Bài 15. Sự phát triển kinh tế và văn hoá thời Trần

CHÀO MỪNG
QUÝ THẦY CÔ GIÁO
CÙNG CÁC EM HỌC SINH
TRƯỜNG THCS LEÂ QUÍ ÑOÂN
GV: Nguyeãn Thò Hoàng Trang
GIÁO ÁN THAO GIẢNG






Kiểm tra bài cũ:
Câu hỏi : Neâu vaøi neùt veà tình hình kinh teá thôøi Traàn sau chieán tranh?
1/ Đời sống văn hoá:
BÀI 15: SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HOÁ THỜI TRẦN.
II. SỰ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ
2/ Văn hoïc:
3/ Giáo dục và khoa học ki thuật:
4/ Nghệ thuật kiến trúc và di�êu khắc:
CÂU HỎI
THÔNG TIN
NỘI DUNG BÀI GHI
1. Đời sống văn hoá:
BÀI 15: SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HOÁ THỜI TRẦN.
II. SỰ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ
? Noùi veà ñôøi soáng vaên hoùa thì chuùng ta noùi veà nhöõng lónh vöïc naøo ?
- Tín ngưỡng.
- Tôn giáo.
- Sinh hoạt dân gian.
Trần Hưng Đạo
Bàn thờ tổ tiên
BÀI 15: SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HOÁ THỜI TRẦN.
II. SỰ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ
1. Đời sống văn hoá:
- Tín ngu?ng c? truy?n dđu?c duy trì và phát triển hon: t?c thờ cúng tổ tiên và các anh hùng dân tộc.
BÀI 15: SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HOÁ THỜI TRẦN.
II. SỰ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ
1. Đời sống văn hoá:
? Thời Trần có những tôn giáo nào và các tôn giáo đó phát triển như thế nào ?
- Đạo phật phát triển nhưng không bằng thời Lý.
- Nho giáo ngày càng phát triển và chiếm địa vị cao.
- Tín ngu?ng c? truy?n dđu?c duy trì và phát triển hon: t?c thờ cúng tổ tiên và các anh hùng dân tộc.
BÀN THỜ KHỔNG TỬ Ở VĂN MIẾU
? Vì sao Nho giáo ngày càng phát triển?
- Do nhu cầu xây dựng bộ máy nhà nước t?p quy?n của giai cấp thống trị.
- Đạo giáo không trở thành quốc giáo và không ảnh hưởng đến chính trị. Chùa chiền không là nơi dạy học mà� trở thành trung tâm sinh hoạt văn hóa.



Nhảy múa
Múa rối nước
Đua thuyền
Ca hát
BÀI 15: SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HOÁ THỜI TRẦN.
II. SỰ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ
1. Đời sống văn hoá:
- Các hình thức sinh hoạt văn hóa dân gian: ca hát, nhảy múa, chèo tuồng, các trò chơi...vẫn duy trì và phát triển.
? Em có nhận xét gì về cuộc sống của nhân dân th?i Tr?n?
- Nhân dân ta có cuộc sống giản dị nhưng bên trong họ giàu tinh thần thượng võ, yêu quê hương, đất nước và trọng nhân nghĩa.
THI ĐẨY GẬY
LỄ HỘI ĐỀN HÙNG
ĐUA THUYỀN
Lễ hội Chọi Trâu
Đấu vật
BÀI 15: SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HOÁ THỜI TRẦN
II. SỰ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ
2/ Văn học:
? Em haõy cho biết vaøi neùt về tình hình văn học thời Trần?
- Văn hoïc chöõ Haùn, chöõ Noâm phong phuù.
Chữ Nôm
Chữ Hán
? Văn hoïc thôøi Traàn coù nhöõng taùc phẩm và tác giaû tieâu bieåu nào?
BÀI 15: SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HOÁ THỜI TRẦN
II. SỰ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ
2/ Văn học:
- Văn hoïc chöõ Haùn, chöõ Noâm phong phuù.
- Tác giả, tác phẩm nổi tiếng: H?ch tứơng si - Trần Quốc Tuấn, Phú sông Bạch Đằng - Trương Hán Siêu, Phò Giá về kinh - Trần Quang Khải.
BÀI 15: SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HOÁ THỜI TRẦN
II. SỰ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ
2/ Văn học:
- Văn hoïc chöõ Haùn, chöõ Noâm phong phuù.
- Tác giả, tác phẩm nổi tiếng: H?ch tứơng si - Trần Quốc Tuấn, Phú sông Bạch Đằng - Trương Hán Siêu, Phò Giá về kinh - Trần Quang Khải.
? Vaên hoïc thôøi Traàn chöùa ñöïng noäi dung gì?
- Nội dung: mang đậm đà bản sắc dân tộc, lòng yêu nước và niềm tự hào dân tộc.
BÀI 15: SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HOÁ THỜI TRẦN
II. SỰ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ
2/ Văn học:
? Vì sao vaên hoïc thôøi Traàn phaùt trieån maïnh vaø mang ñaäm loøng yeâu nöôùc, nieàm töï haøo daân toäc?
- Thời Trần vừa trãi qua ba l?n kháng chiến chống quân xâm lược Mông - Nguyên và đạt thắng lợi.
BÀI 15: SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HOÁ THỜI TRẦN
II. SỰ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ
3/ Giáo dục và khoa học kĩ thuật:
? Em hãy cho biết tình hình giaùo duïc thôøi Traàn? Giaùo duïc thôøi Traàn so vôùi thôøi Lyù nhö theá naøo?
- Mở rộng Quốc Tử Giám.
- Các lộ, phủ, làng, xã đều có trường tư.
- Các kì thi tổ chức ngày càng nhiều.
? Giáo dục thời Trần phát triển hơn thời Lý.
a. Giáo dục :
Năm 1247, quy định chọn Tam khôi( Trạng nguyên, Bảng nhãn, Thám hoa) trong kì thi Đình.
“…Năm 1246, nhà Trần định lệ thi thái học sinh (tiến sĩ) 7 năm một lần thi.
“ Phép thi thời Trần 7 năm một khoa, đặt ra tam khôi, điều lệ mỗi ngày một nghiêm ngặt, ân điển mỗi ngày một long trọng, công danh do đó mà ra, nhân tài đầy rẫy, so với thời Lý thì thịnh hơn nhiều”.
(Khoa mục chí- trong Lịch triều Hiến chương loại chí).
Văn miếu
Quốc Tử Giám
CHU VĂN AN
Ông là hiệu trường đầu tiên của trường QuốcTử Giám
Chu Văn An(25/08/1292) ở Thanh Trì - Hà Nội. Từ nhỏ, ông bộc lộ những đức tính cao quí: ham học, cương trực, kiên quyết. Ông đậu tiến sĩ thời Trần nhưng không ra làm quan mà ở nhà dạy học. Về sau, ông được vua Trần Minh Tông mời giữ chức vụ Tư nghiệp Quốc tử giám. Thời vua Trần Dụ Tông, chính sự nhà Trần đổ nát, quan lại nhũng nhiễu dân chúng, tham lam, bè phái. Ông dâng sớ lên vua xin chém 7 tên quan nịnh thần. Vua không nghe, ông từ quan về Chí Linh (Hải Dương) dạy học, viết sách, làm thơ. Sau khi qua đời, ông được thờ ở Văn Miếu.
- Sử học: Đại Việt sử kí - Lê Văn Hưu.
- Quân sự: Binh thư yếu lược - Trần Hưng Đạo .
- Y học: Tuệ Tĩnh.
- Thiên văn học: Đặng Lộ, Trần Nguyên Đán.
- Khoa học - kĩ thuật: chế tạo súng - Hồ Nguyên Trừng.
BÀI 15: SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HOÁ THỜI TRẦN
II. SỰ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ
? Khoa hoïc – kó thuaät thôøi Traàn ñaït nhöõng thaønh töïu gì?
3/ Giáo dục và khoa học kĩ thuật:
b. Khoa học kĩ thuật:
Tuệ Tĩnh - ông tổ của ngành thuốc Nam
Tuệ Tĩnh là danh y Việt Nam đã mở đường cho sự nghiên cứu thuốc nam, xây dựng nền móng cho Y học dân tộc của nước nhà. Ông đã tổng hợp và để lại những bài thuốc kinh nghiệm quý báu cho một số khá nhiều bệnh tật.
  Ðó là một tài liệu có giá trị lớn cho sự thừa kế và phát huy y dược của nhân dân ta, thật là một cống hiến rất lớn của ông.
? Em coù nhaän xeùt gì veà tình hình giaùo duïc, khoa hoïc – kó thuaät thôøi Traàn?
- Phát triển mạnh trên mọi lĩnh vực và có nhiều đóng góp cho nền văn hóa dân tộc, tạo bước phát triển cao cho nền văn minh Đại Việt.
BÀI 15: SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HOÁ THỜI TRẦN
II. SỰ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ
4/ Nghệ thuật kiến trúc và điêu khắc:




Tháp cao 20 mét, gồm 14 tầng, càng lên cao tháp càng nhỏ dần. Bên dưới là tầng bệ đá và tầng một có trang trí hoa văn, uyển chuyển. Các tầng trên làm bằng đất nung già màu đỏ, chạm khắc hình rồng. Trên cùng là một búp đa hình bầu rượu. Tầng nào cũng trổ 4 cửa vòm cuốn. Trãi qua gần 7 thế kỉ (XIV - XXI) tháp vẫn đứng vững, minh chứng cho tài nghệ kiến trúc độc đáo của cha ông ta.
THÁP PHỔ MINH

Hình đầu rồng men lục
( thế kỉ XIV-XV)

Hình Rồng
HÌNH ROÀNG THÔØI TRAÀN
HÌNH ROÀNG THÔØI LYÙ
BÀI 15: SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HOÁ THỜI TRẦN
II. SỰ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ
4/ Nghệ thuật kiến trúc và điêu khắc:
- Độc đáo với các công trình nổi tiếng: tháp Phổ Minh (Nam Định), thành Tây Đô ( Thanh Hóa).
- Hình rồng trau chuốt, có sừng uy nghiêm.
? Em có nhận xét gì về nghệ thuật kiến trúc và điêu khắc thời Trần?
1. TÁC PHẨM “HỊCH TƯỚNG SĨ” NỔI TIẾNG CỦA
TÁC GIẢ NÀO?
a.TR?N QUANG KH?I
b. LÝ THU?NG KI?T
c. TRƯƠNG HÁN SIÊU
d. TRẦN HƯNG ĐẠO
BÀI TẬP CỦNG CỐ:
2. THÁP PHỔ MINH LÀ CÔNG TRÌNH KIẾN TRÚC CỦATRIỀU ĐẠI NÀO?
a. NGÔ
b. TRẦN
c. LÝ
d. ĐINH-TIỀN LÊ
BÀI TẬP VỀ NHÀ:
- HỌC CÂU HỎI 1, 2, 3 TRONG SÁCH GIÁO KHOA.
- BTVN: LẬP BẢNG SO SÁNH NHỮNG THÀNH TỰU VĂN HÓA THỜI LÝ-TRẦN
CHUẨN BỊ BÀI MỚI:
BÀI 16: SỰ SUY SỤP CỦA NHÀ TRẦN CUỐI THẾ KỈ XIV
Xin chân thành cám ơn quí Thầy Cô giáo cùng em học sinh tham dự tiết học này.
Kính chúc quí Thầy, Cô cùng các em vui, khỏe và hạnh phúc.