Bài 15. Tiêu hoá ở động vật

CHÀO MỪNG THẦY CÔ
ĐẾN DỰ GIỜ
CHÀO CÁC EM HỌC SINH
LỚP 11.3 THÂN YÊU!
Mối quan hệ:
+ Trao đổi chất giữa cơ thể với môi trường: giúp lấy các chất cần thiết (chất dinh dưỡng) từ môi trường ngoài (các chất hữu cơ phức tạp phải trải qua quá trình biến đổi trong hệ tiêu hóa thành chất đơn giản) cung cấp cho quá trình chuyển hóa nội bào.
+ Quá trình chuyển hóa nội bào tạo ra năng lượng cung cấp cho hoạt động tế bào và cơ thể ( trong đó có hoạt động trao đổi chất ), tổng hợp các chất cần thiết xây dựng nên tế bào, cơ thể……còn các sản phẩm khác không cần thiết, hoặc thừa được đào thải ra ngoài thông qua hệ bài tiết, hô hấp….
BÀI 15
CHUYỂN HOÁ VẬT CHẤT
VÀ NĂNG LƯỢNG Ở ĐỘNG VẬT
TIÊU HOÁ Ở ĐỘNG VẬT
NỘI DUNG
KHÁI NIỆM TIÊU HOÁ
Khái niệm
Hình thức tiêu hoá
II. TIÊU HOÁ Ở CÁC NHÓM ĐỘNG VẬT
Động vật chưa có cơ quan tiêu hoá
Động vật có túi tiêu hoá
Động vật có ống tiêu hoá
A. Tiêu hoá là quá trình làm biến đổi thức ăn thành các chất hữu cơ.
B. Tiêu hoá là quá trình tạo ra các chất dinh dưỡng và năng lượng hình thành phân thải ra ngoài cơ thể
C. Tiêu hoá là quá trình biến đổi thức ăn thành các chất dinh dưỡng và tạo ra năng lượng
D. Tiêu hoá là quá trình biến đổi các chất dinh dưỡng có trong thức ăn thành những chất đơn giản mà cơ thể hấp thụ được
I. Khái niệm tiêu hóa
Ý nghĩa: Tiêu hoá giúp cơ thể lấy được các chất dinh dưỡng cần thiết cung cấp cho quá trình chuyển hoá nội bào => tạo ra năng lượng cung cấp cho các hoạt động sống của tế bào ( trong đó có hoạt động trao đổi chất).xây dựng khẩu phần ăn hợp lý, cân đối cho sức khỏe
- Tiêu hoá nội bào: tiêu hóa thức ăn bên trong tế bào, tiêu hóa hóa học trong không bào tiêu hóa nhờ hệ thống enzim do lizôxôm cung cấp
- Tiêu hoá ngoại bào: Xảy ra ngoài tế bào, thức ăn được tiêu hóa hoá học trong túi tiêu hóa, hoặc tiêu hóa cả về mặt cơ học và hóa học trong ống tiêu hóa.
Có 2 hình thức tiêu hoá:
DV chưua có cơ
quan tiêu hoá
DV có túi tiêu hoá
DV có ống tiêu hoá
II. Tiêu hóa ở các nhóm động vật
Động vật chưa có cơ quan tiêu hoá
ĐV đơn bào
Lấy TĂ b?ng thực bào
Nội bào
Lizôzim
Enzim
Chất dd
TĂ
2. Động vật có túi tiêu hoá
ĐV đơn bào
(TRÙNG GIÀY)
Ruột khoang, giun dẹp (Thuỷ tức)
Lấy TĂ b?ng thực bào

TĂ
Nội bào
Ngoại bào (chủ yếu)

- Nội bào
Lizôzim
Enzim
Chất dd
TB tuyến
dd
+ TĂ
TH dở dang
TH nội bào
dd
Enzim
TĂ
Ưu điểm của nhóm ĐV tiêu hóa thức ăn trong túi so với nhóm chưa có cơ quan tiêu hóa là gì?
Ưu điểm:Động vật có túi tiêu hóa: có cơ quan tiêu hóa riêng biệt (đơn giản), phân giải thức ăn có kích thước lớn hơn.
3. Động vật có ống tiêu hoá
Tuyến nước bọt
Miệng
Gan
Ruột non
Hậu môn
Ruột già
Tụy
Dạ dày
Thực quản
ĐV đơn bào
(trùng giày)
Ruột khoang, giun dẹp (Thuỷ tức)
Đv có xương sống, (người
nhiều loài động vật không xương sống
Lấy TĂ b?ng thực bào

TĂ

TĂ
Nội bào
Ngoại bào (chủ yếu)

- Nội bào
Ngoại bào
Lizôzim
Enzim
Chất dd
TB tuyến
dd
+ TĂ
TH dở dang
TH nội bào
dd
ống tiêu hoá
TH cơ học
hoá học(E)
dd
Enzim
TĂ
ĐV chưa có cơ quan tiêu hoá
ĐV có túi tiêu hoá
ĐV có ống và tuyến tiêu hoá
Nhóm ĐV
Quá trình tiêu hoá
ĐV đơn bào (trùng đế giày, trùng roi .)
Đa bào bậc thấp ( ruột khoang)
Đa bào bậc cao (bắt đầu từ giun)
- Tiêu hóa nội bào: thức ăn tiếp nhận bằng hình thức thực bào -> enzim thuỷ phân (lizôxôm)-> chất dinh dưỡng
-Tiêu hóa ngoại bào (nhờ các tế bào tuyến trên thành túi tiết dịch tiêu hóa chứa enzim) và tiêu hóa nội bào -> chất dinh dưỡng
Tiêu hóa ngoại bào: thức ăn đi qua ống tiêu hóa biến đổi cơ học và biến đổi hóa học nhờ enzim của tuyến tiêu hoá -> chất dinh dưỡng
Đại diện
C?NG C?:II. Tiêu hoá ở các nhóm động vật


Nhiều
Không
Nhiều
Ít
Thấp
Cao
Thức ăn và chất thải vào ra cùng chiều
Một chiều
Cho biết những ưu điểm của tiêu hoá thức ăn trong ống tiêu hoá so với trong túi tiêu hoá?
Trong quá trình tiến hoá của các động vật, cấu tạo cơ quan tiêu hoá ngày càng phức tạp : Chưua có cơ quan tiêu hoá có túi tiêu hoá đơn giản ống tiêu hoá (với nhiều bộ phận)
ĐV chưa có cơ
quan tiêu hoá
ĐV có túi tiêu hoá
ĐV có ống tiêu hoá
Chiều hướng tiến hóa về hệ tiêu hóa của động vật:
Ngày càng phức tạp : từ không có cơ quan tiêu hóa đến có cơ quan tiêu hóa , từ túi tiêu hóa đến ống tiêu hóa
Ngày càng rõ rệt: sự chuyên hoá cao của các bộ phận trong ống tiêu hoá làm tăng hiệu quả tiêu hoá thức ăn
Từ tiêu hoá nội bào đến tiêu hoá ngoại bào.Nhờ tiêu hoá ngoại bào động vật ăn được thức ăn có kích thước lớn hơn
* Cấu tạo:
* Sự chuyên hoá về chức năng:
* Sự tiến hoá về hình thức tiêu hoá:
Các biện pháp phòng và chữa bệnh tiêu hoá
1.Ăn uống hợp vệ sinh , đúng giờ , khoa học
2.Rửa tay trước khi ăn
3.Thực hiện các biện pháp an toàn thực phẩm : rửa sạch , nấu chín , che đậy cẩn thận …
4.Vệ sinh răng miệng đúng cách
5.Ăn chậm , nhai kĩ
6.Khẩu phần ăn phải cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng
7.Khi chữa bệnh phải tuên theo sự chỉ dẫn của bác sĩ
Hướng dẫn về nhà
- Học theo câu hỏi SGK
- Dọc phần em có biết
- Dọc truước bài mới
Chúc quí thầy cô và các em học sinh sức khỏe,
chào tạm biệt !