Bài 15. Tiêu hoá ở động vật

Đào Thị Nga
Trường Hữu Nghị 80
Thành phố Sơn tây ? Hà tây
Kiểm tra bài cũ
1. Thế nào là hô hấp ở thực vật? Nêu vai trò của hô hấp đối với cơ thể thực vật?
2. Tìm các cụm từ thích hợp điền vào chỗ trống để hoàn chỉnh câu sau: Hô hấp hiếu khí xảy ra trong điều kiện......(1) ở ti thể, gồm chu trình Crep và chuỗi truyền Electron. Từ một................(2) qua hô hấp hiếu khí tạo ra ....................(3) và giải phóng.......(4) ATP.

3. Hô hấp hiếu khí gồm những quá trình:
Chu trình Crep.
Chuỗi truyền Electron.
Lên men Lactic.
Chu trình Crep và chuỗi truyền Electron.
4. Quang hô hấp xảy ra ở những bào quan:
Lục lạp.
Perôxixôm.
Ti thể.
Lục lạp, perôxixôm, ti thể.
Đáp án:
Câu 1. Quá trình ô xy hoá nguyên liệu hô hấp (Glucozơ,...) đến CO2, H2O, một phần năng lượng được giải phóng và một phần năng lượng được tích luỹ trong ATP.
Vai trò:
+ Nhiệt lượng giải phóng để duy trì nhiệt độ thuận lợi cho các hoạt động sống của cơ thể thực vật.
+ ATP sử dụng cho nhiều hoạt động sống của cây như: Vận chuyển vật chất trong cây, sinh trưởng, tổng hợp chất hữu cơ, sửa chữa những hư hại của tế bào.
+ Tạo các sản phẩm trung gian cung cấp cho quá trình tổng hợp chất hữu cơ khác trong cơ thể.
Câu 2. (1): có O2, (2): phân tử glucôzơ, (3): nước và CO2, (4): 36
Câu 3. d
Câu 4. d

Bài 15-Tiết 14
Tiêu hoá là gì?
- Khái niệm: Là quá trình biến đổi các chất dinh dưỡng có trong thức ăn thành những chất đơn giản mà cơ thể hấp thụ được.
Quá trình tiêu hoá của động vật xảy ra ở đâu trong cơ thể?
Quá trình tiêu hoá xảy ra:
+ ở bên trong tế bào: tiêu hoá nội bào.
+ Bên ngoài tế bào: tiêu hoá ngoại bào.
Quá trình tiêu hoá thức ăn: 2?3?1
(SGK trang 62)
Nhóm động vật nào chưa có cơ quan tiêu hoá?
(Động vật đơn bào: Trùng roi, trùng giày, trùng amip).
Mô tả quá trình tiêu hoá và hấp thụ thức ăn ở trùng giày?
- Thức ăn được tiêu hoá nội bào (trong không bào tiêu hoá)
Tiêu hoá nội bào ở trùng giày
Tìm câu trả lời đúng về trình tự các giai đoạn của quá trình tiêu hoá nội bào của trùng giày?
Các chất dinh dưỡng đơn giản được hấp thụ từ không bào tiêu hoá vào tế bào chất. Riêng phần thức ăn không được tiêu hoá trong không bào được thải ra khỏi tế bào theo kiểu xuất bào.
Màng tế bào lõm dần hình thành không bào tiêu hoá chứa thức ăn bên trong.
Lizôxôm gắn vào không bào tiêu hoá. Các Enzim của Lizôxôm vào không bào tiêu hoá và thuỷ phân chất dinh dưỡng phức tap thành các chất dinh dưỡng đơn giản.
Quá trình tiêu hoá: Thức ăn (Rận nước) qua lỗ thông ? Túi tiêu hoá. Tế bào trên thành túi tiêu hoá tiết enzim vào trong túi tiêu hoá ( bên ngoài tế bào) để tiêu hoá hoá học: Chất dinh dưỡng phức tạp trong thức ăn ? Chất dinh dưỡng đơn giản hơn có kích thước nhỏ chuyển vào các tế bào trên thành túi tiêu hoá và tiếp tục tiêu hoá nội bào? Chất dinh dưỡng đơn giản được tế bào sử dụng. Các chất thải qua lỗ thông ra ngoài môi trường.
Những sinh vật nào có túi tiêu hoá?
(Ruột khoang, giun dẹp).
Mô tả quá trình tiêu hoá thức ăn trong túi tiêu hoá của thuỷ tức?
1. Tại sao trong túi tiêu hoá thức ăn sau khi được tiêu hoá ngoại bào lại tiếp tục tiêu hoá nội bào?
Sau khi tiêu hoá ngoại bào ? Các chất dinh dưỡng đơn giản hơn nhưng tế bào vẫn chưa sử dụng được. Vì vậy các chất dinh dưỡng tiêu hoá dở dang tiếp tục được tiêu hoá nội bào ? Các chất dinh dưỡng đơn giản, cơ thể sử dụng được.
2. ưu điểm của tiêu hoá thức ăn ở động vật có túi tiêu hoá so với động vật chưa có cơ quan tiêu hoá là gì?
Tiêu hoá được thức ăn có kích thước lớn.
Những sinh vật nào có ống tiêu hoá?
ở nhóm động vật có xương sống và nhiều loài động vật không xương sống: Côn trùng, giun đất, chim, thú.
Kể tên các bộ phận trong ống tiêu hoá của người?
Miệng
Thực quản
Dạ dày
Gan
Tuỵ
Ruột non
Ruột già
Em hãy đánh dấu x vào các cột tiêu hoá cơ học và tiêu hoá hoá học trong các bộ phận của ống tiêu hoá ở người?
Quá trình tiêu hoá thức ăn ở người
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
- ở nhóm động vật có xương sống và nhiều loài động vật không xương sống: Côn trùng, giun đất, chim, thú.
Nêu quá trình tiêu hoá thức ăn của sinh vật có ống tiêu hoá?
- Cấu tạo của ống tiêu hoá: là một ống dài được cấu tạo từ nhiều bộ phận. Mỗi bộ phận có một chức năng riêng.
- Quá trình tiêu hoá thức ăn:
+ Thức ăn đi theo một chiều trong ống tiêu hoá.
+ Trong ống tiêu hoá thức ăn được tiêu hoá ngoại bào (tiêu hoá cơ học, hoá học) ? Những chất dinh dưỡng đơn giản được hấp thụ vào máu, đến các tế bào. Chất không được tế bào hấp thụ theo phân thải ra ngoài qua hậu môn.
- Hiệu quả tiêu hoá rất cao.
ống tiêu hoá của giun đất, châu chấu, chim có bộ phận nào khác với ống tiêu hoá ở người? Các bộ phận đó có chức năng gì?
Diều ở giun đất và côn trùng. Diều (một phần của thực quản biến đổi thành): làm mềm thức ăn; Mề (dạ dày cơ) ở giun ??t, chim có những viên sỏi nhỏ: làm tăng hiệu quả tiêu hoá cơ học (nghiền thức ăn dạng hạt)
ở động vật chưa có cơ quan tiêu hoá, thức ăn được tiêu hoá nội bào. Các enzim từ lizôxôm vào không bào tiêu hoá thuỷ phân chất hữu cơ có trong thức ăn thành các chất dinh dưỡng đơn giản được tế bào sử dụng cho các hoạt động sống.
ở động vật có túi tiêu hoá, thức ăn được tiêu hoá ngoại bào (nhờ enzim thuỷ phân chất dinh dưỡng phức tạp trong lòng túi) và tiêu hoá nội bào.
Động vật có ống tiêu hoá, thức ăn được tiêu hoá ngoại bào: Thức ăn đi qua ống tiêu hoá được biến đổi cơ học, hoá học trở thành những chất dinh dưỡng đơn giản được hấp thụ vào máu. Các chất không được tiêu hoá trong ống tiêu hoá sẽ tạo thành phân và được thải ra ngoài.
Chiều hướng tiến hoá trong hệ tiêu hoá của động vật:
+ Cấu tạo của hệ tiêu hoá ngày càng phức tạp từ không có cơ quan tiêu hoá đến có cơ quan tiêu hoá: Từ túi tiêu hoá đến ống tiêu hoá.
+ Sự chuyên hoá về chức năng ngày càng rõ rệt: Sự chuyên hoá cao trong các bộ phận của ống tiêu hoá làm tăng hiệu quả tiêu hoá thức ăn.
+ Từ tiêu hoá nội bào (thức ăn được tiêu hoá hoá học trong không bào tiêu hoá nhờ enzim do lizoxôm cung cấp); đến tiêu hoá ngoại bào v� tieu hoa noi b�o: hoá học trong túi tiêu hoá; Tiêu hoá ngo?i b�o: cơ học và hoá học trong ống tiêu hoá giúp động vật ăn được thức ăn có kích thước lớn.
Em hãy nêu chiều hướng tiến hoá trong hệ tiêu hoá của động vật?