Bài 16. Chương trình địa phương (phần Tiếng Việt): Rèn luyện chính tả

1
Tiết 87:
NGỮ VĂN ĐỊA PHƯƠNG
PHẦN TIẾNG VIỆT
RÈN LUYỆN CHÍNH TẢ
2
Mùa xuân trên quê hương em thật đẹp! Ông mặt trời chiếu muôn ngàn tia nắng nấp nánh khiến giòng sông như được rát bạc. Trên các vòm cây xanh mướt, những chú chim họa mi cất tiếng hót líu no như bản hòa tấu. Cánh đồng lúa như tấm thảm xanh mượt mà, tươi tốt, báo hiệu vụ gặt bội thu. Gió xuân nhè nhẹ thổi. Cả không gian tràn ngập sức xuân.
Mùa xuân trên quê hương em thật đẹp! Ông mặt trời chiếu muôn ngàn tia nắng lấp lánh khiến dòng sông như được dát bạc. Trên các vòm cây xanh mướt, những chú chim họa mi cất tiếng hót líu lo như bản hòa tấu. Cánh đồng lúa như tấm thảm xanh mượt mà, tươi tốt, báo hiệu vụ gặt bội thu. Gió xuân nhè nhẹ thổi. Cả không gian tràn ngập sức xuân.
Bài tập 1:
3
Bài tập 2: Hãy chỉ ra những lỗi chính tả khi viết các phụ âm đầu của học sinh và người dân Hải Phòng, cho ví dụ minh họa. Phân tích nguyên nhân mắc lỗi và nêu cách chữa lỗi.
Lẫn lộn giữa l và n:
Lẫn lộn giữa ch và tr:
Lẫn lộn giữa s và x:
Lẫn lộn giữa r và d, gi:
Người Hải Phòng lẫn lộn giữa n và l là hiện tượng mắc lỗi trầm trọng cần được khắc phục cả về chính âm và chính tả.
4
* Cách chữa lỗi:
Rèn kĩ năng phát âm chuẩn.
Nắm vững qui tắc chính tả để viết đúng trong nhiều trường hợp.
Hiểu nghĩa của từ.
Tích cực đọc sách bảo, có thói quen sử dụng từ điển chính tả.
* Nguyên nhân mắc lỗi:
* Tác hại:
- Viết sai chính tả có thể dẫn đến làm sai nghĩa của từ.
- Viết sai còn gây phản cảm.
5
Bài tập 3: Đọc và viết đúng các từ ngữ sau:
Lỗi lạc, lộng lẫy, lương tâm, nương náu, nở nang, năng nổ, náo nức, nội thành, nôn nao.
- Xót xa, xương xẩu, sôi nổi, xô xát, sát sao, sắt đá, nắm xôi, nước sôi, sợ hãi, sống sượng.
- Trong trắng, trang trọng, trân trọng, chân thành, chung thủy, tranh chấp, trăn trở, trầm lắng, chùng chình, chồn chân, chững chạc.
Dịu dàng, dân dã, diễn giảng, dò la, dồi dào, du dương, duyên dáng, dông tố, sóng gió, dở dang.
6
Bài tập 4: Phân biệt các từ có phụ âm đầu viết bằng các chữ:
(l / n)
... ạc hậu, nói ...iều, gian ..an, ...ết na, ...ương thiện, ruộng ...ương, ...ỗ chỗ, lên ...úi, bếp ...úc, ...ỡ làng.
(ch / tr)
...ái cây, ...ờ đợi, ...ôi chảy, nói ...uyện, thủy ...iều, ...ung gian.
(s / x)
...ấp ngửa, sản ...uất, ...ơ sài, bổ ...ung, ...ung kích, cái ...ẻng, ao ...âu.
(r / gi / d)
...ũ rượi, ...ắc rối, giáo ...ục, rùng ...ợn, ...ang sơn, rau ...iếp, ...ao kéo, ...áo mác.
l
l
l
l
l
n
n
n
n
n
tr
tr
tr
tr
ch
ch
s
s
s
s
x
x
x
r
r
r
gi
gi
d
d
d
7
(l, n)
- ... ụa ... à ... óng ... ánh ... õn ... à
... ói ... ăng ... ịch ... ãm ... ết ... a ... ên người
(s, x)
- Trời cho ... uân ... ắc ... inh ... inh
Lười ... em… ách báo, vô tình ... inh hư
(tr, ch)
- ... ăng ... ê ... ời thấp ... ăng cao
... ời ... ê ... ăng thấp, ... ời ... èo lên ... ên.
(d, gi, r)
- Dù hoàn cảnh ... a đình rất khó khăn nhưng Giang vẫn ... ành được những kết quả học tập ... ất đáng biểu ... ương. Đó là phần thưởng ... ành cho những ai không ... ễ ... àng ... ao động.
Bài tập thêm:
8
Sông xanh như dải lụa mờ xa trong xương sớm. ánh sáng mặt trời xua tan màn xương khiến cho dòng sông càng sôn sao màu xanh sao xuyến. Ai đi xa khi trở về sứ sở đều s?ng sờ trước dòng sông am ắp bao kỉ niệm. Ngày xưa, dòng sông tuổi thơ mênh mông như biển. Nh?ng con sóng nhỏ sô bờ sao mà thân thuộc? Khi mặt trời xuống núi cả khúc sông sủi nước ùn ùn. Lớn lên tạm biệt dòng sông đi xa, mỗi người mỗi ngả khi trở về, chúng tôi đứng lặng trước dòng sông xưa lòng bồi hồi, sốn sang nỗi niềm sâu xa, trác ẩn. Ai từng đắm mỡnh trong dòng sông tuổi thơ thỡ sớm muộn cũng tỡm về sứ sở quê mỡnh.
Rõ ...àng đã có ai đó ...ấu con ...ấu khiến cô van thư rầu rĩ, ...ên rẩm vỡ sự ...ở dang.
Sông xanh như dải lụa mờ xa trong sương sớm. ánh sáng mặt trời xua tan màn sương khiến cho dòng sông càng xôn xao màu xanh xao xuyến. Ai đi xa khi trở về xứ sở đều s?ng sờ trước dòng sông am ắp bao kỉ niệm. Ngày xưa, dòng sông tuổi thơ mênh mông như biển. Nh?ng con sóng nhỏ xô bờ sao mà thân thuộc? Khi mặt trời xuống núi cả khúc sông sủi nước ùn ùn. Lớn lên tạm biệt dòng sông đi xa, mỗi người mỗi ngả khi trở về, chúng tôi đứng lặng trước dòng sông xưa lòng bồi hồi, xốn xang nỗi niềm sâu xa, trác ẩn. Ai từng đắm mỡnh trong dòng sông tuổi thơ thỡ sớm muộn cũng tỡm về xứ sở quê mỡnh.
d
d
gi
r
d
9
Hướng dẫn học tập ở nhà
- Ghi nhớ các đơn vị kiến thức đã học.
- Hoàn tất bài tập còn lại.
- Vờ` nha` hoa`n chi?nh ba`i tõ?p luyờ?n tõ?p va`o vo?, ho?c ba`i cu~.
- Chuõ?n bi? ba`i "Phuong phỏp t? c?nh" : Do?c ki cỏc b�i t?p trong m?c I, tr? l?i cỏc cõu h?i trong m?c I.II , nghiờn c?u ph?n ghi nh? sgk .
10