2CO3 0,5 M.
C. Na2CO3 0,5 M.
Tiết 24: hợp chất của cacbon
I. CACBON MONOOXIT
1. Cấu tạo phân tử:
2. Tính chất vật lý:
II. CACBON ĐIOXIT VÀ
AXIT CACBONIC
3. Tính chất hóa học:
3. Tính chất hóa học:
Xảy ra 2 pứ
Bài 2: Hấp thụ hoàn toàn 4,48 lít khí CO2 (đktc) vào 200 ml dung dịch chứa hỗn hợp NaOH 0,3M và Ba(OH)2 0,6M đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được m gam kết tủa. Giá trị của m là?
A. 10 gam.
B. 23,64 gam
C. 19,7 gam
D. 11,82 gam
Tiết 24: hợp chất của cacbon
I. CACBON MONOOXIT
1. Cấu tạo phân tử:
2. Tính chất vật lý:
II. CACBON ĐIOXIT VÀ
AXIT CACBONIC
3. Tính chất hóa học:
3. Tính chất hóa học:
Xảy ra 2 pứ
Tiết 24: hợp chất của cacbon
I. CACBON MONOOXIT
1. Cấu tạo phân tử:
2. Tính chất vật lý:
II. CACBON ĐIOXIT VÀ
AXIT CACBONIC
3. Tính chất hóa học:
4. Điều chế:
4. Điều chế:
a. Trong phòng thí nghiệm:
b. Trong công nghiệp:
Khí CO2 gây hiệu ứng nhà kính
Tiết 24: hợp chất của cacbon
I. CACBON MONOOXIT
1. Tính chất vật lý:
II. CACBON ĐIOXIT VÀ
AXIT CACBONIC
2. Tính chất hóa học:
1. Tính chất vật lý:
III. MUỐI CACBONAT
- Hầu hết các muối cacbonat đều không tan trừ muối của
- Tất cả các muối hidrocacbonat đều tan
2. Tính chất hóa học:
a. Muối hidrocacbonat
- Thể hiện tính chất của một hợp chất lưỡng tính  có khả năng tác dụng được với dung dịch kiềm mạnh và dung dịch axit mạnh
NaOH + NaHCO3
HCl + NaHCO3
Na2CO3
H2O
+
+
H2O
NaCl
+
H2O
CO2
+
+
H2O
+
Dựa vào thuyết Bronsterd hãy nhận xét về tính chất hóa học của muối hdrocacbonat và muối cacbonat. Lấy NaHCO3 và Na2CO3 để viết phương trình phản ứng minh họa?
+
Slides
26
Tiết 24: hợp chất của cacbon
I. CACBON MONOOXIT
1. Tính chất vật lý:
II. CACBON ĐIOXIT VÀ
AXIT CACBONIC
2. Tính chất hóa học:
III. MUỐI CACBONAT
2. Tính chất hóa học:
b. Muối cacbonat
Thể hiện tính chất của một bazơ và tham gia phản ứng trao đổi ion
- Phản ứng thủy phân
Dung dịch muối cacbonat cho môi trường bazơ  pH > 7
- Tác dụng với axit
Tiết 24: hợp chất của cacbon
I. CACBON MONOOXIT
1. Tính chất vật lý:
II. CACBON ĐIOXIT VÀ
AXIT CACBONIC
2. Tính chất hóa học:
III. MUỐI CACBONAT
2. Tính chất hóa học:
- Phản ứng trao đổi ion
+ H2O
2
3
3
3
3
Al3+
+
H2O
+
Al(OH)3
CO2
+
3
2
2
3
3
Slides
26
Tiết 24: hợp chất của cacbon
I. CACBON MONOOXIT
1. Tính chất vật lý:
II. CACBON ĐIOXIT VÀ
AXIT CACBONIC
2. Tính chất hóa học:
III. MUỐI CACBONAT
2. Tính chất hóa học:
c. Phản ứng nhiệt phân
- Hầu hết các muối cacbonat đều bị nhiệt phân tao oxit kim loại và CO2 trừ muối của kim loại kiềm như Na2CO3, K2CO3…
MgO + CO2
- Tất cả các muối hidrocacbonat đều bị nhiệt phân tạo muối trung hòa.
CaO + CO2
Không xảy ra
Không xảy ra
2
Nhiệt phân hoàn toàn 100 gam hỗn hợp A gồm NaHCO3 và Na2CO3 đến khối lượng không đổi thu được 69 gam một chất rắn duy nhất. Khối lượng NaHCO3 có trong hỗn hợp trên là?
A. 42 gam.
B. 63 gam.
C. 54,6 gam.
D. 84 gam.
2. Tính chất hóa học:
Tiết 24: hợp chất của cacbon
I. CACBON MONOOXIT
1. Tính chất vật lý:
II. CACBON ĐIOXIT VÀ
AXIT CACBONIC
2. Tính chất hóa học:
III. MUỐI CACBONAT
 m = 1 . 84 = 84 gam
Rất tiếc! Bạn đã chọn sai
Rất tiếc! Bạn đã chọn sai
Rất tiếc! Bạn đã chọn sai
Bạn đã chọn đúng. Bạn thật thông minh.
Tiết 24: hợp chất của cacbon
I. CACBON MONOOXIT
1. Tính chất vật lý:
II. CACBON ĐIOXIT VÀ
AXIT CACBONIC
2. Tính chất hóa học:
III. MUỐI CACBONAT
3. Ứng dụng
3. Ứng dụng
- CaCO3 được dùng làm chất độn trong cao su và trong một số ngành công nghiệp.
- Na2CO3 dùng trong công nghiệp thuỷ tinh, đồ gốm, bột giặt …
Thuốc giảm đau dạ dày
Bánh
- NaHCO3 được dùng trong công nghiệp thực phẩm, thuốc giảm đau dạ dầy….
- Bài 2: Khử hoàn toàn 24 gam hỗn hợp A gồm Fe2O3 và CuO có tỉ lệ mol tương ứng bằng 1 : 1 trong khí CO dư, sau phản ứng thu được m gam hỗn hợp chất rắn B và hỗn hợp khí C. Dẫn toàn bộ C qua 3 lít dung dịch Ca(OH)2 0,1M thu được m1 gam kết tủa và dung dịch D. Đun nóng dung dịch D thu thêm được m2 gam kết tủa nữa. Tìm m, m1, m2?
BÀI TẬP VỀ NHÀ
- Bài 1: Cho CO2 hấp thụ hết vào 300 ml dung dịch A chứa hỗn hợp Ba(OH)2 1M và NaOH 1M, sau phản ứng thu được 39,4 gam kết tủa. Tính tích khí CO2 (đktc) đã phản ứng với dung dịch A?
- Bài tập 1, 2, 3, 4, 5, 6 Trang 75 SGK cơ bản
- Bài tập 4, 5, 6 Trang 88 SGK nâng cao
- Đọc trước bài Silic và hợp chất của Silic.
Chân thành cảm ơn các Thầy giáo, Cô giáo
Đã Về Dự TIếT DạY NGàY HÔM NAY
BẢNG TÍNH TAN CỦA CÁC HỢP CHẤT VÔ CƠ
Slide 19
Slide 21