Bài 15. Thuỷ quyển. Một số nhân tố ảnh hưởng tới chế độ nước sông. Một số sông lớn trên Trái Đất

Đ
Ị
A
L
Ý
Trường THPT ĐOÀN KẾT
Giáo viên: Nguyễn Thanh Công
TRƯỜNG THPT ĐOÀN KẾT
TỔ ĐỊA LÍ
GIÁO ÁN Đ?A LÝ LỚP 10
BÀI 15 : THỦY QUYỂN. MỘT SỐ NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI CHẾ ĐỘ NƯỚC SÔNG. MỘT SỐ SÔNG LỚN TRÊN TRÁI ĐẤT
GIÁO VIÊN: NGUYỄN THANH CÔNG
Dựa vào kiến thức đã học, hãy cho biết nước trên Trái Đất tồn tại ở những dạng nào?
HƠI NƯỚC TRONG KHÍ QUYỂN
NƯỚC TRÊN LỤC ĐỊA: SÔNG SUỐI, AO HỒ, BĂNG TUYẾT, NƯỚC NGẦM
NƯỚC TRONG CÁC BIỂN, ĐẠI DƯƠNG
THỦY QUYỂN
I. THỦY QUYỂN
1. Khái niệm:
NƯỚC TRÊN LỤC ĐỊA
NƯỚC BIỂN, ĐẠI DƯƠNG
HƠI NƯỚC TRONG KHÍ QUYỂN
Là lớp nước trên Trái Đất, bao gồm nước trên lục địa, nước trong các biển, đại dương và hơi nước trong khí quyển.
NƯỚC TRONG ĐẠI DƯƠNG
HƠI NƯỚC TRONG KHÍ QUYỂN
NƯỚC TRÊN LỤC ĐỊA
Có mối quan hệ như thế nào?
Tại sao các dạng nước vẫn được duy trì thường xuyên trên Trái đất mà không mất đi ?
2. Tuần hoàn nước trên Trái Đất:
Cho biết nước tham gia vào những vòng tuần hoàn nào ?
Hoàn thành các sơ đồ sau
Vòng tuần hoàn nhỏ
Vòng tuần hoàn lớn
NƯỚC BIỂN, ĐẠI DƯƠNG
BỐC HƠI
MÂY
MƯA
NƯỚC BIỂN, ĐẠI DƯƠNG
BỐC HƠI
MÂY
LỤC ĐỊA
MƯA
CÁC DẠNG NƯỚC
THÀNH PHẦN NƯỚC TRÊN TRÁI ĐẤT
97%
3%
NƯỚC MẶN
NƯỚC NGỌT
68,7%
30,1%
0,3% nước mặt ngọt
Đỉnh núi băng và sông băng
Nước ngầm
Chỉ có 2% là nước sông nhưng có vai trò hết sức quan trọng nên cần tìm hiểu chế độ của nó
II. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CHẾ ĐỘ NƯỚC SÔNG
NHÓM
NHÂN TỐ
HOẠT ĐỘNG
CHẾ ĐỘ MƯA
BĂNG TUY?T
NƯỚC NGẦM
ĐỊA THẾ
THỰC VẬT
HỒ , ĐẦM
1
2
3
4
5
6
Vai trò của rừng đối với chế độ nước sông? Trả lời câu hỏi và giải thích : " ở lưu vực sông rừng phòng hộ được trồng ở đâu ?"
Các đới khí hậu: xích đạo, nhiệt đới gió mùa, ôn đới hải dương phía tây? T? dĩ ?nh hu?ng gì d?n chế độ nước sông? Cho VD.
Ảnh hưởng của địa hình đến chế độ nước sông. Giải thích tại sao ở miền trung nước ta lũ ở các sông lên nhanh .
Hồ đầm có tác dụng điều hòa nước sông như thế nào? Giải thích tại sao chế độ nước sông Mê Công điều hòa hơn chế độ nước sông Hồng.
Nước ngầm có vai trò như thế nào đối với chế độ nước sông?
Băng tuyết tập trung ở đâu? Tan ra vào mùa nào? Từ đó quyết dịnh tới chế độ nước sông như thế nào? Cho ví dụ
1. CHẾ ĐỘ MƯA
KIỂU KHÍ HẬU
CHẾ ĐỘ MƯA
CHẾ ĐỘ NƯỚC SÔNG
XÍCH ĐẠO
NHIỆT ĐỚI GIÓ MÙA
ÔN ĐỚI HẢI DƯƠNG
ĐỊA TRUNG HẢI
Mưa lớn, quanh năm
6 tháng mưa
Mưa quanh năm
Mưa vào mùa Đông
Lưu lượng lớn, điều hòa
Không điều hòa, mùa lũ, mùa khô hạn
Điều hòa
Không điều hòa
+ Mưa quanh năm
Chế độ nước sông điều hòa
+ Mưa theo mùa
Chế độ nước sông theo mùa.
VÍ DỤ
SÔNG AMAZÔN
SÔNG CỬU LONG
Chảy qua miền khí hậu nhiệt đới gió mùa có một mùa mưa và một mùa khô
Chảy qua miền khí hậu xích đạo có một mưa lớn quanh năm
Có một mùa nước lớn và một mùa cạn, lưu lượng nước thất thường
Lưu lượng nước lớn quanh năm
NĂNG LƯỢNG BXMT LỚN, NHIỆT ĐỘ TĂNG
Băng tuyết tan ra
CUNG CẤP NƯỚC CHO SÔNG NGÒI
2. BĂNG TUYẾT
Cung cấp nước cho sông ngòi; dễ gây lũ lụt vào mùa xuân.
CÁC SÔNG Ở MIỀN XIBIA - NGA
Chảy từ Nam -lên Bắc
Đầu mùa xuân
Thượng nguồn nhân được lượng nhiệt độ lớn, băng tuyết tan ra
Hạ nguồn nhận được ánh sáng ít, băng tuyết chưa kịp tan
Nước chảy tràn, gây lũ lụt, hình thành nhiều hồ, đầm lầy
3. NƯỚC NGẦM
Cung cấp nước, điều tiết dòng chảy cho sông ngòi
Vùng đất đá thấm nước tốt
Nguồn dữ trữ và cung cấp nước cho sông ngòi
Vùng đất đá khó thấm nước
Điều tiết dòng chảy cho sông ngòi kém
4. ĐỊA THẾ
Tốc độ dòng chảy lớn
MƯA
MIỀN NÚI
Lưu lượng nước tập trung
MIỀN TRUNG NƯỚC TA
Hệ thống núi ăn sát ra biển, độ dốc lớn
Mưa tập trung.Tốc độ dòng chảy lớn
Lũ lên nhanh
+ Ở vùng núi (độ dốc cao): nước sông chảy nhanh
+ Ở đồng bằng: nước sông điều hòa hơn
Hệ thống núi ăn sát ra biển, độ dốc lớn
Lũ lên nhanh
5. THỰC VẬT
Một phần ngấm theo rễ cây xuống đất (nước ngầm)
Khi mưa, một lượng nước được tán cây giữ lại, một phần tầng thảm mục giữ lại, một phần theo rễ cây? Nước sông điều hòa.
Chặt phá rừng đầu nguồn làm cho xói mòn đất, gây lũ quét, lũ bùn, sạt lở đất và gây thiếu nước vào mùa khô
6. HỒ, ĐẦM
Là nơi chứa nước
Điều tiết dòng chảy cho sông
MÙA MƯA
Nước được chứa trong hồ, giảm lưu lượng nước cho sông
MÙA KHÔ
Nước chảy trong hồ ra cung cấp nước cho sông
Mùa mưa nước dâng lên, một phần chảy vào Biển Hồ , giảm lưu lượng nước cho sông MêKông
Mùa khô, khi nước sông MêKông hạ xuống, nước trong Biển Hồ chảy ra cung cấp nước cho sông
BIỂN HỒ
III. MỘT SỐ SÔNG LỚN TRÊN TRÁI ĐẤT
HOẠT ĐỘNG: Hoàn thành đầy đủ các thông tin vào phiếu học tập
SÔNG
NƠI BẮT NGUỒN
DIỆN TÍCH LƯU VỰC
CHIỀU DÀI
NGUỒN CUNG CẤP NƯỚC
NƠI BẮT NGUỒN
DIỆN TÍCH LƯU VỰC
1.SÔNG NIN
Hồ Victoria
Nin
Chảy qua nhiều vùng có khí hậu khác nhau
Chảy qua sa mạc nhưng lưu lượng nước vẫn lớn
Là sông dài nhất thế giới, bồi đắp nên Tam giác châu điển hình
3.SÔNG IÊNITXÊY
IÊNITXÊY
Nước lớn vào mùa xuân, mùa hạ
Đóng băng vào mùa đông