Bài 16. Dòng điện trong chân không

Bài 42
CÁC DẠNG PHÓNG ĐIỆN TRONG KHÔNG KHÍ Ở ĐIỀU KIỆN THƯỜNG
I.- Tia lửa điện :
- Điều kiện phát sinh : khi trong môi trường không khí có điện trường mạnh ( E=3.105 V/m) thì sẽ gây nên sự phóng điện hình tia(tia lửa điện)
Hiện tượng :
+Tia lửa điện không có hình dạng nhất định, thường là chùm tia dích dắc,có nhánh.
+ Khi xuất hiện tia lửa điện thường kèm theo có tiếng nổ và có mùi khét.
- Nguyên nhân : Trong không khí luôn có sẵn một số ít các electron và ion tự do. Khi có điện trường mạnh sẽ gây nên sự ion hóa do va chạm và từ đó tia lửa điện được hình thành.
sét :
- Sét là sự phóng tia lửa điện khổng lồ giữa các đám mây mang điện trái dấu hay giữa đám mây mang điện với mặt đất (hình ).
- Hiệu điện thế gây ra sét từ 108đến 109 vôn
- Cường độ dòng điện sét đạt từ 10.000 A đến 50.000 A.
- Để tránh tác hại của sét, người ta chế các cột chống sét (cột thu lôi).
Trích đoạn phim về hình ảnh sét
Trích đoạn phim về hình ảnh sét
II.- Hồ quang điện :
Là sự phóng điện giữa hai điện cực ở hiệu điện thế thấp (40 V- 50 V)
Hoạt động:
Đầu tiên cho hai thanh than chạm nhau, sau đó tách chúng ra một khoảng ngắn thì thấy giữa hai đầu than phát ra ánh sáng chói lòa, nhiệt độ chỗ phát sáng rất cao, cực dương bị ăn mòn.

b) Giải thích :
- Khi cho hai thanh than tiếp xúc nhau thì chỗ tiếp xúc có điện trở lớn và tỏa nhiều nhiệt (hình) .
- Đầu than bị đốt nóng sẽ phát xạ nhiệt Electron. Các Electron từ Catôt có động năng lớn đến đập mạnh vào Anôt, làm nóng và bào mòn Anôt (Hình) .
- Nhiệt độ hồ quang lên tới 4.000OC.
- Các Ion dương bắn ra từ Anôt đến đập vào Catôt làm nóng Catôt, Catôt lại bức xạ nhiệt Electron nên hồ quang được duy trì.

c) Ứng dụng :
- Hồ quang điện được dùng trong việc hàn điện, dương cực là que hàn, âm cực là kim loại cần hàn.
- Dùng hồ quang để nấu chảy kim loại, làm các phản ứng hóa học.
Hồ quang được dụng làm nguồn phát sáng trong các đèn chiếu, máy chiếu phim.v.v..

Luyện tập
Em hãy lập bảng so sánh về sự khác nhau giữa tia lửa điện và hồ quang điện.