Bài 16. Cấu trúc di truyền của quần thể

sinh học lớp 12
Giáo viên thực hiện: Trần Thiện Hiếu
tổ: hóa - sinh - thể
chương iii: di truyền học quần thể
Tiết 17 bài 16 cấu trúc di truyền học quần thể

i các đặc trưng di truyền quần thể

1 khái niệm quần thể
Chọn từ thích hợp điền vào chỗ trống để hoàn thiện khái niệm quần thể ( xác định, cùng loài, cách li, giao phối
Quần thể là tập hợp cá thể.............. cùng sống trong một khoảng không gian............... vào một thời điểm nhất định có khả năng ............. tự do với nhau và được ..........ở mức độ nhất định với quần thể lân cận cùng loài "Quần thể là đơn vị tồn tại của loài "
đáp án ( Khái niệm về quần thể
Quần thể là tập hợp cá thể.cùng loài.. cùng sống trong một khoảng không gian..xác định... vào một thời điểm nhất định có khả năng ...giao phối. tự do với nhau và được .cách li.ở mức độ nhất định với quần thể lân cận cùng loài "Quần thể là đơn vị tồn tại của loài "

2. Các đặc trưng di truyền của quần thể
Vốn gen: Tập hợp tất xả các alen có trong quần thể ở một thời điểm xác định
Đặc điểm của vốn gen thể hiện qua tần số alen, và tần số kiểu gen

Tính tần số kiểu gen ủoự

Tần số alen =
Tính tần số alen:
? alen của các loại alen khácnhau
Số lượng alen đó
Tần sốKG =
Số cá thể có KG đó
? cá thể có trong
quần thể
Cho 3 kiểu gen : AA ,Aa ,aa.
Phương pháp tính :
Tần số kiểu gen AA =
Tần số kiểu gen Aa =
Tần số kiểu gen aa =
Dsố lượng cá thể có KGAA
H số lượng cá thể có KGAa R số lượng cá thể có KG aa N:Số lượng tất cả các KG của quần thể: N=D +H+R
(KG :Kiểu gen)
T?ng số alen trong quần thể là 2N ( vì mỗi cá thể lưỡng bội có 2 alen
Số lượng alen A = 2D+H
Số lượng Alen a = 2H+R
Tần số alen A =
2D +H
2N
Ví dụ
Ví dụ : Một quần thể cây đậu
Hà Lan
Gen A :Hoa đỏ ,
Gen a :Hoa trắng
+ Cây hoa đỏ KG AA : 2 alen A
+ Cây hoa đỏ KG Aa : 1 alen A
và 1 alen a
+ Cây hoa trắng KG aa :2 alen a
* Giả sử P có 1000 cây :
+ 500 cây kiểu gen AA .
+ 200 cây kiểu gen Aa .
+ 300 cây kiểu gen aa
a.T�nh t�n s� alen A v� t�n s� alen a
b.T�nh t�n s� t�ng kiĨu gen AA, Aa,aa

Bài giải
a. Tính tần số alen A và alen a
Tổng số alen có trong quần thể là: 1000 x 2 = 2000 alen ( vì một gen có 2 alen)
- Tổng số alen A:( 500 x2) + 200 = 1200 alen
Tần số alen A = 1200/ 2000=0,6
- Tổng số alen a = (300x2) + 200 = 800 alen
Tần số alen a = 800/ 1200 =0,4
b. Tính tần số kiểu gen
Kiểu gen AA = 500/1000= 0,5
Kiểu gen Aa = 200/1000 = 0,2
Kiểu gen aa = 300/1000 = 0,3
II. Cấu trúc di truyền của quần thể tự thụ phấn và quần thể giao phối gần
1. Quần thể tự thụ phấn
Giả sử có 1 quần thể đậu Hà Lan gồm toàn cây dị hợp tử Aa. Xác định thành phần kiểu gen( tỉ lệ kiểu gen AA; Aa; aa) của quần thể qua các thế hệ tự thụ phấn bằng cách điền vào bảng sau

Thành phần kiểu gen và tỷ lệ từng kiểu gen trong quần thể
Cấu trúc di truy?n của quần thể nội phối sau n thế hệ
KG dị hợp =
2 n

KG đồng hợp =
(4 n-2 n)/2
Tỷ lệ dị hợp =
( 1/2 )n
Tỷ lệ đồng hợp =
1-(1/2)n
2
Đặc điểm của tự thụ phấn
Quần thể ngô tự thụ phấn qua 30 thế hệ
Cây ngô tự thụ phấn
Từ số liệu và hình ảnh , hãy cho biết kết quả của sự tự thụ phấn ở ngô vỊ n�ng su�t v� chiỊu cao c�y?
Làm biến đổi cấu trúc di truyền của quần thể theo hướng tăng tần số kiểu gen đồng hợp tử và giảm tần số kiểu gen dị hợp tử. T�n s� cđa c�c alen kh�ng �ỉi qua c�c th� hƯ
Ví dụ : Cho quần thể sau
P: 0,3AA ; 0,4Aa ; 0.3 aa
+ Viết cấu trúc của quần thể sau 2 thế hệ tự phối
+ Tính tần số của alen A và a sau 2 thế hệ tự phối

2. Quần thể giao phối gần

Đọc SGK cho biết quần thể giao phối gần là gì? Đặc điểm của quần thể giao phối gần?
Đối với động vật: Là hiện tượng các cá thể có cùng quan hệ huyết thống giao phối với nhau
Giao phối gần làm giảm sự đa dạng về di truyền tỷ lệ dị hợp giảm dần còn tỷ lệ đồng hợp tăng lên ( Kiểu gen đồng hợp càng cơ hội được biểu hiện ra bên ngoài kiểu hình biểu hiện có hại và gây thoái hóa giống
Tại sao trong luật hôn nhân và gia đình cấm không cho người có họ hàng gần trong vòng 3 đời kết hôn với nhau