Bài 15. Thuỷ quyển. Một số nhân tố ảnh hưởng tới chế độ nước sông. Một số sông lớn trên Trái Đất

Gv: Nguyễn Thị Mai Tổ : KHXH
TIẾT 18
THỦY QUYỂN. MỘT SỐ NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CHẾ ĐỘ NƯỚC SÔNG. MỘT SỐ SÔNG LỚN TRÊN THẾ GIỚI.
MÔN ĐỊA LÝ LỚP 10
NƯỚC TRÊN LỤC ĐỊA
NƯỚC TRONG ĐẠI DƯƠNG
HƠI NƯỚC TRONG KHÍ QUYỂN
Dựa vào kiến thức đã học, hãy cho biết nước trên Trái Đất tồn tại ở những dạng nào?
Thuỷ quyển là lớp nước trên Trái Đất bao gồm nước trên các biển, đại dương, nước trên lục địa và hơi nước trong khí quyển.
I. THUỶ QUYỂN
1. Khái niệm
THÀNH PHẦN NƯỚC TRÊN TRÁI ĐẤT
97%
3%
NƯỚC MẶN
NƯỚC NGỌT
68,7%
30,1%
0,3% nước mặt ngọt
Đỉnh núi băng và sông băng
Nước ngầm
Chỉ có 2% là nước sông nhưng có vai trò hết sức quan trọng nên cần tìm hiểu chế độ của nó
Nước ngầm
Mưa
Tuyết rơi
Biển, đại dương
Sông,suối
Vòng tuần
hoàn nhỏ
Vòng tuần hoàn lớn
Tầng đá không thấm nước
Tầng đá thấm nước
Đá gốc
Hồ
Gió đưa mây vào đất liền
DỰA VÀO SƠ ĐỒ TUẦN HOÀN NƯỚC, HÃY TRÌNH BÀY VÒNG TUẦN HOÀN NHỎ VÀ VÒNG TUẦN HOÀN LỚN CỦA NƯỚC TRÊN TRÁI ĐẤT
2. Tuần hoàn của nước trên Trái Đất
b. Vòng tuần hoàn lớn
a. Vòng tuần hoàn nhỏ
Chỉ tham gia vào hai quá trình: bốc hơi và mưa.
Tham gia vào 3 quá trình: Bốc hơi, mưa và dòng chảy; hoặc 4 quá trình: Bốc hơi, mưa, dòng chảy, và ngấm dòng ngầm biển, đại dương.
I. THUỶ QUYỂN
Nhóm 1: Tìm hiểu về các nhân tố mưa, băng tuyết ảnh hưởng tới chế độ nước sông như thế nào? (Phieáu hoïc taäp 1)
Nhóm 2: Tìm hiểu về các nhân tố nước ngầm, địa hình ảnh hưởng đến chế độ nước sông như thế nào? (Phieáu hoïc taäp 1)
Nhóm 3: Tìm hiểu về các nhân tố thực vật, hồ đầm ảnh hưởng tới chế độ nước sông như thế nào? (Phieáu hoïc taäp 1)
1. Chế độ mưa, băng tuyết và nước ngầm
II. MỘT SỐ NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI CHẾ ĐỘ NƯỚC SÔNG
- Nguồn cung cấp nước chủ yếu là nước mưa, chế độ sông phụ thuộc vào chế độ mưa.
- Vùng ôn đới lạnh hoặc các sông bắt nguồn từ núi cao chế độ nước sông phụ thuộc vào thời kì băng tuyết tan(mùa xuân, mùa hạ).
- Vùng đá thấm nước, nước ngầm có vai trò điều hòa chế đô� nước sông.
NĂNG LƯỢNG BXMT LỚN, NHIỆT ĐỘ TĂNG
BĂNG, TUYẾT TAN RA
CUNG CẤP NƯỚC CHO SÔNG NGÒI
BĂNG TUYẾT
Gây lũ lụt, nước lớn vào mùa đầu mùa xuân, mùa thu cạn kiệt
2. Địa thế, thực vật và hồ đầm
- Địa thế: Ở miền núi nước sông chảy nhanh hơn ở đồng bằng.
- Thực vật: Rừng cây giúp điều hòa chế độ nước sông, giảm lũ lụt.
- Hồ, đầm: Điều hòa chế độ nước sông.
II. MỘT SỐ NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI CHẾ ĐỘ NƯỚC SÔNG
Một phần được giữ lại trên cành, lá cây
Một phần được thảm mục và cây cỏ giữ lại
Một phần len theo rễ cây ngấm xuống đất
Điều tiết dòng chảy, giảm tốc độ dòng chảy, cung cấp nước
THỰC VẬT
Hãy giải thích tại sao mực nước lũ ở các sông ngòi miềnTrung thường lên rất nhanh?
Vì sao Sông MêKông có chế độ nước điều hòa hơn Sông Hồng?
Sông Mê Kông
Hồ Tônlê Xáp
Sông Hồng
Miền Trung
Sông Mê Kông
MIỀN TRUNG NƯỚC TA
Miền Trung
Mùa mưa nước dâng lên, một phần chảy vào Biển Hồ , giảm lưu lượng nước cho sông MêKông
Mùa khô, khi nước sông MêKông hạ xuống, nước trong Biển Hồ chảy ra cung cấp nước cho sông
Biển Hồ
Sông Mê Kông
Nhóm 1: Sông Nin
Nhóm 2: Sông A-ma-dôn
Nhóm 3: Sông I-ê-nít-xây
Quan sát bản đồ, tập bản đồ Thế giới, SGK, thảo luận, hoàn thành phiếu học tập.
THẢO LUẬN
III. MỘT SỐ SÔNG LỚN TRÊN TRÁI ĐẤT
1.SÔNG NIN
Hồ Victoria
Nin
Chảy qua nhiều vùng có khí hậu khác nhau
Chảy qua sa mạc nhưng lưu lượng nước vẫn lớn
Là sông dài nhất thế giới, bồi đắp nên Tam giác châu điển hình
3.SÔNG IÊNITXÊI
IÊNITXÊI
Nước lớn vào mùa xuân, mùa hạ
Đóng băng vào mùa đông
Xem phim giới thiệu về các dòng sông
Nước ngầm
Mưa
Tuyết rơi
Biển, đại dương
Sông,suối
Vòng tuần
hoàn nhỏ
Vòng tuần hoàn lớn
Tầng đá không thấm nước
Tầng đá thấm nước
Đá gốc
Hồ
3
3
3
3
2
1
DỰA VÀO SƠ ĐỒ HÃY CHỨNG MINH RẰNG: NƯỚC TRÊN TRÁI ĐẤT THAM GIA VÀO NHIỀU VÒNG TUẦN HOÀN, CUỐI CÙNG TRỞ THÀNH MỘT ĐƯỜNG VÒNG KHÉP KÍN.
Nước ngầm
Mưa
Tuyết rơi
Biển, đại dương
Sông,suối
Vòng tuần
hoàn nhỏ
Vòng tuần hoàn lớn
Tầng đá không thấm nước
Tầng đá thấm nước
Đá gốc
Hồ
Gió đưa mây vào đất liền
DỰA VÀO SƠ ĐỒ TUẦN HOÀN NƯỚC, HÃY TRÌNH BÀY VÒNG TUẦN HOÀN NHỎ VÀ VÒNG TUẦN HOÀN LỚN CỦA NƯỚC TRÊN TRÁI ĐẤT
Câu 2. Nguồn cung cấp nước cho sông
a. Nước b. nước ngầm
b. Tuyết, băng tan d. Cả ba câu trên
Câu 3. Yếu tố nào ảnh hưởng tới sự điều hoà nước sông.
Băng, địa thế, thực vật
b. Địa thế, thực vật, nước ngầm
c. Địa thế, thực vật, hồ đầm
d. Địa thế, nước ngầm, hồ đầm
TRÒ CHƠI VẬN ĐỘNG
Hãy viết tên các con sông theo sự phân bố của chúng ở các châu lục.
CHÂU Á
CHÂU ÂU
CHÂU PHI
CHÂU MĨ
Đáp án
HOẠT ĐỘNG NỐI TIẾP
VỀ NHÀ:
+ LÀM CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP SGK.
+ CHUẨN BỊ BÀI SÓNG. THỦY TRIỀU. DÒNG BIỂN.