Bài 15. Thuỷ quyển. Một số nhân tố ảnh hưởng tới chế độ nước sông. Một số sông lớn trên Trái Đất

Chào mừng các em đến với bài học hôm nay
Nước non nặng một lời thề
Nước đi đi mãi không về cùng non

.........

Bảo cho non chớ có buồn làm chi!
Nước đi ra bể lại mưa về nguồn``
THỦY QUYỂN.
MỘT SỐ NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI CHẾ ĐỘ NƯỚC SÔNG.
MỘT SỐ SÔNG LỚN TRÊN TRÁI ĐẤT.
Tiết 18- Bài 15
NỘI DUNG CHÍNH
Thuỷ quyển
Khái niệm
Tuần hoàn của nước trên Trái đất
Chế độ mưa, Băng tuyết, Nước ngầm
Địa thế, Thực vật, Hồ đầm
Sông Nin, Sông Amazon, Sông I-ê-nit-xây
II. Một số nhân tố ảnh hưởng tới chế độ nước sông
III. Một số sông lớn trên Trái Đất
I. Thuỷ quyển

1. Khái niệm
Thuỷ quyển là lớp nước trên Trái Đất
(Nước biển, đại dương, nước trên lục địa và hơi nước trong khí quyển)
NƯỚC TRONG ĐẠI DƯƠNG
HƠI NƯỚC TRONG KHÍ QUYỂN
NƯỚC TRÊN LỤC ĐỊA
Có mối quan hệ như thế nào?
Sơ đồ vòng tuần hoàn của nước
2. Tuần hoàn của nước trên trái Đất
Vòng tuần
hoàn nhỏ
VÒNG TUẦN HOÀN LỚN
Vòng tuần
hoàn nhỏ
Biển, đại dương
Bốc hơi
Mưa
Gió
Tuyết rơi
Mưa
Gió đưa mây vào đất liền
Nước ngầm
Tầng đá thấm nước
I. TH?Y QUY?N
Khái niệm:
Lớp nước trên trái đất
(Nước biển, đại dương, nước trên lục địa và hơi nước trong khí quyển)
2. Tuần hoàn của nước trên Trái Đất:
a. Vòng tuần hoàn nhỏ:
b. Vòng tuần hoàn lớn:
Nước bốc hơi
Mưa
Mây
Biển, đại dương bốc hơi
Mưa
Mây (gió đưa vào đất liền)
Sông, suối, nước ngầm
Biển, đại dương
Tại sao nói tàn phá rừng cũng là một nguyên nhân gây ra lũ bùn, lũ quét? Từ đó cho biết ảnh hưởng của thực vật đối với chế độ nước sông.Ở lưu vực sông rừng phòng hộ được trồng ở đâu ?"
Cho biết chế độ mưa ở các đới khí hậu: xích đạo, nhiệt đới gió mùa, Địa trung hải, ôn đới hải dương phía tây? Tìm mối liên hệ giữa chế độ nước sông với chế độ mưa ở các đới khí hậu đó?VD
Tốc độ dòng chảy ở 2 khu vực miền núi và đồng bằng ra sao? Từ đó cho biết ảnh hưởng của địa thế đối với chế độ nước sông. Giải thích tại sao ở miền Trung nước ta lũ ở các sông lên nhanh .
Hồ đầm có tác dụng điều hòa nước sông như thế nào? Giải thích tại sao chế độ nước sông Mê Công điều hòa hơn chế độ nước sông Hồng.
Nước ngầm có vai trò như thế nào đối với chế độ nước sông? Ơ� miền đất đá dễ thấm nước chế độ sông ra sao, ở miền đất khó thấm chế độ nước sông ra sao? Cho ví dụ
Băng tuyết tập trung ở đâu? Tan ra vào mùa nào? Từ đó quyết định tới chế độ nước sông như thế nào? Cho ví dụ
Chế độ mưa
Băng tuyết
Nước ngầm
Địa thế
Thực vật
Hồ đầm
II . MỘT SỐ NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI CHẾ ĐỘ NƯỚC SÔNG
1. CHẾ ĐỘ MƯA
KIỂU KHÍ HẬU
CHẾ ĐỘ MƯA
CHẾ ĐỘ NƯỚC SÔNG
XÍCH ĐẠO
NHIỆT ĐỚI GIÓ MÙA
ÔN ĐỚI HẢI DƯƠNG
ĐỊA TRUNG HẢI
Mưa lớn, quanh năm
6 tháng mưa
Mưa quanh năm
Mưa vào mùa Đông
Lưu lượng lớn, điều hòa
Không điều hòa, mùa lũ, mùa khô hạn
Điều hòa
Không điều hòa
Mưa quanh năm
Chế độ nước sông điều hòa
Mưa theo mùa
Chế độ nước sông không điều hòa
VÍ DỤ
SÔNG AMAZÔN
SÔNG CỬU LONG
Chảy qua miền khí hậu nhiệt đới gió mùa có một mùa mưa và một mùa khô
Chảy qua miền khí hậu xích đạo có mưa lớn quanh năm
Có một mùa nước lớn và một mùa nước cạn, lưu lượng nước thất thường
Lưu lượng nước lớn quanh năm, điều hòa.
NĂNG LƯỢNG BXMT LỚN, NHIỆT ĐỘ TĂNG
BĂNG, TUYẾT TAN RA
CUNG CẤP NƯỚC CHO SÔNG NGÒI
Gây lũ lụt, nước lớn vào đầu mùa xuân.
2.BĂNG TUYẾT
3.NƯỚC NGẦM
Cung cấp nước, điều tiết dòng chảy cho sông ngòi
-Vùng đất đá thấm nước tốt
Nguồn dự trữ và cung cấp nước cho sông ngòi
-Vùng đất đá khó thấm nước
Điều tiết dòng chảy cho sông ngòi kém.
4. ĐỊA THẾ
Ơ� miền núi, nước sông chảy nhanh hơn đồng bằng.
Miền núi
Đồng bằng
Hệ thống núi ăn sát ra tận biển, độ dốc lớn
Mưa tập trung.Tốc độ dòng chảy lớn
Lũ lên nhanh
Vì sao ở miền Trung nước ta, mực nước lũ ở sông ngòi thường lên rất nhanh?
5.THỰC VẬT
Một phần được giữ lại trên cành, lá cây
Một phần được thảm mục và cây cỏ giữ lại
Một phần len theo rễ cây ngấm xuống đất
Điều hòa dòng chảy của sông, giảm lũ lụt.
II. MỘT SỐ NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CHẾ ĐỘ NƯỚC SÔNG
Sau cơn mưa trong rừng nhiệt đới
-> gây lũ quét, lũ bùn, sạt lở đất và gây thiếu nước vào mùa khô
Ơ� lưu vực sông, rừng phòng hộ thường được trồng ở đâu? Vì sao?
Mùa mưa nước dâng lên, một phần chảy vào Biển Hồ , giảm lưu lượng nước cho sông MêKông
Mùa khô, khi nước sông MêKông hạ xuống, nước trong Biển Hồ chảy ra cung cấp nước cho sông
BIỂN HỒ
6. HỒ, ĐẦM
6. HỒ, ĐẦM
Là nơi chứa nước
Điều hòa chế độ nước sông
MÙA MƯA
Nước được chứa trong hồ, giảm lưu lượng nước cho sông
MÙA KHÔ
Nước chảy trong hồ ra cung cấp nước cho sông
III. Một số sông lớn trên Trái Đất
Bản đồ tự nhiên thế giới
III. MỘT SỐ SÔNG LỚN TRÊN TRÁI ĐẤT
Nin
Iênixây
Amadôn
-Nơi bắt nguồn
-> Cửa đổ ra
Vị trí
Diện tích lưu vực
(km2)
Chiều
dài
(km)
Nguồn cung cấp nước chính
Nin
III. MỘT SỐ SÔNG LỚN TRÊN TRÁI ĐẤT
Nin
Iênixây
Amadôn
-Hồ Victori
-> Địa Trung Hải
- XĐ,
cận XĐ,
cận NĐ
- Châu Phi
2.881.000
6.685
-Mưa
- Nước ngầm
Amadôn
Lưu vực sông Amadôn
III. MỘT SỐ SÔNG LỚN TRÊN TRÁI ĐẤT
Nin
-Hồ Victori
-> Địa Trung Hải
- XĐ,
cận XĐ,
cận NĐ
- Châu Phi
2.881.000
6.685
-Mưa
- Nước ngầm
Iênixây
Amadôn
-Mưa
- Nước ngầm
Dãy Anđét
>Đại Tây Dương
-XĐ
-Châu Mỹ
7.170.000
6.437
Iênixây
Lưu vực sông I-ê-ni-xây
Nin
-Hồ Victori
-> Địa Trung Hải
- XĐ,
cận XĐ,
cận NĐ
- Châu Phi
2.881.000
6.685
-Mưa
- Nước ngầm
-Mưa
- Nước ngầm
Dãy Anđét
>Đại Tây Dương
-XĐ
-Châu Mỹ
7.170.000
6.437
Iênixây
- Dãy Xaian
->Bắc Băng Dương
ÔĐ lạnh
Châu Á
2.580.000
4.102
Băng tuyết tan
Amadôn
III. MỘT SỐ SÔNG LỚN TRÊN TRÁI ĐẤT
Bên bờ sông I-ê-nit-xây
1
2
5
4
8
7
6
3
Ô CHỮ CỦNG CỐ KIẾN THỨC
1. G?m 16 kí t?:
Nu?c biển, đại dương bốc hơi t?o thành mây, mây được gió đưa vào và mưa xuống đất liền, tạo thành các dạng nước khác nhau rồi cuối cùng cũng đổ ra biển, đại dương. Quá trình đó được gọi là?
2. Gồm 8 kí tự:
Đây là yếu tố quyết định chế độ nước sông ở
miền khí hậu nóng hoặc địa hình thấp của khí hậu ôn đới.
3. Gồm 9 kí tự:
Sông ở miền khí hậu này có nguồn cung cấp nước chính là băng tuyết tan.
4. G?m 8 kí t?:
Yếu tố này giúp điều hoà chế độ nước sông
ở những vùng đất đá thấm nước
5. Gồm 7 kí tự:
Đây là con sông dài nhất thế giới với
nguồn cung cấp nước chính là nước mưa và nước ngầm
6. Gồm 12 kí tự:
Đặc điểm này ảnh hưởng tới tốc độ dòng chảy của sông
7. Gồm 7 kí tự:
Yếu tố này giúp điều hoà chế độ nước sông, giảm lũ
8. Gồm 5 kí tự:
Yếu tố này giúp điều hoà chế độ nước sông, là nguyên nhân khiến sông Cửu Long có chế độ nước điều hoà hơn sông Hồng
DẶN DÒ
- Chuẩn bị bài mới: Sóng, thủy triều, dòng biển
- Học bài, làm bài tập trong Vở bài tập
Hãy cho biết nguyên nhân tạo thành sóng biển, sóng thần?
Kể một số tác hại của sóng thần mà em biết.
Dựa vào các hình 16.1, 16.2, 16.3, hãy nhận xét vị trí của
Mặt Trăng so với Trái Đất và Mặt Trời ở các ngày triều cường như thế nào?
Dựa vào hình 16.1 và kiến thức đã học, hãy cho biết:
Ở vùng chí tuyến, bờ nào của lục địa có khí hậu ẩm mưa nhiều, bờ nào của lục địa có khí hậu khô? Tại sao?
Ở vùng ôn đới, bờ đại dương nào có khí hậu lạnh, ít mưa, bờ lục địa nào có khí hậu ấm áp, mưa nhiều?
Câu hỏi và bài tập (SGK trang 62)
Bài học hôm nay đến đây là hết!