Bài 15. Sự phát triển kinh tế và văn hoá thời Trần

SỞ GIÁO DỤC – ĐÀO TẠO ĐĂK LĂK
CUỘC THI THIẾT KẾ HỒ SƠ BÀI GiẢNG ĐiỆN TỬ
Bài 15
SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ
& VĂN HOÁ THỜI TRẦN
Tiết 28
CHƯƠNG TRÌNH LỊCH SỬ 7
EMail:[email protected]
Don v?:Tru?ng THCS Dinh Ti�n Hồng
Tháng : 11 - 2012
BÀI 15: SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HOÁ THỜI TRẦN
I. SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ:
1) Tình hình kinh tế sau chiến tranh:
“ Nhà Trần ý thức được rằng muốn bảo vệ mùa màng, nhà cửa, tính mạng một cách ổn định lâu dài phải có quy hoạch đắp đê qui mô theo cả dòng sông... Đắp đê để giữ nước gọi là đê quai vạc... Đắp đê quai vạc bắt đầu từ đó. Đây là một công việc quan trọng, một bước ngoặt to lớn trong lịch sử thuỷ lợi nước ta... “
(Dẫn theo Đại cương Lịch sử Việt Nam)
TIẾT 28
?Sau chiến tranh,kinh tế thời Trần như thế nào?
?Trong nông nghiệp,thủ công nghiệp,thương nghiệp nhà Trần đã áp dụng những biên pháp gì để phục hồi và phát triển ? Kết quả?
BÀI 15: SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HOÁ THỜI TRẦN
I.SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ:
1) Tình hình kinh tế sau chiến tranh:
a) Nông nghiệp:
* Kết quả:
Diện tích sản xuất được mở rộng.
Nền nông nghiệp được phục hồi và phát triển
TIẾT 28
BÀI 15: SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HOÁ THỜI TRẦN
I. SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ:
1) Tình hình kinh tế sau chiến tranh:
a) Nông nghiệp:
“...Việc sửa chữa thành không cần kíp lắm, việc cần kíp của triều đình phải làm ngay không chậm trễ được là uý lạo nhân dân. Hơn bốn năm qua, giặc sang đánh phá, từ nơi rừng núi đến ruộng đồng bị tàn phá hầu hết. Vậy mà nhân dân vẫn góp của, góp công, đi lính đánh giặc. Nay nhà vua trở về yên ổn, việc phải làm trước hết là phải chú ý ngay đến những nơi nào bị tàn phá nặng có thể miễn thuế trong mấy năm, có như thế nhân dân mới nức lòng, càng quy hướng về triều đình hơn nữa...”
(Theo: Kế sách giữ nước thời Lý Trần)
Hình thức sở hữu ruộng đất:
- Ruộng đất công làng xã
- Ruộng đất tư
TIẾT 28
: Điền trang, thái ấp
BÀI 15: SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HOÁ THỜI TRẦN
I. SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ:
1) Tình hình kinh tế sau chiến tranh:
a) Nông nghiệp:
- Nông nghiệp được phục hồi và nhanh chóng phát triển.
b) Thủ công nghiệp:
CÂU HỎI THẢO LUẬN:
Ruộng đất tư thời Trần tăng lên đã có tác động tích cực như thế nào đối với kinh tế Nhà Trần ?
Đáp án:
Diện tích sản xuất được mở rộng
Tạo điều kiện cho kinh tế phát triển
TIẾT 28
BÀI 15: SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HOÁ THỜI TRẦN
I.SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ:
1) Tình hình kinh tế sau chiến tranh:
a) Nông nghiệp:
- Nông nghiệp được phục hồi và nhanh chóng phát triển.
b) Thủ công nghiệp:
Thủ công nghiệp do nhà nước trực tiếp quản lí:Gốm tráng men, dệt vải, lụa, chế tạo vũ khí, đóng thuyền...
Thủ công nghiệp trong nhân dân: Gốm, rèn sắt, đúc đồng, làm giấy, khắc bản in, nghề mộc, xây dựng, khai khoáng...


TIẾT 28
MỘT SỐ HIỆN VẬT THỜI LÝ - TRẦN
Bát men xanh ngọc thời Lý (thế kỉ XI-XIII)
Hình 35 – Thạp gốm hoa nâu thời Trần (thế kỉ XIII-XIV)
Hình 36- Gạch đất nung chạm khắc nổi thời Trần (thế kỉ XIII-XIV)
BÀI 15: SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HOÁ THỜI TRẦN
I.SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ:
1) Tình hình kinh tế sau chiến tranh:
a) Nông nghiệp:
- Nông nghiệp được phục hồi và nhanh chóng phát triển.
b) Thủ công nghiệp:
- Có nhiều ngành nghề, trình độ chuyên môn hoá cao hơn.
Sự xuất hiện các làng nghề và phường nghề nói lên ý nghĩa gì?
ĐÁP ÁN:
-Người dân có điều kiện tập trung trao đổi với nhau.
Thủ công nghiệp rất phát triển.
Thủ công nghiệp có trình độ chuyên môn hoá ngày càng cao.
c) Thương nghiệp:
TIẾT 28
BÀI 15: SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HOÁ THỜI TRẦN
I.SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ:
1) Tình hình kinh tế sau chiến tranh:
a) Nông nghiệp:
- Nông nghiệp được phục hồi và nhanh chóng phát triển.
b) Thủ công nghiệp:
- Có nhiều ngành nghề, trình độ chuyên môn hoá cao hơn.
c) Thương nghiệp:
* Trong nước:
- Buôn bán tấp nập, chợ búa mọc lên ở nhiều nơi
- Xuất hiện các thương nhân.
=> Thăng Long trở thành trung tâm kinh tế của cả nước.
* Nước ngoài:
- Việc trao đổi buôn bán với thương nhân nước ngoài đẩy mạnh qua cảng Vân Đồn.
TIẾT 28
Cảng VÂN ĐỒN
BÀI 15: SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HOÁ THỜI TRẦN
I.SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ:
1) Tình hình kinh tế sau chiến tranh
a) Nông nghiệp:
- Nông nghiệp được phục hồi và nhanh chóng phát triển.
b) Thủ công nghiệp:
- Có nhiều ngành nghề, trình độ chuyên môn hoá cao hơn.
c) Thương nghiệp:
- Phát triển mạnh mẽ, nhiều trung tâm kinh tế được mở ra trong cả nước.
2) Tình hình xã hội sau chiến tranh:
- Vương hầu quý tộc: có nhiều ruộng đất.
- Địa chủ: có nhiều ruộng đất tư.
Nông dân: Cày ruộng công, nộp tô thuế.
Thợ thủ công, thương nhân: Làm nghề, buôn bán.
-Nông nô, nô tì : làm việc trong các điền trang thái ấp.
Xã hội phân hoá mạnh mẽ và ngày càng sâu sắc
- Vương hầu quí tộc: Có nhiều quyền lợi hơn, sở hữu nhiều nô tì
Nông dân tá điền: Số lượng ngày càng tăng
=> Xã hội phân hoá ngày càng sâu sắc hơn
TIẾT 28
BÀI 15: SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HOÁ THỜI TRẦN
I.SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ:
1) Tình hình kinh tế sau chiến tranh
a) Nông nghiệp:
- Nông nghiệp được phục hồi và nhanh chóng phát triển.
b) Thủ công nghiệp:
- Có nhiều ngành nghề, trình độ chuyên môn hoá cao hơn.
c) Thương nghiệp:
- Phát triển mạnh mẽ, nhiều trung tâm kinh tế được mở ra trong cả nước.
2) Tình hình xã hội sau chiến tranh:
-Xã hội phân hoá mạnh mẽ và ngày càng sâu sắc.
SƠ ĐỒ PHÂN HÓA
CÁC TẦNG LỚP XÃ HỘI THỜI TRẦN
Tầng lớp
thống trị
Tầng lớp
bị trị
TIẾT 28
BÀI 15: SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HOÁ THỜI TRẦN
I.SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ:
1) Tình hình kinh tế sau chiến tranh
a) Nông nghiệp:
- Nông nghiệp được phục hồi và nhanh chóng phát triển.
b) Thủ công nghiệp:
- Có nhiều ngành nghề, trình độ chuyên môn hoá cao hơn.
c) Thương nghiệp:
- Phát triển mạnh mẽ, nhiều trung tâm kinh tế được mở ra trong cả nước.
2) Tình hình xã hội sau chiến tranh:
Xã hội phân hoá nạnh mẽ và ngày càng sâu sắc
TIẾT 28
Bài tập1 :Chọn đáp án đúng cho các câu hỏi sau :
Câu 1: Những điểm mới của tình hình thủ công nghiệp thời Trần là
A. Nhiều nghành nghề mới
B. Lập làng nghề và phường nghề
C.Trình độ kỹ thuật cao
D. Các câu A, B, C . đúng
Câu 2 : Nơi tập trung buôn bán trong và ngoài nước là
A. Hội Thống , Thăng Long
B. Thăng Long , Vân Đồn
C.Hội Triều , Vân Đồn
D.Hội Triều , Thăng Long
D
B
Các tầng lớp xã hội
và đặc điểm cơ bản
Vương hầu quý tộc
Địa chủ
Nông nô và nô tì
Nông dân
Địa chủ
Nhiều ruộng đất tư
cho nông dân cày cấy,
thu tô và có thế lực
cao ở làng xã
Nông nô, nô tì
Số lượng tăng, không có ruộng đất
và không có địa vị xã hội
Nông dân
Bị phân hóa và bị
bóc lột nặng nề
Câu 3 : Xã hội thời Trần ngày càng phân hóa sâu sắc,nhà nước mang tính
đẳng cấp rõ rệt. Hãy nêu đặc điểm từng tầng lớp thời Trần ?