Bài 15. Tính từ và cụm tính từ

Bài 15
Tiết 63:
Người thực hiện: Phạm Hồng Thanh
Tính từ và cụm tính từ
Kiểm tra bài cũ
HS1:
Thế nào là động từ, có mấy loại động từ? Cụm động từ là gì?
HS2:
Dòng nào sau đây không có cụm động từ?
A. Viên quan ấy đã đi nhiều nơi.
B. Thằng bé con đang đùa nghịch ở sau nhà.
C. Người cha còn đang chưa biết trả lời ra sao.
D. Ngày hôm ấy, nó buồn.
Thứ 4 ngày 27 tháng 12 năm 2006
Tuần 16 - Bài 15.
Tiết 63:
Tính từ và cụm tính từ
I. Đặc điểm của tính từ:
1. Ví dụ:
Ví dụ:
Tìm tính từ trong các câu sau:
A, ếch cứ tưởng bầu trời trên đầu chỉ bé bằng chiếc vung và nó thì oai như một vị chúa tể.
(ếch ngồi đáy giếng)
B, Nắng nhạt ngả mầu vàng hoe. Trong vườn, lắc lư những chùm quả xoan vàng lịm. Từng chiếc lá mít vàng ối. Tàu du đủ, chiếc lá sắn héo lại mở năm cánh vàng tươi
(Tô Hoài)
Tính từ là những từ chỉ đặc điểm, tính chất của sự vật, hành động, trạng thái, tính chất.
bé
oai
vàng hoe
vàng lịm
vàng ối
vàng tươi
Động từ : Thường kết hợp với các từ: đã, sẽ, đang, cùng, vẫn, hãy, đừng, chớ. để tạo thành cụm động từ.
Tính từ: Vàng- Hãy thử kết hợp với: đã, sẽ đang, cùng,vẫn, hãy đừng chớ.
Ví dụ:
Đừng xanh như lá, bạc như vôi
(Mời trầu- Hồ Xuân Hương)
Tính từ có thể kết hợp với các từ: đã, sẽ,đang, cùng vẫn.để tạo thành cụm tính từ. Khả năng kết hợp với các từ hãy, chớ, đừng của tính từ rất hạn chế.
Ví dụ:
a, Em bé ngã

b, Em bé thông minh
Tính từ có thể làm vị ngữ, chủ ngữ trong câu. Tuy vậy, khả năng làm vị ngữ của tính từ hạn chế hơn động từ,
CN VN
Câu
Cụm danh từ
Thứ 4 ngày 27 tháng 12 năm 2006
Tuần 16 - Bài 15.
Tiết 63:
Tính từ và cụm tính từ
I. Đặc điểm của tính từ:
1. Ví dụ:
2. Ghi nhớ 1 (SGK - trang 154)
II. Các loại tính từ:
Không có khả năng kết hợp với từ chỉ mức độ( Rất, hơi, quá, lắm, khá.)
a, Bé, oai

b, Vàng hoe, vàng lịm, vàng ối, vàng tươi
* Có hai loại tính từ:
có thể kết hợp với từ chỉ mức độ( Rất, hơi, quá, lắm.)
Tính từ chỉ mức độ tương đối ( có thể kết hợp với từ chỉ mức độ)
Tính từ chỉ mức độ tuyệt đối ( không thể kết hợp với từ chỉ mức độ)
Thứ 4 ngày 27 tháng 12 năm 2006
Tuần 16 - Bài 15.
Tiết 63:
Tính từ và cụm tính từ
I. Đặc điểm của tính từ:
1. Ví dụ:
2. Ghi nhớ 1 (SGK - trang 154)
II. Các loại tính từ:
* Ghi nhớ 2: (SGK - trang 154)
III. Cụm tính từ:
1. Ví dụ:
Ví dụ:
Cuối buổi chiều, Huế thường trở về trong một vẻ yên
tĩnh lạ lùng đến nỗi tôi cảm thấy hình như có một cái
gì đang lắng xuống thêm một chút nữa trong thành phố
vốn đã rất yên tĩnh này.
( Theo Hoàng Phủ Ngọc Tường)
. Trời bây giờ trong vắt, thăm thẳm và cao, mặt trăng
nhỏ lại, sáng vằng vặc ở trên không.
( Thạch Lam)
yên tĩnh
nhỏ
sáng
nhỏ laị
vốn đã rất yên tĩnh
sáng vằng vặc ở trên không
Cho các tính từ sau:
Xanh, ngọt, chăm
Hãy tạo thành các cụm tính từ?
Các phần phụ ngữ ở trước có thể biểu thị quan hệ thời gian, sự tiếp diễn tương tự, mức độ của đặc điểm, tính chất.
Các phần phụ ngữ ở phần sau có thể biểu thị vị trí, sự so sánh, mức độ, phạm vi hay nguyên nhân của đặc điểm, tính chất.
Thứ 4 ngày 27 tháng 12 năm 2006
Tuần 16 - Bài 15.
Tiết 63:
Tính từ và cụm tính từ
I. Đặc điểm của tính từ:
1. Ví dụ:
2. Ghi nhớ 1 (SGK - trang 154)
II. Các loại tính từ:
* Ghi nhớ 2: (SGK - trang 154)
III. Cụm tính từ:
1. Ví dụ:
2. Ghi nhớ ( SGK. trang 155)
IV. Luyện tập
Bài tập 1: Dưới đây là năm câu của năm ông thầy bói nhận xét về con voi (Truyện thầy bói xem voi). Tìm cụm tính từ trong các câu ấy?
a, Nó sun sun như con đỉa.
b, Nó chần chẫn như cái đòn càn.
c, Nó bè bè như cái quạt thóc.
d, Nó sừng sững như cái cột đình.
đ, Nó tun tủn như cái chổi sể cùn.
Bài tập 2: Việc dùng các tính từ và phụ ngữ so sánh trong những câu trên có tác dụng phê bình và gây cười ntn?
Hãy đưa những cụm tính từ đã tìm được ở bài tập 1 vào mô hình cụm tính từ?
sun sun như con đỉa
chần chẫn như cái đòn càn
bè bè như cái quạt thóc
sừng sững như cái cột đình
tun tủn như cái chổi sể cùn
Bài tập 3:
gợn sóng êm ả ?nổi sóng ? nổi sóng dữ dội ? nổi sóng mù mịt ? giông tố kinh khủng kéo đến
? Các tính từ và động từ được sử dụng theo chiều hướng tăng cấp mạnh dần lên, dữ dôi hơn. để biểu hiện sự thay đổi của cá vàng trước những đòi hỏi ngày một quá quắt của vợ ông lão.
Viết một đoạn văn ngắn(3-5 câu). Trong đoạn văn em có sử dụng tính từ ( gạch chân dưới những tính từ mà em sử dụng)
Yêu cầu:
Tổ 1: Viết về đề tài môi trường.
Tổ 2: Viết về đề tài ma tuý.
Tổ 3: Tả cảnh ngôi trường nơi em đang học.
*Hướng dẫn học tập ở nhà:
1. Học thuộc các phần ghi nhớ SGK trang 154; 155.
2. Làm bài tập số 4 sgk trang156
3. Chuẩn bị tiết 66: "Ôn tập tiếng việt"