Bài 16. Dòng điện trong chân không

DÒNG ĐIỆN TRONG CHÂN KHÔNG
DÒNG ĐIỆN
TRONG CHÂN KHÔNG
Dòng điện trong chân không
Sự phụ thuộc của cường độ dòng điện trong chân không vào hiệu điện thế
Tia catôt
Ống phóng điện tử
1. Dòng điện trong chân không
Chân không là môi trường đã được lấy đi các phân tử khí. Nó không chứa các hạt tải điện nên không dẫn điện
Ta phải đưa các electron vào trong khoảng chân không đó để nó có thể dẫn điện
Trong thực tế, khi làm giảm áp suất chất khí trong một ống xuống dưới 10-4mmHg, lúc đó phân tử khí có thể chuyển động từ thành nọ đến thành kia của ống mà không va chạm với các phân tử khác thì trong ống được xem là chân không
Ống thủy tinh
Phân tử khí
V
mA
Anôt= KL
+
-
R
Điôt chân không
(ĐÈN điôt)
Catôt Vonfam
+
-
Để đốt nóng catôt K
K
A
Để tạo HĐT U giữa 2 cực của điôt
Đóng
Khi bị đốt nóng  electron bứt ra khỏi mặt catôt
 Sự phát xạ nhiệt electron
 Electron tự do chuyển động hỗn loạn
Khi mắc
anôt vào cực
dương, catôt
vào cực âm, do
tác dụng của lực
điện trường
Các e dịch
chuyển từ catôt sang anôt
Tạo ra dòng điện
Kết luận:
Dòng điện trong điôt chân không là dòng dịch chuyển có hướng của các electron bức ra khỏi catôt bị nung nóng dưới tác dụng của điện trường
Dòng điện chạy trong điôt chân không chỉ theo một chiều từ anôt đến catôt
Đồ thị a): Khi K không được đốt nóng, I = 0

Đồ thị b): Khi K nóng đỏ:
+ UAK < 0: I không đáng kể
+ UAK > 0: I tăng nhanh theo U rồi đạt giá trị bão hòa
Đồ thị c): Đốt dây tóc với nhiệt độ cao hơn,đường cong (c) có dạng như (b) nhưng dòng bão hòa lớn hơn 0
Dòng điện trong chân không không tuân theo định luật Ohm
2. Sự phụ thuộc của cường độ dòng điện trong chân không vào hiệu điện thế

Điôt chân không có tính dẫn điện theo một chiều
 Dùng để biến đổi dòng điện xoay chiều thành dòng 1 chiều (chỉnh lưu dòng điện xoay chiều)
Trong các sơ đồ mạch điện, điôt chân không được vẽ như hình bên:
Thí nghiệm
Điôt chân không có dạng ống thuỷ tinh dài và trên A có 1 lỗ nhỏ O
Nhận xét
Ở sau lỗ có dòng các electron do catôt phát ra và bay trong chân không
3. TIA CATÔT (tia âm cực)
Tia catôt truyền thẳng
Tia catôt phát ra vuông góc với mặt catôt, gặp vật cản bị chặn lại
và làm vật đó tích điện âm
__
__
Tia catôt mang năng lượng

Làm đen phim ảnh, huỳnh quang tinh thể, phát tia X, làm nóng vật, tác dụng lực lên vật
Tia catôt làm phát quang một số chất khi đập vào chúng


Vôi
Tia catôt bị lệch trong điện trường và từ trường

Tia catôt truyền thẳng
Tia catôt phát ra vuông góc với mặt catôt
Tia catôt mang năng lượng
Tia catôt có thể đâm xuyên các kim loại mỏng, có tác dụng lên kính ảnh và có khả năng ion hóa không khí
Tia catôt làm phát quang
Tia catôt bị lệch trong điện trường, từ trường
4. Ống phóng điện tử

a) Cấu tạo :
b) Hoạt động :
c) Ứng dụng : dùng trong các dao động ký điện tử, trong các máy thu hình.
+ Đặt vào anốt và catốt một hiệu điện thế khoảng từ vài trăm đến vài nghìn volt.
+ Dưới tác dụng của hai cặp bản tụ điện (nằm ngang và thẳng đứng), các electron bứt ra khỏi catốt, sẽ bị lệch và đập vào một điểm nào đó trên mặt huỳnh quang làm điểm đó phát sáng.
* Nguyên lí hoạt động
+
+
-
+
-
+
+
-
-
+
TRÒ CHƠI
Ô CHỮ
D I E N T R U O N G
D E N D I O T
C H I N H L U U
K H O N G D A N D I E N
H U Y N H Q U A N G
T I A C A T O T
C H A N K H O N G
E L E C T R O N
1) Điền vào chỗ trống
… là 1 dạng vật chất tồn tại xung quanh hạt mang điện
2) tia âm cực hay còn gọi là tia gì?
3) ống điện tử gọi là ống catot là một ống chân không mà trước mặt nó là màn gi được phủ lên chất gì mà phát ra ánh sáng khi bị electron đạp vào
4) tính chất môi trường chân không
5) để tạo ra dòng điện trong chân không, người ta đã sử dụng gì?
6) Điền vào chỗ trống
điot chân không với catot nóng đỏ có tính …
7) hạt cơ bản có điện tích khi di chuyển sinh ra dòng điện
8) môi trường nào ở trạng thái lí tưởng sẽ không có một phân tử khí nào?